تحلیل گرایش های فلسفی حکیم سبزواری پیرامون چگونگی پیدایش کثیر از واحد (نظام فیض) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از نظر حاجی افاضه آن است که از فیاض، فیض صادر شود و از او چیزی کاسته نشود و در قوس صعود چیزی به او افزوده نشود. او ایجاد را به دو قسم- حقیقی و مصدری- تقسیم کرده و ایجاد حقیقی را وجود منبسط معرفی کرده است و در تبیین مشایی بسان حکیمان مشایی میان نظریه عقول و هیأت بطلمیوس ارتباط برقرار کرده و بر این باور است که از عقل اول تا عقل نهم، هر کدام یک فلک ایجاد کرده و عقل دهم فلکی ندارد، اما مدبر موجودات زمینی است و بسان این حکیمان از عوالم لاهوت، جبروت، ملکوت و ناسوت سخن می گوید. او در تبیین اشراقی از ارباب انواع و نور سخن می گوید. ملاهادی در تبیین صدرایی از حدیث حضرت علی(ع) پیرامون ماهیت عقل استفاده می کند و هم مانند ملاصدرا در صدد جمع آراء درباره صادر اول بودن عقل یا وجود منبسط است. او در تبیین مشایی- اشراقی و اشراقی- صدرایی، به صورت ترکیبی از عناصر مشایی، اشراقی و صدرایی بهره گرفته است.Analysis of Philosophical Tendencies of Hakim Sabzevari on How Diversity Originated from the Unified Being
The present paper aims to analyze Mulla Hadi's philosophical tendencies on the system of effusion. According to Haji, effusion is considered as emanation of something from God so that nothing is deducted from Him and nothing is added to Him in the ascent. He divides creation into two types of real and agentive. He introduces real creation as an expanded existence. In peripatetic terms, like peripatetic philosophers, he makes a connection between the theory of intellects and the Ptolemaic system. He believes that each intellect from the first up to the ninth has created a constellation but the tenth intellect does not have a constellation. It is the sustainer of earthly beings. Like peripatetic philosophers, he refers to the worlds of Lahout, Jabrut,Malakut and Nasut. In explaining illumination, he refers to archetypes and light. In his Sadra'i explanation, Mullah Hadi uses an anecdote (hadith) from Imam Ali (a. s.) on the nature of reason, and like Mulla Sadra, he seeks to collect the views on the first emanation of intellect or the expanded existence. In explaining Mashaei-Ishraqi (peripatetic-illuminative) and Ishraqi-Sadra'i, (illuminative–transcendental) he uses a combination of Masha'i-Ishraqi and Sadra'i elements.