فرصت ها و تهدیدهای فراروی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﻘﻼب در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻋﺮﺑﯽ در ﺳﺎل 2011 وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﯾﺪی ﺷ ﺪ، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮده ای را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ. اﻣﯿﺪ آن می رفت ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮج ﻓﺰاﯾﻨ ﺪه انقلاب های ﻣﺮدﻣﯽ، ﻧﻈﻤﯽ ﺟﺪﯾﺪ، ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و درون زا ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮد؛ اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﺎﺗﻤﺎم ﻣﺎﻧﺪن اﻧﻘﻼب و اﻧﺤ ﺮاف در ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ، وﺿﻌﯿﺖ ﺗﻀﺎد، دﺷﻤﻨﯽ و ﺟﻨﮓ داﺧﻠﯽ در ﺑﺮﺧ ی کشورهای ﻣﻨﻄﻘ ﻪ ﺣﺎﮐﻢ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻠﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ چالش هایی ﺧﻄﺮﻧﺎک ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زمینه ها و ﻋﻮاﻣ ﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﯾﻦ روﻧﺪ، در ﻗﺎﻟﺐ فرصت ها و ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎی ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ، می تواند ﮔﺎم ﻣﻬﻤﯽ در ﺷﻨﺎﺧﺖ وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮد و ﺗﺮﺳﯿﻢ راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻣﻤﮑﻦ در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان ﺑﺮای ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از فرصت ها و ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻬﺪﯾﺪات ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﻼش می شود ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﺳ ﻮات(swot) فرصت ها و ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎی ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪشود. و به این سوالات پاسخ داده شود، تهدیدهای فراروی ایران در رابطه با بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه چیست؟فرصت های فراروی ایران در رابطه با بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه چیست؟ یافته ها نشان می دهدکه همکاری جدید منطقه ای در برابرمقاومت، ظهور گروهای سلفی تکفیری، ایجاد جنگ و درگیری در کشورهای مسلمان نشین، ظهور نظم نوین غربی بجای نظم نوین اسلامی، افزایش بحران و پیچیدگی در منطقه.تهدیدهای ایران در منطقه است و در مقابل افزایش قدرت منطقه ای ایران، شکل گیری گفتمان اسلام سیاسی، وضعیت جدید ایران پس از برنامه برجام، به ثمر نشستن خواسته های نیروهای اسلامی. فرصت های فراروی ایران است.