الگوی مدیریت عملکرد سبز منابع انسانی در شرکت دولتی صنایع برقی و الکترونیک عراق (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: این پژوهش به دنبال آن است که برای تحقق مدیریت منابع انسانی سبز در صنایع برق و الکترونیک عراق، الگویی از مدیریت عملکرد سبز را به عنوان یکی از زیرنظام های مهم مدیریت منابع انسانی سبز ارائه دهد و میزان استقرار آن را در این شرکت بررسی کند و راه کارهایی را برای تکمیل و استقرار کامل آن ارائه دهد. در بخش کیفی پژوهش، هدف استخراج الگوی مدیریت عملکرد سبز و در بخش کمّی نیز، هدف بررسی و آزمون الگوی استخراج شده است. روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف، در دسته پژوهش های کاربردی و از حیث ماهیت، در دسته بندی پژوهش های ترکیبی یا آمیخته از نوع اکتشافی متوالی قرار می گیرد. در واقع این پژوهش در دو بخش کیفی و کمّی انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش، از روش تحلیل مضمون استفاده شده و در بخش کمّی، الگوی به دست آمده آزمون شده است. جامعه آماری بخش کیفی پژوهش، اساتید صاحب نظر دانشگاهی و مدیران مطلع در شرکت دولتی صنایع برقی و الکترونیک عراق و در بخش کمّی، مدیران و کارشناسان شرکت دولتی صنایع برقی و الکترونیک عراق بودند. مشارکت کنندگان بخش کیفی با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شدند و در بخش کمّی، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای انتخاب مشارکت کنندگان استفاده شد. ابزار جمع آوری داده های کیفی، مصاحبه نیمه سازمان یافته با ۱۲ نفر و در بخش کمّی، توزیع پرسش نامه محقق ساخته به تعداد ۴۵۰ نسخه بود. ابزار تجزیه وتحلیل داده های مربوط به روش کیفی، نرم افزار اطلس بود. همچنین برای آزمون کمّی الگو از نرم افزارهای اس پی اس اس ۲۲ و آموس ۲۴ استفاده شد. یافته ها: نتایج به دست آمده در بخش کیفی، در قالب یک الگوی کلی و چهار زیرالگو دسته بندی شد که عبارت اند از: تعیین اهداف عملکردی سبز (اهداف سازمانی سبز و اهداف اجتماعی سبز)، پایش و مربیگری عملکرد سبز (توسعه دانش سبز و توسعه عملکرد سبز)، ارزیابی عملکرد سبز (بازه زمانی ارزیابی عملکرد سبز، شاخص های ارزیابی عملکرد سبز و راهبرد عملکرد سبز) و بازبینی و مرور عملکرد سبز (ارائه بازخوردهای رفتارهای فردی سبز، مالی سبز و غیر مالی سبز). در بخش کمّی نیز با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته، ابعاد مدیریت عملکرد سبز سنجش و بررسی شد. یافته ها نشان دهنده پایایی قابل قبول تمامی متغیرهای پنهان (بالای ۰/۸) پرسش نامه بود. برای تعیین روایی هم زمان پرسش نامه، از روایی هم گرا و روایی واگرا استفاده شد که نتایج آن تأیید اعتبار ملاکی پرسش نامه مدیریت عملکرد سبز منابع انسانی را نشان داد. نتیجه گیری: در بخش کیفی، الگوی طراحی شده در این پژوهش نشان می دهد که در نظر گرفتن هر چهار بُعد مدیریت عملکرد سبز منابع انسانی با زیرمؤلفه های مربوطه، می تواند به ایجاد عملکرد و فرهنگ سبز در سازمان کمک کند. این پژوهش جزء اولین پژوهش هایی است که به بررسی و تدوین الگوی مدیریت عملکرد سبز، آن هم در یک کشور در حال توسعه (عراق) می پردازد. در بخش کمّی نیز نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که تمامی ابعاد و مؤلفه ها قابل قبول هستند و شاخص برازش کلی مدل (GOF) محاسبه شده با استفاده از نسخه ۲۴ نرم افزار آموس نیز نشان دهنده برازش خوب مدل و اعتبار مؤلفه ها و اجزای فرعی آن هاست.The Model of Green Performance Management of Human Resources in the Public Company of Electrical and Electronic Industries of Iraq
Objective
This research aimed to develop a model for green performance management as a vital subsystem of green human resource management (GHRM) to facilitate its implementation within the Iraqi electrical and electronic industries. The study evaluates the existing level of green performance management in these industries and proposes actionable solutions for its completion and widespread adoption. In the qualitative phase, the goal was to design the green performance management model, while in the quantitative phase, the focus was on validating and testing the proposed model.
Methods
The research falls under the category of applied studies and adopts a sequential exploratory mixed-methods approach, comprising qualitative and quantitative phases. In the qualitative phase, thematic analysis was employed to extract the green performance management model. The quantitative phase focused on testing the proposed model. The qualitative phase involved academic experts and managers from the State Corporation of Iraqi Electrical and Electronic Industries, using the snowball sampling technique to recruit 12 participants for semi-structured interviews. For the quantitative phase, stratified random sampling was applied to select managers and experts from the same organization. A researcher-developed questionnaire with 450 items was the primary data collection tool in the quantitative phase. Data from the qualitative phase were analyzed using Atlas.ti software, while SPSS 22 and Amos 24 were employed for quantitative data analysis and model validation.
Results
The qualitative phase resulted in a comprehensive model encompassing four primary dimensions: (1) Setting Green Performance Goals, which includes green organizational goals and green social goals; (2) Monitoring and Coaching Green Performance, involving the development of green knowledge and performance; (3) Evaluating Green Performance, which includes the evaluation period, performance indicators, and strategic performance management; and (4) Reviewing Green Performance, which focuses on feedback mechanisms targeting individual green behaviors, financial outcomes, and non-financial impacts. In the quantitative phase, the dimensions were measured using the developed questionnaire, demonstrating high reliability (Cronbach’s alpha > 0.8). Convergent and divergent validity analyses confirmed the questionnaire’s criterion validity. Statistical testing verified the model's structure, showing strong internal consistency and alignment with theoretical underpinnings.
Conclusion
The findings underscore the importance of integrating all four dimensions of green performance management to establish a culture of environmental sustainability within organizations. The model provides a structured framework for organizations to pursue green goals effectively. This study marks a pioneering effort in developing a green performance management model tailored to the context of a developing country like Iraq. Quantitative analysis using confirmatory factor analysis demonstrated that all dimensions and sub-components of the model are statistically significant and well-supported. The goodness-of-fit index (GOF), calculated using Amos 24 software, further validated the robustness and applicability of the model. This research contributes a novel, context-specific green performance management framework to the field, offering actionable insights for practitioners and policymakers in developing countries aiming to integrate sustainability into their human resource practices.
تبلیغات
