بررسی نقش پروژه های بهسازی بافت باارزش در توسعه کالبدی روستاهای استان یزد (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از این تحقیق بررسی تأثیرات پروژه های بهسازی بافت باارزش به عنوان مهم ترین ابزار، جهت مداخلات برنامه ریزی شده و متمرکز دولتی در توسعه کالبدی و محیطی روستاهای اسلامیه، فهرج، عقدا، شمسی و خرانق از توابع استان یزد می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و روش آن به صورت توصیفی و پیمایشی می باشد. جمع آوری اطلاعات به دو شیوه کتابخانه ای (مقاله، کتاب، مجله، وب سایت های اینترنتی و...) و پیمایشی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) صورت گرفته است. نمونه آماری در این تحقیق 75 نفر از کارشناسان و متخصصان عمران، معماری، شهرسازی و برنامه ریزی روستایی می باشند که با پروژه های بهسازی بافت باارزش روستایی و جزئیات اجرایی آن ها آشنا بوده اند. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون T تک نمونه ای انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اجرای پروژه های بهسازی بافت های باارزش بر مؤلفه های احیا، مرمت و جلوه بخشی به عناصر کالبدی درون بافت (گره، لبه، نشانه، مرکز و راه)، ساماندهی و روان سازی عناصر ارتباط دهنده و دسترسی های محله ای، ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و هویت بخشی به ﻫﺴﺘﻪ ﮐﻬﻦ و واﺟﺪ ارزش روﺳﺘﺎ، ایجاد و تجهیز تأسیسات و کانال های هدایت و جمع آوری آب های سطحی، ارتقای کیفیت جداره ها و کف در سلسله مراتب معابر (رنگ، بافت، ترکیب و نوع مصالح)، استفاده از مصالح بوم آورد منطقه در بهسازی بافت و ارائه الگوهای بومی و ﺧﻠﻖ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع در ﺑﺎﻓﺖ و ﻣﻌﺎﺑﺮ درون روستایی (پله، سکو، تجهیزات روشنایی و...) تا سطح معناداری 01/0 تأثیر داشته است و باعث بهبود و ارتقای وضع موجود  شده است. همچنین تأثیر اجرای پروژه ها بر مؤلفه های استفاده بهینه از کاربری های متروکه، تبدیل آن ها به کاربری هم سنخ فعال و استفاده از شاخص های مدیریت بحران در اجرای الگوهای بهسازی تا سطح 05/0 معنادار بوده است.