نقش برنامه ریزی آموزشی در رفتار صرفه جویی آب دانش آموزان براساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش برنامه ریزی آموزشی در میزان صرفه جویی مصرف آب دانش آموزان و عوامل روان شناختی – اجتماعی موثر بر آن با استفاده از نظریه رفتار برنامه ریزی شده است.روش شناسی: پژوهش حاضر با رویکرد کمی و روش پیمایش انجام شده است. واحد تحلیل فرد بوده و جامعه آماری شامل 7242 دانش آموز دختر در مقطع متوسطه اول شهر بابل است. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970)، 380 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و روش نمونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای بود. این تحقیق در بهار 1403 در شهر بابل انجام شده است. مدل نظری مورد استفاده، رفتار برنامه ریزی شده است که شامل پنج مؤلفه (نگرش، هنجار، کنترل رفتاری ادراک شده، قصد و رفتار) می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای ساخت یافته است که روایی آن با تحلیل عاملی تأییدی و نظرات متخصصان حوزه علوم اجتماعی و آموزش محیط زیست تأیید و پایایی آن با آزمون آلفا کرونباخ اندازه گیری شده است. تحلیل داده ها و برازش مدل نظری با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام گردید.یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که میانگین رفتار صرفه جویی آب در سطح متوسط قرار دارد. آزمون فرضیه ها حاکی از تأثیرفشار هنجاری والدین بر نگرش دانش آموزان نسبت به آب، هنجار شخصی آنها و کنترل رفتاری ادراک شده مثبت بود. نگرش نسبت به آب بر قصد صرفه جویی در آب تأثیر داشته اما هنجار شخصی دانش آموزان بر آن بی تأثیر بود. قصد صرفه جویی در آب بر رفتار صرفه جویی بی تأثیر بوده، در مقابل کنترل رفتاری ادراک شده بر آن تأثیر مستقیم داشته است.نتیجه گیری و پیشنهادها: فشار هنجاری ناشی از روابط خانوادگی می تواند رفتار صرفه جویی در آب را تقویت یا به تعویق اندازد. همچنین، کنترل رفتار نقش مهمی در رفتار برنامه ریزی شده ایفا می کند و نشان دهنده راحتی انجام یک رفتار خاص از نظر افراد است. برای توسعه سواد محیط زیستی، آموزش باید بر اساس گروه های سنی و اجتماعی تفکیک شود. در مدارس نیز باید به برنامه ریزی آموزشی محیط زیست و غنای فرهنگ محلی مازندران، که پیوندهای عمیقی با طبیعت دارد، توجه بیشتری شود.نوآوری و اصالت: در این پژوهش فشار هنجاری والدین به عنوان یک متغیر جدید در نظریه رفتار برنامه ریزی شده قرار گرفت و مدل نظری جدیدی ساخته شد که طبق آن فشار هنجاری والدین ابتدا روی نگرش، هنجار شخصی و کنترل رفتاری ادراک شده دانش آموزان تأثیر گذاشته است.The role of educational planning in students' water saving behavior based on the theory of planned behavior
Aim: The purpose of this study is to investigate the role of educational planning in students' water consumption savings and the psychosocial factors affecting it using the theory of planned behavior.Methodology: In terms of methodology, the present research was conducted using the survey method and at the level of the first secondary and girls' schools of Babol city in Mazandaran province and spring of 2024. Using the simple random sampling method, 380 students were selected as a statistical sample and a questionnaire was used to collect the required data. The data obtained from the research were described and analyzed using SPSS.Results: The findings of the present study showed that the average water saving behavior was at an average level. Hypothesis testing indicated that the effect of parental normative pressure on students' attitudes towards water, their personal norm, and perceived behavioral control was positive. Attitudes towards water had an effect on the intention to save water, but students' personal norm had no effect on it. Intention to save water had no effect on saving behavior, while perceived behavioral control had a direct effect on it.Conclusions and suggestions: Normative pressure from family relationships and interactions can either reinforce or delay water-saving behavior. In addition, behavioral control plays an important role in planned behavior and indicates how comfortable and easy it is for people to perform a particular behavior. The development of environmental literacy requires the differentiation of education based on different age and social groups. Also, more attention should be paid in schools to environmental education planning and the richness of the local and indigenous culture of Mazandaran, which is rich in the themes of connecting nature with culture. Finally, in schools, environmental education planning and the richness of the local and indigenous culture of Mazandaran, which is rich in the themes of connecting nature with culture, should be addressed.Innovation and originality: In this study, parental normative pressure was included as a new variable in the theory of planned behavior, and a new theoretical model was developed according to which parental normative pressure first affected students' attitudes, personal norms, and perceived behavioral control.
تبلیغات
