بررسی ویژگی های دفاعی قلعه فلک الافلاک از منظر اصول معمارانه پدافند غیر عامل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
قلعه فلک الافلاک از برجسته ترین آثار تاریخی به جامانده از دوران ساسانیان به عنوان دژ نظامی یا پناهگاهی امن استفاده می شده اما مطالعه پیش رو با مطالعه ساختار معماری خاص و دیوارهای بلند آن به دنبال این پرسش است که مؤلفه های پدافند غیرعامل در این قلعه کدامند و چگونه در سازمان فضایی قلعه نمود یافته اند و هدف آن معرفی مؤلفه ها و ویژگی های پدافند غیرعامل در قلعه فلک الافلاک و بررسی چگونگی کاربرد این مؤلفه ها در طراحی سازمان فضایی و عناصر معماری آن است. داده های مرتبط با اصول و مبانی پدافند غیرعامل به شیوه اسنادی گردآوری و ویژگی های معماری قلعه به شیوه میدانی ثبت و مستندنگاری شده است. نتایج نشان می دهد سازمان فضایی قلعه از عواملی مانند سهولت تأمین نیازهای حیاتی در هنگام مخاطرات، طراحی غیرمتمرکز بافت مسکونی، محصور، تدافعی و فشرده و ایجاد راه های گریز تأثیر پذیرفته است. همچنین گذرها و معابر پیچ درپیچ از جمله مصادیق اصل فریب در سازمان فضایی آن است. از نظر ویژگی های عناصر معماری نیز تدابیری مانند دسترسی زاویه دار به درون فضاها و اتاقی در بالا برای کنترل رفت وآمد، پایین بودن سطح حیاط نسبت به معابر و مقاوم سازی بناها از طریق اتصال و همجواری سازه ها به منظور کاهش آسیب پذیری و حفظ ایمنی ساکنان در قلعه فلک الافلاک اندیشیده شده است. درون گرایی در معماری واحدهای قلعه فلک الافلاک در راستای اصل فریب در عناصر معماری قلعه دیده می شود.An Analysis of the Defensive Features of the Falak-ol-Aflak Castle From the Perspective of Passive Architectur Defense Principles
Falak-ol-Aflak Castle is one of the most prominent historical remains from the Sassanian era. It was used as a military fortress or a secure sanctuary. However, this study aims to examine the specific architectural structure and tall walls of the castle and seeks to answer the question of which passive defense components exist in this castle and how they are manifested in its spatial organization. The objective is to introduce the components and features of passive defense in Falak-ol-Aflak Castle and explore how these components are applied in its spatial design and architectural elements. Relevant data regarding the principles and foundations of passive defense were collected through documentary methods, while the architectural features of the castle were documented and recorded through fieldwork. The results indicate that the spatial organization of the castle has incorporated factors such as facilitating the provision of vital needs during emergencies, decentralized design of residential areas, enclosed and defensive fabric, compactness, and the creation of escape routes. Additionally, the winding passages and labyrinthine paths are examples of the principle of deception in their spatial organization. In terms of architectural elements, measures such as angled access to interior spaces, elevated control rooms for monitoring movement, lowered courtyard levels compared to the streets, and structural reinforcement through connection and adjacency of buildings have been considered to reduce vulnerability and ensure the safety of residents in Falak-ol-Aflak Castle. The inward focus in the architecture of the castle units aligns with the principle of deception in the castle’s architectural elements.
تبلیغات
