تحلیل زیورآلات مکشوفه از گورستان های دوره اشکانی استان گیلان، حاصل کاوش های علمی باستان شناسی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زیورآلات علاوه بر جنبه های زیبایی و تجملاتی وسیله ای برای مشخص کردن جایگاه اجتماعی و اقتصادی فرد استفاده کننده بوده است. یکی از مهم ترین یافته های باستان شناسی که بیشترین اطلاعات در خصوص زیورآلات در اختیار ما قرار می دهد، گورآونده ها هستند. هنر جواهرسازی و ساخت زیورآلات در دوره اشکانی به اوج کمال خود رسید. زیورآلات دوره اشکانی با درآمیختن زیبایی هنرمندانه، به جنبه های پزشکی، چشم زخم، حاکی از عشقی سرشار به خودنمایی، تظاهر و ثروتمندی فوق العاده است. طی کاوش های باستان شناختی انجام شده در گورستان های دوره اشکانی استان گیلان، مجموعه ای از زیورآلات از جنس طلا، نقره، مفرغ، آهن و سنگ به دست آمده که بیانگر هنر و فرهنگ اقوام ساکن در این منطقه در دوره اشکانی است. هدف اصلی این بررسی و گونه شناسی زیورآلات مکشوفه از گورستان های دوره اشکانی، استان گیلان از لحاظ نوع جنس، فناوری ساخت و نوع کاربری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و ترکیبی از مطالعات موزه ای و کتابخانه ای انجام شده است. نتایج بیانگر آن است که یک تضاد طبقاتی و اجتماعی بارز در این دوره وجود دارد و همچنین زیورآلات شباهت زیادی از لحاظ جنس، تزئینات و نوع ساخت با یکدیگر دارند، ولی در جزئیات، زیورآلات دارای ابتکارات و نورپردازی هستند. این ابداعات به احتمال زیاد از طبیعت منطقه الهام گرفته است. همچنین در ساخت این اشیاء از روش ریخته گری، چکش کاری و ملیله کاری استفاده شده است. زیورآلات مکشوفه از گور زنان با مردان کاملاً متفاوت بوده است.