تضمین اصول بنیادین در پرتو تدابیر دادرسی کیفری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کنکاش در هر نظام حقوقی نشان می دهد اصول بنیادین در آن نظام حقوقی، زیرساخت ها و پایه های آن نظام را می سازند. اصول بنیادین دادرسی، به مثابه اصول کلی و دائمی، ریشه در حقوق اساسی داشته که وجود آنها باعث پایندگی و دوام و نبود آنها موجب ازهم گسیختگی حیات دادرسی و مشروعیت آن می گردد. این اصول منشأ خود را در ارزش ها و باورهای هر نظام، دستاوردها و آموزه های حقوق بشری، حقوق داخلی و اسناد بین المللی می یابند و به همین علت، در قلمرو آیین دادرسی کیفری، اهمیت بیشتری پیدا می کنند؛ بنابراین، تأمین و تضمین آنها از طریق شناخت رابطه این اصول با تدابیر دادرسی و تعیین ضمانت اجرای متناسب در مقابل هرگونه عدول یا نقض این اصول امکان پذیر خواهد بود. رابطه بین اصول دادرسی که در برخی موارد قاعده ساز و در برخی موارد راهبردی هستند، با تدابیر کیفری را گاه می توان در درون فرایند دادرسی کیفری و گاه در بیرون از فرایند دادرسی کیفری یافت. در این مقاله به شیوه توصیفی تحلیلی، تلاش شده است تا با شناخت نوع اصل و نوع رابطه بین اصول قاعده ساز یا راهبردی و تدابیر دادرسی، از یک سو درجه اهمیت و جایگاه آن اصل مورد توجه قرار گیرد و از سوی دیگر، ضمانت اجرای مناسب در پاسخ به نقض آن اصل، تعیین و تبیین گردد.Guaranteeing Fundamental Principles in Light of Criminal Procedure Measures
Fundamental principles form the bedrock of any legal system, serving as the structural and normative foundation of procedural order. In criminal procedure, these principles - rooted in constitutional law, human rights doctrines, domestic legislation, and international instruments - function as enduring safeguards of judicial legitimacy. Their presence ensures the integrity of legal proceedings, while their absence risks procedural disintegration. Given their critical role, protecting these principles requires a dual approach: (1) analyzing their interplay with procedural measures and (2) instituting proportionate sanctions for violations. The relationship between procedural principles and criminal measures is multifaceted. Some principles operate as rule-making norms (establishing concrete procedural standards), while others act as strategic guidelines (shaping broader policy objectives). These interactions may manifest within or beyond the formal criminal process. Through a descriptive-analytical methodology, this article examines the nature of each principle and categorizes its relationship with procedural measures - whether rule-making or strategic. Such an analysis serves two purposes: first, it elucidates the hierarchical significance of each principle within the legal framework; second, it provides a basis for designing tailored sanctions to address violations, thereby reinforcing procedural justice. By systematizing these relationships, the study advances a framework for evaluating the weight of procedural principles and ensuring their enforcement. This contributes to both theoretical clarity and practical efficacy in criminal procedure.
تبلیغات
