جایگاه علوم عقلی در عصر امام محمد غزالی تبیین اختلاف غزالی و شیخ بوعلی سینا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مجادله، مباحثه و نقد، از امتیازات فرهنگ اسلامی و ایرانی است که با تکیه بر آموزه های قرآنی و سنّت نبوی به طور فزاینده رشد کرده است و همواره ویژگی های محیط دینی اعصار را به طور تقریبی نشان می دهند. زمانی که در بغداد، کتابی و یا ایده ای علمی بروز می کرد، به سرعت و در اندک زمان ممکن، در اندلس و ماورالنّهر، بدون سوگیری های سیاسی و طرح مسائل حاشیه ای، مورد نقد و بررسی قرار می گرفت. ابوحامد غزالی یکی از بزرگان کم نظیرِ ساحت علم در جهان اسلام است. او همچنین یکی از سر سخت ترین مخالفان فلسفه بوده که با تحریر کتاب بسیار اثربخشِ تهافت الفلاسفه تلاش کرده است، آراء فلاسفه از جمله ابن سینا را به محک نقد کشیده و سستی افکار ایشان را بیان کند. مقاله پیش رو بر آن است، جایگاه علوم عقلی در عصر امام محمد غزالی و اختلاف میان ابن سینا و غزالی را با رویکرد توصیفی-تحلیلی تبیین و تحلیل کند. یافته های پژوهشی حاکی از آن هستند که غزالی قصد داشت، ایمان مسلمانان را به صلابت و اصالت اولیه خود بازگرداند، اما به واسطه مخالفتش با فلسفه و فلاسفه، موجبات انهدام ریشه های فلسفه در بسیاری از کشورهای اسلامی را فراهم آورد. همچنین بر بنیاد پژوهش حاضر روشن می شود که اختلاف میان غزالی و ابن سینا، صرفاً یک سوء تفاهم و تصوری نادرست بوده است؛ زیرا غزالی مدّعی بود، دغدغه های دینی او عامل اصلی موضع گیری وی در برابر فلاسفه مشائی از جمله ابن سینا شده است.The Position of Rational Sciences in the Era of Imam Muhammad Gazzaāli A Perspective on the Disagreements between Al-Ghazzāli and Avicenna
One of the advantages of Islamic and Iranian culture and civilization is the controversy, discussion and criticism of the opinions of its thinkers, which has increasingly developed based on the teachings of the Quran and the Prophetic tradition and show the religious atmosphere of its time relatively. Abu Hamid Al-Ghazzali is one of the great and rare scholars in the Islamic world. He also has been one of the strongest opponents of philosophy throughout history, who wrote the book entitled Tahafut-Al-Falasifah to examine the opinions and thoughts of philosophers, including Avicenna, and to express the weakness of their thoughts in a fair manner. Tahafut-Al-Falasifah is one of the greatest and most influential books that has been written throughout the history of criticizing philosophical ideas in accordance with Islamic and Iranian customs. The present paper has tried to elucidate the position of rational sciences in the era of Imam Muhammad Ghazzali and to explain disagreements between Avicenna and Ghazzali using descriptive-analytical approach. The research findings indicate that Ghazzali has sought to return the faith of Muslims to its strength and originality, but with his opposition to philosophy and philosophers caused the roots of philosophy to wither and dry up in many Islamic countries.
تبلیغات
