کارکرد ایدئولوژیک نگاره های خاوران نامه مکتب شیراز با تکیه بر نظریه ایدئولوژی لویی آلتوسر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خاوران نامه ابن حسام یکی از آثار شاخص مصور قرن نهم ه.ق مکتب ترکمانان شیراز است. این کتاب حماسی و دینی، مزین به نگاره های متنوعی از شرح دلاوری های حضرت علی(ع) است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه کارکرد ایدئولوژیک نگاره های خاوران نامه است. با توجه به تساهل مذهبی حکومت در مواجه با گرایش های شیعی جامعه ایران مساله اصلی پژوهش شناسایی چگونگی مواجه و بهره برداری سیاسی و ایدئولوژیکی حاکمان ترکمان از موضوعات مصور این کتاب است. از این رو سوالات پژوهش عبارتند از: 1- سازوکارهای ایدئولوژیکی نگاره های خاوران نامه کدامند؟ 2-ایدئولوژی مستتر در نگاره های خاوران نامه چگونه توانسته است در خدمت اهداف حکومت باشد؟ چهارچوب نظری و تحلیلی پژوهش را نظریه ایدئولوژی لویی آلتوسر تشکیل داده است. تحلیل یافته ها به شیوه کیفی و به صورت توصیفی-تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ای به انجام رسیده است. انتخاب نگاره ها جهت تحلیل به صورت هدفمند و مبتنی رویکرد نظری پژوهش بوده است. نتایج نشان دادند نگاره های خاوران نامه در بازتولید ایدئولوژی غالب یعنی ظل الله بودن پادشاه و تبدیل افراد به سوژه های ایدئولوژیک موثر بودند، به طوری که این سوژه ها ناخودآگاه در خدمت ایدئولوژی حاکمان بوده و مطابق با نظریه آلتوسر به بازتولید آن کمک کرده اند.The Ideological Function Of Khavarannameh Of Shiraz School Based On Louis Althusser'Theory Of Ideology
Khavarannameh by Ibn Hussam is one of the illustrated works of the ninth century AH of Shiraz Turkmen School. This epic and religious book is ornamented with various drawings of the description of the heroism of Imam Ali (AS). The aim of this research is to study the ideological function of Khavarannameh paintings. Due to the government's religious tolerance regarding Shia tendencies in Iranian society, the main issue of the research is to identify the manner of dealing and political and ideological exploitation of the illustrated topics in this book by Turkmen rulers. Therefore, the research questions are: 1- What are the ideological mechanisms of Khavarannameh paintings? 2- How has the ideology illustrated in the paintings of Khavarannameh been able to serve the goals of the government? The theoretical and analytical framework of the research is based on Louis Althusser theory of ideology. The research method is qualitative, which has been conducted in a descriptive-analytical way using library resources. The selection of paintings for analysis was purposeful and based on the theoretical approach of the research. The results showed that the paintings of Khavarannameh were effective in reproducing the dominant ideology including being the king as the shadow of God and turning people into ideological subjects, so that these subjects subconsciously served the ideology of the rulers and helped to reproduce it according to Althusser theory.
تبلیغات
