راهکارهای مقابله با اخبار جعلی در فضای رسانه ای ایران (مطالعه موردی: اینفودمی کووید 19) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: این تحقیق ضمن آسیب شناسی فرایند اطلاع رسانی در ایام کرونا در ایران با هدف طراحی راهکارهای مقابله با اخبار جعلی در فضای رسانه ای ایران (مطالعه موردی: اینفودمی کووید19) انجام شده است. روش: این پژوهش یک پژوهش کیفی اس ت که با اس تفاده از تحلیل مضمون 15 مصاحبه با صاحب نظران ارتباطات اجتماعی و فعالان رسانه ای به شناس ایی راهکارهای مقابله با اینفودمی کووید19 در ایران پرداخته و شبکه مضامین را برای آن ارائه داده و ابعاد و مولفه های هر مضمون را مشخص کرده است.یافته ها: مضامین اصلی شناسایی شده از تحلیل متن مصاحبه های انجام شده عبارت اند از: «روزنامه نگاری کنش گر»، «روابط عمومی پیشگیرانه»، «سیاست زدایی از پدیده های علمی»، «اقدامات حقوقی- قضایی» و «بازسازی اعتماد ملی». برای «روزنامه نگاری کنش گر» باید این موارد را که به عنوان مضامین سازمان دهنده شناسایی شده اند در دستور کار قرار داد: مطالبه گری روزنامه نگاری علم، تشکیل میز فکت چکینگ، استفاده از هوش مصنوعی، مهارت برخورد غیر انفعالی با شایعات، کیفی گرایی رسانه ها به جای کمی گرایی، همگرایی رسانه ای و ارتقای مهارت های شناختی مخاطبان. برای تحقق «بازسازی اعتماد ملی» باید به این موارد توجه کرد: تقویت روزنامه نگاری مستقل، اقدام حداکثری و اعلام حداقلی و تحول در شیوه حکمرانی.نتیجه گیری: توسعه و تقویت جریان تحزب در کشور و رقابت احزاب واقعی، بستری را برای مقابله با اخبار جعلی و نادرست فراهم می کند. منابع و مراجع خبری اگر هویت سیاسی و حزبی مشخصی داشته باشند، به خاطر حفظ اعتبار و جایگاه تشکل خود در جهت تولید و توزیع اطلاعات درست و صحیح گام برمی دازند. در موقعیتی که افراد به هیچ صنف و گروه و حزبی وابسته نیستند، نگرانی بابت تکذیب ادعاها و گفته های خود ندارند و به راحتی محتواهای جعلی را ساخته و منتشر می کنند. به عبارت دیگر وابستگی به صنف و گروه و حزب، هزینه های دروغ پردازی را افزایش می دهد. نهادهای دولتی و خصوصی که مسئولیتی درباره بیماری کووید19 و تبعات آن دارند باید با بهره گیری از مدل «روابط عمومی پیشگیرانه» اطلاع رسانی خود را انجام دهند. یکی از چالش ها و دغدغه های اصلی بیشتر شرکت کنندگان، مواجهه سیاسی در کشور ایران با پدیده های علمی است. «سیاست زدایی از پدیده های علمی» پیشنهادی است که در بحرانی با موضوع ارتباطات سلامت ضروری به نظر می رسد. سکوت رسانه ای یا دلیل تراشی برای یک ادعای اشتباه که در نتیجه سیطره نگاه سیاسی بر علم اتفاق می افتد می تواند زمینه ساز رشد و گسترش اخبار جعلی شود. تشکیل «میز تخصصی فکت چکینگ» با ماموریت رصد اخبار جعلی مرتبط و اقناع مخاطبان یک پیشنهاد اجرایی است که در کشور ما تجربه نشده است. یافته های این پژوهش مبنی بر ضرورت «توزیع افقی اطلاعات و پرهیز از سلسله مراتب عمودی» با نظریه «جامعه شبکه ای» همخوان است.Strategies to Deal with Fake News in Iran's Media Space (Case Study: Infodemic Covid-19)
Objective: During the outbreak of the Covid-19 pandemic in the country, we witnessed the phenomenon of information disruption and the publication of fake news, followed by the confusion of some journalists and activists in the field of information, audiences, politicians and executive officials.This research has been conducted along with the pathology of the information process during the Corona period in Iran with the aim of designing strategies to deal with fake news in Iran's media space (Case study: Infodemic Covid-19).Methods: This research is qualitative research that, using the content analysis of 15 interviews with experts and lecturers in the field of social communication and media activists, identified ways to deal with fake news of Covid-19 in Iran.Results: Five solutions in the form of five overarching themes identified are: 1- activist journalism, 2- rebuilding national trust, 3- preventive public relations, 4- depoliticization of scientific phenomena, 5- legal-judicial measures. In order to realize this method of activist journalism, these items identified as organizing themes should be put on the agenda: Demanding by science journalism, the formation of Fact checking infodemic management desk, the use of artificial intelligence, the ability to deal non-passively with rumors and fake news, Attention to the quality of media instead of quantity, media convergence and improving the cognitive skills of the audience.In order to realize the "restoration of national trust", these items should be put on the agenda: strengthening independent journalism, maximum action and minimum announcement, and Transformation in the way of governance.Conclusions: The development and strengthening of partisanship in the country and the competition of real parties provide a platform to deal with fake and false news. Public and private institutions that are responsible for the covid-19 disease and its consequences should inform by using the "preventive public relations" model. One of the main challenges and concerns of the interview participants is the political confrontation in Iran with scientific phenomena. If news sources and authorities have a specific political and party identity, they take steps to produce and distribute correct information in order to maintain the credibility and status of their organization. In a situation where people are not affiliated to any guild, group or party, they do not have to worry about refuting their claims and statements, and they easily create and publish fake content. In other words, belonging to a guild, group, and party increases the costs of lying. The development and strengthening of partisanship in the country and the competition of real parties provide a platform to deal with fake and false news. "Depoliticization of scientific phenomena" is a proposal that seems necessary in the crisis of health communication. The findings of this research about the necessity of "horizontal distribution of information and avoiding vertical hierarchy" are consistent with Castells' theory of "network society". Due to the fact that citizens travel widely in social networks, sending information from a communication source in a vertical and mandatory manner is not working and horizontal message distribution should be on the agenda
تبلیغات
