اهمیت سفرنامه های اردوزبان در بازنگاری تاریخ معاصر ایران؛ مطالعه موردی: بازشناسی و خوانش سفرنامه «سیر ایران» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سفرنامهنویسی، در ادبیات زبان اردو، از قالبهای نثر موفق بوده است که ارزشمندی آن محدود به حوزه ادبی نیست؛ درزمینههای مختلفِ تاریخی، اجتماعی، مذهبی و فرهنگی دادههای مفیدی را در بر دارد. تعداد سفرنامههای نگاشته شده به زبان اردو، درباره ایران، چشمگیر است که متأسفانه تاکنون برای ایرانیان ناشناخته ماندهاست. سیر ایران اولین نگارش در این مقوله است. محمدحسین آزاد، نویسنده و شاعر برجسته اردوزبان، در سال1302ق/ 1885م، با هدف جمعآوری منابع مورد نیاز برای پژوهش بر زبان فارسی، به ایران سفر میکند. وی از آغاز سفر دریاییاش تا فرود در بوشهر و گذرش از شهرهای مختلف ایران، مانند شیراز، اصفهان، قم، تهران و مشهد را یادداشتبرداری میکند. سیر ایران تدوینشده این یادداشتها و سخنرانیهای چاپ شده آزاد پیرامون این سفر است که اطلاعاتی از شخصیتهای علمی، فرهنگی و مذهبی، فرهنگ و رسوم ایرانیان و شرایط اقلیمی آن برهه تاریخی ایران را در بر دارد.The Significance of Urdu Travelogues in Rewriting Modern Iranian History: A Case Study of Sair-e Iran
Travel writing has been one of the most successful prose genres in Urdu literature, whose value extends far beyond the literary realm. Urdu travelogues provide valuable information in various historical, social, religious, and cultural contexts. The number of travelogues written in Urdu about Iran is considerable, yet they have remained largely unknown to Iranian scholars. Sair-e Iran (“Journey to Iran”) is the earliest known example of such works.
Its author, Muhammad Husain Azad, a distinguished Urdu writer and poet, traveled to Iran in 1302 AH / 1885 CE to collect materials for his research on the Persian language. He recorded his observations from the beginning of his sea voyage and his landing at Bushehr, documenting his journey through several Iranian cities, including Shiraz, Isfahan, Qom, Tehran, and Mashhad. Sair-e Iran consists of these notes and Azad’s later published lectures about the journey, providing valuable insights into Iran’s intellectual, cultural, and religious figures, as well as its customs and climatic conditions during that historical period.
تبلیغات
