فتوت، شجاعت، پهلوانی، قهرمانی و ورزش در ایران عصر صفوی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از این پژوهش، مرور اجمالی بر نقش و اهمیت جوانمردی، پهلوانی و ورزش ایران در عصر صفوی است و محقق در پی یافتن نقش فتیان، عیاران، پهلوانان ، قهرمانان و به عبارتی ورزشکاران در چگونگی شکل گیری حکومت صفویان و تثبیت و به اوج شکوه و اقتدار رسیدن ایران و افول و انقراض آن سلسله است. و این که چرا هر گاه حکومت صفویه قوی تر شد نقش ورزش و ورزشکار در آن بسیار پررنگ تر می شد و هر گاه که صفویان ضعیف می گردیدند جوانمردی و پهلوانی و ورزش نیز نقشش کم رنگ تر می شد. حکمرانان اولیه صفوی از شاه اسماعیل اول گرفته که موسس این سلسله بود و اروپاییان به او لقب شوالیه دادند تا شاه عباس اول صفوی که اروپاییان به او لقب کبیر دادند و ایران را به اوج شکوه و اقتدار و آبادانی رساند همگی از دلاوران و پهلوانان و قهرمانان و ورزشکاران بودند و به تبع آنان زیردستان و سایر مردم نیز روی به پهلوانی و ورزش آوردند وورزش و پهلوانی در کشور به صورت یک ارزش درآمد و بسیار رشد و توسعه و ترقی پیدا کرد. پادشاهان و لیکن پادشاهان پایانی سلسله صفوی افراد ضعیف النفس بودند و متاسفانه به تبع آنان پهلوانان و جوانمردان و ورزشکاران نیز نوعاً تبدیل به افرادی سست عنصر گشتند و ورزش ورزشکار نیز رو به افول گذاشت. طبیعی است هرگاه الگوها و بزرگان و حاکمان کشور خود جوانمرد و قهرمان ورزشکار و ورزش دوست باشند و از آن حمایت کنند و به آن اهتمام ورزند، پهلوانی و قهرمانی نیز توسعه خواهد یافت و هر گاه حکام و مدیران جامعه سست و بی انگیزه باشند سیر ورزش نیز نزولی و معکوس می گردد.