آسیب شناسی پایان نامه های ادبیات عامه در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ادبیات عامه در ایران دانشی بسیار نوپاست و در مقایسه با کشورهای دیگر پژوهش های زیادی درباره آن صورت نگرفته است. همین مقدار پژوهشی که به لحاظ کمی و کیفی درباره آن انجام شده است، تأثیر بسزایی در معرفی این رشته دارد. یکی از مهم ترین پژوهش هایی که در ایران در دانشگاه ها صورت می گیرد و نتیجه کار فشرده پژوهشگران دانشگاهی است، پایان نامه هاست . پایان نامه ها در این عرصه اگر درست و متقن نوشته شوند، می توانند در حل بسیاری از مشکلات علمی رشته ادبیات عامه که دانشی جدید است، مؤثر و کارساز باشند و به نتایج سودمند و علمی بدل شوند. در مقاله حاضر مجموع 100 پایان نامه، که در سامانه ایران داک ثبت شده است، به صورت رندمی انتخاب و ارزیابی شدند. هدف از انجام این پژوهش روشن شدن وضعیت بخشی از پژوهش های دانشگاهی در این زمینه و نقد سازنده آن ها به منظور تقویت بنیان های پژوهشی در این رشته علمی است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای با رویکرد آسیب شناسانه است. اصلی ترین یافته های این پژوهش نشان می دهد، بیشتر پایان نامه هایی که مورد مطالعه قرار گرفته، توصیفی اند، به نتایج جدیدی نرسیده اند و در بخش کلیات معمولاً تقلیدی عمل کرده اند. در ساختار اصلی پایان نامه ها کلیشه ملال آوری دیده می شود. به پیشینه تحقیق درست توجه نشده است. از منابع معتبر استفاده نشده است و در کل رویکرد مسئله محور و دانشگاهی ندارند. از 100 پایان نامه بررسی شده، تنها 17 پایان نامه رویکرد علمی دارند و مسئله محورند. توصیفی و گردآوری بودن پایان نامه های دانشگاهی در این رشته نشان دهنده ابتدایی بودن پژوهش های ادبیات عامه در ایران است. ازآنجا که پژوهش درباره هر مسئله ای در هر کشوری با گردآوری آغاز می شود و سپس به مرحله پختگی و تحلیل می رسد، باید گفت هنوز این رشته در ایران در مرحله اولیه است؛ هرچند در سال های اخیر گام های خوبی برداشته شده است.