حوزه معنایی توصیفی اجر در قرآن کریم با تأکید بر رابطه هم نشینی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه حوزه های معنایی مورد اقبال قرآن پژوهان قرار گرفته است. هرحوزه دربردارنده یک واژه کانونی ست که الفاظی دیگر تحت عنوان واژگان کلیدی اطراف آن قرارمی گیرند و یک حوزه مستقل را تشکیل می دهند. هم نشینی از راهکارهای بررسی حوزه های معنایی است؛ که باآن می توان به معنای دقیق واژگان دست یافت. واژه «اجر» دلالت بر پاداشی می کند که نتیجه طبیعی عمل انسانست؛ ولی اشاره ای به میزان ونوع آن ندارد، اما هم نشینی اش با اوصاف مختلف کمیت و نوع آن را بیان می کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی واژه «اجر» با روش توصیفی تحلیلی است، تا تاثیر هم نشینی صفت ها و حد ومرزشان بر اجر مشخص شود.نگاهی به مؤلفه های معنایی اوصاف هم نشین«اجر» نشان داد، صفات مختلف هرچند در اصل کلی، دلالت برپاداش بزرگ و فراوان دارند، اما به تفاوت مراتب پاداش نسبت به عمل مورد نظر و انجام دهنده آن نیز اشاره دارند. در این میان صفت«عظیم» در صدر قراردارد، زیرا دلالت بر تکثیر بصورت کیفیت و کمیت و بالا رفتن شأن پاداش گیرنده اش دارد، و کسی مقدارش را نمی داند. اجرکبیر بیانگر کثرت نعمت هایی است که خداوند به بندگان صالح خود می بخشد. توصیف اجر به کریم مناسب مقام بشارت و بیانگر نفاست ذاتی پاداش و تکریم گیرنده پاداش است. صفات«حسنا» و«غیرممنون» که به دنبال هم مطرح شده اند، دلالت بر نوعیت، جاودانه بودن و پاداش بی منت و تمام نشدنی دارند. از طرفی میان آیاتی که با کریم و حسن وصف شده نوعی مشابهت با اجرکبیر است؛ توصیف به کبیر جایی است که مقدار را از حیث زیادت نشان می دهد و توصیف به حسن نگاه به طبیعت آن پاداش از نظر زیبایی و سعادت انسان بواسطه آن جزا دارد.A Study of the Descriptive Semantic Field of Ajr (Reward) in the Holy Qur'ān Emphasizing the Syntagmatic Relation
Each independent semantic field contains a focal word around which other major words are brought. Collocation is a strategy to study semantic fields, with which one can identify the exact meaning of words. The Qur'ānic word ajr refers to a kind of reward that is the natural result of human deeds but it does not signify its quantity and type. However, its collocation with different modifiers clarifies its quantity and kind. This descriptive-analytical research aims to study the word ajr in order to determine the effect of adjectives as collocates on its meaning. A review of the semantic components of the adjectives collocating ajr showed that different adjectives, although in general, imply large and abundant rewards, they also indicate the difference in the rank of reward relative to the corresponding action and its performer. Among them azim (great) stands at the top because it refers to the propagation of quality and quantity and the increase of the dignity of the person receiving it, and since no one knows its value. Kabir (magnificent) reward is a manifestation of the many blessings that Allah gives to his righteous servants. This description of the reward is appropriate for giving good news, and indicates the inherent self-esteem and respect of the reward's recipient. The adjectives hasan (fine) and ghairu mamnoon (ungrateful) that have been presented in succession imply type, immortality and unrequited reward. On the other hand, the ayahs described using adjectives karim (honorable) and hasan show some similarity with magnificent reward. Description using kabir happens when the amount is very large and description using Hasan reflects looking at the nature of that reward in terms of beauty and man's happiness as a result of it.
تبلیغات
