آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۰

چکیده

ایران اولین کشور درحال توسعه جهان است که به تدوین و اجرای برنامه ریزی توسعه روی آورده است. اما به رغم بیش از 70 سال سابقه برنامه ریزی و اجرای 11 برنامه توسعه، نه تنها هنوز به موفقیت موردنظر در این زمینه دست نیافته است بلکه از بسیاری از کشورهای جهان، عقب مانده است. یکی از دیدگاه های مهم در توضیح علل این مسئله، ساختار شکل گیری و انتخاب نوع برنامه ریزی توسعه و آثار آن بر اقتصاد، اجتماع، سیاست و فرهنگ ایران است. پیدایش اولیه برنامه ریزی در ایران ترکیبی از نیاز داخلی، نیاز خارجی، موقعیت ژئوپلتیک و ضعف شناخت داخلی است. بنابراین، در ترکیبی از عوامل مذکور، نوعی از برنامه ریزی در کشور شکل گرفته که هنوز بعد از 7 دهه، بومی و درونی نشده و شناخت مشترکی نزد صاحب نظران و مسئولین از عملکرد و اشکالات آن وجود ندارد. برنامه ریزی کنونی ایران که برنامه ریزی جامع است، دارای اشکالات عدیده ای است که باعث افزایش مستمر مسائل و مشکلات کشور تا جایی می شود که فرایند توسعه را متوقف می کند. به همین دلیل از حدود 5 دهه قبل تمام کشورها برنامه ریزی جامع را کنار گذاشتند اما به دلایل مختلفی این نوع برنامه ریزی هنوز بر نظام برنامه ریزی ایران مسلط است. در این مقاله به روند شکل گیری برنامه ریزی جامع و اشکالات آن در مقایسه با برنامه ریزی محدود هسته ای پرداخته می شود. درنهایت با استفاده از تجربیات جهانی، برنامه ریزی هسته های خط دهنده توضیح داده شده و به عنوان مکمل برنامه ریزی جامع معرفی می شود. 

The nature and necessity of core planning lines for the 7th development plan

Iran is the world’s first developing country that has been engaged in compiling and executing development plans. Despite more than 70 years of planning and implementation of 11 five-year development plans, it has not only failed to achieve the desired success but is lagging behind many countries. One of the important perspectives in explaining this problem is the structural formation and the selection of the type of development plans and their impacts on Iran’s economy, society, politics, and culture. The initial emergence of planning in Iran was a combination of internal and external needs, geopolitical situation, and cognitive impairment. Therefore, while combining the above factors, a type of planning has been formed in the country that has not yet become native and internalized even after 7 decades and lack common understanding among stakeholders and officials about its performance and shortcomings. Iran’s current comprehensive planning has numerous shortcomings that cause a continuous increase in the country’s problems and difficulties to the point where they halt the development process. For this reason, all countries abandoned a comprehensive planning about 5 decades ago, but for various reasons, this is still dominant in Iran’s planning system. This article discusses the process of forming a comprehensive planning and its shortcomings in comparison with limited core planning. Ultimately, through utilizing global experiences, a core planning is explained and introduced as a comprehensive planning.

تبلیغات