بررسی ارتباط حمایت اجتماعی و استرس مادر در دوران بارداری با بروز پره اکلامپسی (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

چکیده

مقدمه: با توجه به چهارچوب مفهومی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، موقعیت روانی اجتماعی ازجمله استرسورهای روانی اجتماعی و حمایت اجتماعی است. همچنین، از عوامل خطر مؤثر بر پیامد های نامطلوب بارداری، آسیب شناسی های روانی تشخیص داده شده در دوران بارداری است. باوجوداین، اطلاعات اندکی در این زمینه دردسترس است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط استرس و حمایت اجتماعی با بروز پره اکلامپسی انجام شد. روش: این پژوهش مطالعه ای مورد شاهدی بود. نمونه ها شامل ۱۱۰ زن باردار چندزا، ۵۵ نفر مبتلا به پره اکلامپسی و ۵۵ نفر سالم بود که مشخصات واحدهای پژوهشی را داشتند. روش نمونه گیری در این پژوهش، بر هدف مبتنی بوده و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استرس درک شده و حمایت اجتماعی وکس بود. از آزمون های آماری مربع کای، تی مستقل، من ویتنی و مدل رگرسیون لجستیک و نسبت شانس برای تحلیل داده هااستفاده شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد در بین دو گروه ازلحاظ استرس (۰٫۰۲=p)، حمایت اجتماعی کل (006/0=p)، سه زیرمقیاس حمایت اجتماعی خانواده (04/0=p)، حمایت اجتماعی دوستان (04/0=p) و حمایت اجتماعی آشنایان (006/0=p)، اختلاف آماری معنی داری وجود داشته است. از میان عوامل مداخله گر، اثر تعداد مراقبت های بارداری و سابقه پره اکلامپسی با ورود به مدل لجستیک کنترل شد. پس از تعدیل عوامل مداخله گر، مشاهده شد اثر تعدیل شده حمایت اجتماعی بر بروز پره اکلامپسی معنی دار است (02/0=p ؛OR 86/0؛ 98/0-76/0: 95/0=p) بحث: با توجه به اختلاف معنی دار دو گروه ازلحاظ استرس و حمایت اجتماعی، توجه ماما و کارکنان بهداشتی به ابعاد روان شناختی مادر در دوران بارداری ازنظر استرس و ارائه راهکارهای حمایتی مناسب به منظور کاهش این عامل، ضرورت بهداشتی مهمی است.