مطالعات توسعه و مدیریت منابع

مطالعات توسعه و مدیریت منابع

مطالعات توسعه و مدیریت منابع دوره 1 زمستان 1402 شماره 4

مقالات

۱.

طراحی و تبیین الگوی شکل گیری خط مشی های مبتنی بر شواهد در حوزه جذب و نگهداشت کارکنان حرفه ای صنعت هوانوردی ایران (رویکرد آمیخته)

کلید واژه ها: خط مشی گذاری مبتنی بر شواهد جذب و نگهداشت کارکنان حرفه ای صنعت هوانوردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۶
این پژوهش با هدف طراحی و تبیین الگوی شکل گیری خط مشی های مبتنی بر شواهد در حوزه جذب و نگهداشت کارکنان حرفه ای به انجام رسید. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ رویکرد، اکتشافی و از لحاظ نحوه تجزیه و تحلیل داده ها، آمیخته (کیفی-کمّی) می باشد. در فاز کیفی تحقیق، گروهی از خبرگان شامل اساتید دانشگاهی و مشاورین مجرب در حوزه مدیریت منابع انسانی و همچنین مدیران ارشد منابع انسانی در صنعت هوانوردی ایران به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند. در این فاز با استفاده از روش نمونه گیری نمونه گیری هدفمند، 11 نفر از خبرگان انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها در فاز کیفی تحقیق، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختار یافته با خبرگان بود. در فاز کیفی تحقیق، داده های حاصل از مصاحبه بر اساس روش تحلیل تم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در فاز کمّی نیز، کلیه مدیران ارشد صنعت هوانوردی ایران به عنوان جامعه در نظر گرفته شدند و از میان آنها، 108 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در فاز کمّی تحقیق نیز، از پرسشنامه بسته و محقق ساز مشتمل بر 27 گویه به عنوان ابزار اصلی جمع آوری داده ها استفاده شد. روایی و پایایی این پرسشنامه به روش های مختلف مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. در فاز کمّی تحقیق، جهت انجام تجزیه و تحلیل های توصیفی و استنباطی، از نرم افزارهای اس.پی.اس.اس و لیزرل استفاده شد. سرانجام، نتایج تحقیق منجر به طراحی الگوی چند شاخکی شکل گیری خط مشی های مبتنی بر شواهد در حوزه جذب و نگهداشت کارکنان حرفه ای شد. این الگو سه شاخک اصلی شامل شاهدگذاری، فنی و سیاسی را شامل می شود که هر کدام از این شاخک ها نیز خود شامل زیرمجموعه هایی می باشند.
۲.

واکاوی ابعاد و مؤلفه های مدل عوامل کلیدی ارزش آفرینی پایدار در زنجیره های تامین: مطالعه موردی صنعت نفت و گاز ایران

کلید واژه ها: عوامل کلیدی ارزش آفرینی پایدار پایدار زنجیره تامین پایدار صنعت نفت و گاز صنعت نفت و گاز ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۴
هدف مطالعه حاضر طراحی مدل عوامل کلیدی ارزش آفرینی پایدار در زنجیره های تامین صنعت نفت و گاز ایران است. این پژوهش از گونه بنیادی و به لحاظ روش، ترکیبی (کیفی و کمی) است. ابتدا با مرور نظام مند سه مرحله ای اسناد علمی غربال و مدل مضامین با رویکرد کیفی تحلیل مضمون از داخل اسناد مزبور استخراج شد. بر همین اساس، ابتدا با جستجوی پایگاه های علمی معتبر، 1103 سند مشخص شد که در طی سه بار غربال بر اساس ارتباط عنوان، چکیده و بررسی متن کامل با رویکرد مرور نظام مند، به 62 فقره سند تقلیل یافت و بعنوان نمونه کیفی لحاظ گردید. یافته های تحلیل محتوای مضمونی پس از بررسی روایی و پایایی در 9 مضمون کلان و 50 مضمون فرعی از میان 850 فقره مشاهدات در قالب کدهای باز و در چندین مرحله بازبینی استخراج شد. در بخش کمی، مدل مضامین حاصل شده در گام قبلی به صورت پرسش نامه تنظیم و پس از بررسی روایی و پایایی مابین متخصصین فعال در زمینه صنعت نفت و گاز توزیع شده است. پس از گردآوری داده ها، مدل کیفی با رویکرد آماری تحلیل عاملی تأییدی ارزیابی و تایید شد. ابعاد مدل مزبور عبارتند از: کیفیت راهبری، قابلیت های زیربنایی، ساختاری و سازماندهی، ارزیابی و بازخوردگیری، کیفیت ارتباطات، کیفیت منابع، تسهیل کننده های مدیریت دانشی، آگاهی و حمایت اجتماعی، توانایی یکپارچه سازی فرایندها بین عوامل و اجزای زنجیره و تسهیل کننده های ارتقای پایداری در زنجیره. نهایتا بر مبنای یافته ها پیشنهادهای تحقیق ارائه شده است.
۳.

اصلاح نظام مالیاتی ایران با رویکرد پذیرش عمومی وک اهش فرار مالیاتی

کلید واژه ها: نظام مالیاتی؛ مدل سازی معادلات ساختاری؛ رویکرد تلفیقی پذیرش عمومی فرار مالیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۱
با توجه به اهمیت کارکرد مالیات در اقتصاد کشور، اصلاح نظام مالیاتی و رفع نواقص آن ضروری است. پذیرش عمومی در واقع میزان اعتماد جامعه به ساختاری مالیاتی کشور می باشد و اطمینان از اینکه از طرفی عدالت مالیاتی رعایت می شود و از طرف دیگر مالیات اخذ شده صرف توسعه کشور می گردد. از طرفی فرار مالیاتی همواره یکی از دغدغه های بزرگ دولت ها بوده تا ضمن تأمین حداکثری درآمد مالیاتی به عدالت مالیاتی نزدیک تر شوند، لذا هدف از این تحقیق ارائه الگوی پیشنهادی جهت اصلاح نظام مالیاتی ایران با دو رویکرد افزایش پذیرش عمومی و کاهش فرار مالیاتی می باشد. تحقیق حاضر با رویکرد ترکیبی (تلفیق روش کیفی و کمی) انجام شده است. در بخش کیفی، با نظرخواهی از 32 نفر از خبرگان حوزه مالیات و از طریق پرسشنامه باز، مدل مفهومی تحقیق طراحی شد. در مرحله کمی از طریق نمونه آماری متشکل از 112 نفر از افراد مطلع، مدل طراحی شده با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری (PLS) مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که نظام مالیاتی زمینه ساز ارتقای شفافیت ناشی از نظارت ها و الزامات آن می باشد. شفافیت نیز تأثیر مثبت و معناداری بر کاهش فرار مالیاتی در این فضا دارد. همچنین کاهش فرار مالیاتی منجر به افزایش اعتماد عمومی به این نظام خواهد شد.نتایج بیانگر آن است که نظام مالیاتی زمینه ساز ارتقای شفافیت ناشی از نظارت ها و الزامات آن می باشد. شفافیت نیز تأثیر مثبت و معناداری بر کاهش فرار مالیاتی در این فضا دارد. همچنین کاهش فرار مالیاتی منجر به افزایش اعتماد عمومی به این نظام خواهد شد.نتایج بیانگر آن است که نظام مالیاتی زمینه ساز ارتقای شفافیت ناشی از نظارت ها و الزامات آن می باشد. شفافیت نیز تأثیر مثبت و معناداری بر کاهش فرار مالیاتی در این فضا دارد. .نتایج بیانگر آن است که نظام مالیاتی زمینه ساز ارتقای شفافیت ناشی از نظارت ها و الزامات آن می باشد.
۴.

تبیین تاثیر گردشگری بر وضعیت توسعه اقتصادی اجتماعی منطقه سمیرم با محوریت برنامه ششم توسعه

کلید واژه ها: گردشگری اقتصادی اجتماعی برنامه ششم توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۵
امروزه صنعت گردشگری در دنیا، یکی از منابع مهم درآمد و در عین حال از عوامل موثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژه ای است. حضور بازدیدکنندگان در هر کشوری بر الگوی زندگی افراد بومی تأثیر می گذارد. بازدید کنندگان نیز تحت تأثیر فرهنگ کشور میزبان و ارزش های موجود در آن قرار می گیرند. این صنعت می تواند موجب تغییرات اقتصادی و اجتماعی شود؛ در سایه گفتگو و ایجاد رابطه متقابل بین مردمان دو ناحیه، پیام صلح بدهد و از آن جا که این صنعت به ارائه خدمت متکی است می تواند موجب افزایش اشتغال و درآمد شود. در این پژوهش سعی شده است به تبیین جامعه شناختی تاثیر گردشگری بر وضعیت توسعه اقتصادی اجتماعی منطقه سمیرم با محوریت برنامه ششم توسعه پرداخته شود. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران و کارشناسان حوزه گردشگری منطقه سمیرم می باشد که از 139 نفر از خبرگان برای تکمیل پرسشنامه استفاده می شود. نتایج این تحقیق نشان دهنده این است که گردشگری بر بر وضعیت توسعه اقتصادی اجتماعی منطقه سمیرم با محوریت برنامه ششم توسعه تاثیر معنادار و مثبت دارد.
۵.

پردازش الگوی مدیریت مهارت آموزی در دوره ابتدایی، در نظام تعلیم و تربیت

کلید واژه ها: برنامه درسی مهارت آموزی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۱
تحقیق حاضر، میزان توجه برنامه درسی دوره ابتدایی به مهارت آموزی را مورد کاوش و بررسی قرار داده است. داده های مورد مطالعه بر اساس پژوهش کمی از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمونه را 196 نفر از معلمان دوره ابتدایی مدارس دولتی منطقه 10 تهران و 30 نفر تشکیل دادند. تحلیل داده ها از طریق تحلیل عاملی صورت گرفت. نتایج نشان داد میزان توجه برنامه درسی دوره ابتدایی به مولفه های مهارت آموزی (خودشناسی - جرات مندی - کنترل هیجانات عاطفی و رفتاری - همدلی - رابطه با همسالان – همکاری- مولفه کلام (گفتگو) - شنود موثر - صداقت و راستگویی – امانتداری - حسادت نکردن - تفکر خلاق - تفکر نقاد - فهم مسئله - تصمیم گیری - مدیریت زمان - سخت افزار و نرم افزار - شبکه جهانی اینترنت - دوستدار محیط زیست - مصرف بهینه انرژی - مدیریت پسماند - کارآفرینی - مدیریت مالی - تغذیه سالم - پوشش مناسب - آگاهی از بیماری ها) مناسب نیست.
۶.

تحلیل زمینه های علیّ توسعه منابع انسانی برای مدیریت توسعه انسانی توانخواهان دارای آسیب اجتماعی

کلید واژه ها: توسعه منابع انسانی آسیب اجتماعی شرایط علی توسعه انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۷
اثر بخشی فعالیت های نیروهای انسانی با هدف توانمند سازی و بهبود انسان های آسیب دیده و یا در معرض آسیب در مراکز شبانه روزی، کاری بس سخت ،پیچیده و فرسایشی است . این مهم ،نیاز به کارکنانی توسعه یافته با روحیه شهروند سازمانی دارد .سیاست های دولت درسطح عملیاتی با استفاده از ظرفیت منابع انسانی سازمان های غیر دولتی، توانمندی ورهایی سازی برای برگشت آنان به اجتماع و خانواده است. این مقاله ،به دنبال یافتن پاسخ به تحلیل زمینه های علیّ توسعه منابع انسانی برای مدیریت و توسعه توانخواهان دارای آسیب های اجتماعی در پارک سلامت روان شیراز کدامند؟ می باشد. جامعه آماری 15 نفر از خبرگان موضوعی دانشگاهی ،سیاست گذاران و عملیاتی بوده اند که به روش نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده اند. این پژوهش از نظررویکرد، کیفی بر مبنای نظریه زمینه ای می باشد که با استفاده از روش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته ، داده های لازم گردآوری و پس ازکدگذاری روی آنها ، عوامل علّی، تحلیل معنایی گردیده اند. یافته ها ونتایج آن نشان داده ا ندکه زمینه ها ی علیّ شامل: لزوم ساختارسازمانی مناسب ، ارتقاء میزان حمات های رفتاری –ادراکی رهبران ، توجه به هیجانات فردی ، ارتقاء سطح عمق شناختی رهبران ،لزوم مشارکت اجتماعی ، توجه به توسعه و شایستگی های فردی، تقویت فناوری های اطلاعاتی وارتباطی ، لزوم توسعه فرایندهای سازمانی مناسب. لزوم توسعه انسانی و ترسیم چشم انداز و بیانیه هدف می باشند. برای اعتبارسنجی سازه ای از تکنیک جمع آوری از منابع متعدد و اعتبار درونی از طریق کنترل اعضا به وسیله بازبینی و تایید متن پیاده شده مصاحبه، درگیری طولانی مدت نگارنده و پرمایگی دریافت اطلاعات و اعتبار بیرونی به وسیله توصیف غنی داده ها،استفاده شده است .
۷.

تبیین مؤلفه ها و شاخص های منابع انسانی کارآمد در شرکت های دارویی

کلید واژه ها: منابع انسانی شرکت های دارویی مؤلفه ها شاخص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۵
منابع انسانی کارآمد باید به عنوان یکی از عوامل مهم در موفقیت سازمان در نظر گرفته شود. هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین مؤلفه ها و شاخص ها و درنهایت رتبه بندی مؤلفه های منابع اسانی کارآمد در شرکت های دارویی کشور است. روش پژوهش کیفی و از طریق روش تحلیل محتوا و ارسال پرسشنامه و مصاحبه با 22 نفر از خبرگان حرفه و دانشگاه در سال 1402 صورت گرفته است. با توجه به نتایج پژوهش، شش مؤلفه آموزش و یادگیری با شاخص های، 1) نهادینه سازی یادگیری، 2) گسترش برنامه های ضمن خدمت، 3) توانمندسازی کارکنان و 4) یادگیری و تفکر خلاق، مؤلفه فرهنگ سازمانی با شاخص های، 1) پایبندی به ارزش ها و اصول ، 2) همکاری گروهی ، 3) هدایت و نظارت مناسب و 4) مهارت و ارتباط اجتماعی، مؤلفه جذب و استخدام با شاخص های، 1) تخصص ، 2) تجربه و 3) مدیریت منابع انسانی، 4)کارآمدی و 5) نیازسنجی شغلی و مؤلفه پاداش و مزایا با شاخص های، 1) انگیزش کارکنان ، 2) عادلانه بودن پاداش ها ، 3) هویت بخشی و 4) تغییر ارزش ها و باورها و مؤلفه ارزیابی عملکرد با شاخص های، 1) میزان دست یابی به اهداف، 2) کارایی، 3) اثربخشی، 4) کیفیت خدمات و 5) بهبود مستمر و مؤلفه تعهد و پاسخگویی با شاخص های، 1) تعهد کاری، 2) پاسخگویی فردی و 3) پاسخگویی سازمانی استخراج گردید. همچنین، بر اساس نتایج آزمون فریدمن، مؤلفه تعهد و پاسخگویی در رتبه اول، مؤلفه ارزیابی عملکرد در رتبه دوم، مؤلفه آموزش و یادگیری در رتبه سوم، مؤلفه جذب و استخدام در رتبه چهارم، مؤلفه فرهنگ سازمانی در رتبه پنجم و مؤلفه پاداش و مزایا در رتبه ششم قرار گرفت.
۸.

تبیین مسئله ضرورت حکمرانی خوب از منظر قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام (ص)

کلید واژه ها: حکمرانی؛ حکمرانی خوب قرآن کریم مدیریت معنوی مدیریت قرآنی سنت پیامبر اسلام (ص)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۶
حکومت به عنوان یکی از نیازهای اساسی برای فراهم نمودن کمال انسانی در دین اسلام می باشد که باید ابعاد سیاسی و اجتماعی آن از منظر قرآنی، بررسی می گردد. تحلیلی از معنای دقیق حکمرانی در تعالیم اسلام، شاخص های قرآنی حکومت کردن مطلوب با مطالعه آیات قرآن کریم، اهمیت عدالت به عنوان یک رویکرد مهم در حکومت امروزه و همچنین پارادایم «حکمرانی خوب» به عنوان یک شیوه رایج و مسلط برای اداره جامعه در سطح جهان بوده است تحقیق حاضر، از جنبه هدف، در زمره تحقیقات توسعه ای و کاربردی قرار میگیرد و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. با توجه به ماهیت و نوع موضوع مورد مطالعه، گردآوری اطلاعات بر مبنای روش کتابخانه ای و اسنادی بوده است.در این مقاله ضمن اشاره به برخی از آیات قرآن کریم با هدف پاسخ به این سوال تبیین مسئله ضرورت حکمرانی خوب از منظر قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام (ص)چگونه است ؟ پرداخته شده است.
۹.

واکاوی ابعاد و مولفه های مدل توسعه عدالت اجتماعی در راستای اجرای خط مشی ملی

کلید واژه ها: عدالت اجتماعی خط مشی ملی ابعاد و مولفه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۱۳
هدف از انجام این تحقیق، واکاوی ابعاد و مولفه های مدل توسعه عدالت اجتماعی در راستای اجرای خط مشی ملی بود. روش تحقیق به صورت کیفی و کمی بود. اطلاعات تحقیق به وسیله مصاحبه جمع آوری شد. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان، اساتید و متخصصین حوزه مربوطه به تعداد نامحدود بودند که تعداد 18 نفر تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. روش نمونه گیری به صورت گلوله برفی بود که از مصاحبه شوندگان خواسته شد افرادی مطلع در رابطه با موضوع تحقیق را جهت انجام مصاحبه های بعدی معرفی نمایند. داده های اولیه به شیوه مصاحبه گردآوری شدند. مطابق فرایند روش شناختی، طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، نخست از دل تعداد زیاد انواع داده های اولیه، کدهای مرتبط با موضوع مشخص شدند؛ سپس به شیوه مقایسه مداوم از دل چندین کد، یک مفهوم استخراج شد و به همین شیوه سایر کدها نیز به مفاهیم تبدیل شدند تا در نهایت 96 مفهوم به دست آمد. در مرحله بعد، هر چند مفهوم در قالب یک مقوله قرار گرفتند تا 16 مقوله برای این پژوهش به دست آمده باشد. یافته های تحقیق نشان داد که، 3 مقوله به عنوان مقوله محوری ظاهر شدند که شامل: عوامل فرهنگی، سازگاری با نخبگان، آموزش می باشند. سایر مقوله ها برای ارائه در مدل تصویری در پنج دسته شرایط علّی(3 مقوله)، بستر یا زمینه(3 مقوله)، شرایط مداخله گر (2 مقوله)، راهبردها(2 مقوله)، پیامدها (3 مقوله) قرار گرفتند. در ادامه بر اساس شاخص ها، مولفه ها، مفاهیم و مقوله های مدل پیشنهادی، پرسشنامه ای 96 سوالی تدوین گردید و بر مبنای داده های گردآوری شده روابط مدل پیشنهادی ارائه شده مورد بررسی قرار گرفته که در نهایت نتایج نشان از معناداری روابط و اجزای مدل ارائه شده داشت.
۱۰.

مطالعه فرهنگ جهادی و اخلاق کار اسلامی با عملکرد شغلی معلمان تربیت بدنی

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ جهادی اخلاق کار اسلامی عملکرد شغلی معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۳
هدف از این تحقیق، تعیین ارتباط بین فرهنگ جهادی و اخلاق کار اسلامی با عملکرد شغلی در معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم بود. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق، تمامی معلمان تربیت بدنی شهرستان های ممسنی و رستم به تعداد 89نفر بود، که از این تعداد 85 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری کل شمار با محقق همکاری کردند.ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه های استاندارد فرهنگ جهادی معدنی و همکاران (1395)، اخلاق کاری اسلامی علی (1988) و عملکرد شغلی پترسن و همکاران(2004) بود. برای توصیف داده ها از روش های آمار توصیفی و برای تجزیه استنباطی داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین فرهنگ جهادی و اخلاق کار اسلامی با عملکرد شغلی رابطه ی مثبت و معناداری وجود داشت و همچنین فرهنگ جهادی و اخلاق کار اسلامی قابلیت پیش بین معنادار عملکرد شغلی آزمودنی ها را دارد(01/0P ≤).