جایگاه معنایی واژه ی «حقّ» در قرآن کریم بر پایه روابط همنشینی واژگان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از مباحث مهم معناشناسی، بررسی روابط همنشینی میان واژگان است. این نوشتار بر آن است تا به بررسی و تبیین روابط معنایی واژه «حقّ» در بافت زبانی آیات آن در قرآن کریم بر اساس دیدگاه «مقاتل بن سلیمان بلخی» بپردازد. مقاله حاضر با بهره گیری از روش معناشناسی به تبیین محورهای همنشینی واژه «حق» با دیگر واژگان قرآنی می پردازد تا از این طریق بتواند معنا و مفهوم این واژه و گستره معنایی آن را در قرآن کریم بدست آورد. قرآن کریم، این کلام گُهر بار الهی، مشتمل بر واژگانی است که این واژه ها به نوبه ی خود دربرگیرنده ی معانی متعددی با توجّه به ساختار معنایی و نحوی و بافت موضوعی آیات می باشند. از جمله این واژگان؛ واژه ی « حقّ» می باشد که در برخی آیات قرآن کریم، بار معنایی متعددی را با توجه به موضوع مورد بحث در آیات در بردارد. این نوشتار، با توجّه به ساختار معنایی و بافت متنی و موضوعی آیات، به بررسی معانی آن پرداخته و وجوه معنایی آن را از دیدگاه معناشناسی مورد تحلیل قرار داده است. نتیجه ی بررسی و تحلیل معناشناسی در این نوشتار نشان داد که سیر معنایی واژه ی «حقّ»، معانی متعددی چون: الله، دین اسلام، قرآن، مال و دارایی، بهره، سزاوارتر، دادگری، وجوب، توحید، مفهومی مقابل باطل می باشد. در ادامه نیز با توجه به بررسی آماری انجام شد، واژه ی حق به معنای " راستی و درستی " بیشترین بسامد را نسبت به دیگر معانی این واژه، در قرآن کریم در بر گرفته است.The semantic position of the word "Haqq" in the Holy Quran based on the collocational relationships of words
One of the important topics of semantics is the study of the associative relations between words. This article aims to study and explain the semantic relations of the word "Haqq" in the linguistic context of its verses in the Holy Quran based on the perspective of "Muqatil bin Sulayman Balkhi". Using the semantic method, this article explains the axes of associative relations of the word "Haqq" with other Quranic words in order to obtain the meaning and concept of this word and its semantic scope in the Holy Quran. The Holy Quran, this divinely charged word, contains words that in turn contain multiple meanings with respect to the semantic and syntactic structure and thematic context of the verses. Among these words; the word "Haqq" which in some verses of the Holy Quran contains multiple semantic loads with respect to the subject discussed in the verses. This article, with regard to the semantic structure and thematic and textual context of the verses, has examined their meanings and analyzed their semantic aspects from a semantic perspective. The results of the study and analysis of semantics in this article showed that the semantic course of the word "Haqq" has multiple meanings such as: Allah, the religion of Islam, the Quran, wealth and property, interest, more deserving, justice, obligation, monotheism, and a concept opposite to falsehood. Furthermore, according to a statistical study, the word "Haqq" meaning "truth and correctness" has the highest frequency compared to other meanings of this word in the Holy Quran.
تبلیغات
