ورزش و علوم زیست حرکتی

 مقدمه: آستانه بی هوازی بعنوان شدت کار یا میزان اکسیژن مصرفی (VO2) تعریف شده است که با تغییرات در تبادل گازهای تنفسی به دنبال شروع اسیدوز سوخت و سازی همراه است. هدف: پژوهش حاضر برای ارزیابی تاثیر تغییر الگوی بار دهی در دو پروتکل درمانده ساز برای تعیین آستانه بی هوازی در دختران جوان غیرفعال انجام شد. روش شناسی: به همین منظور، تعداد 15 نفر از دانشجویان دختر غیر فعال با میانگین و انحراف استاندارد سنی 12/1±42/20 سال، قد 8/5±64/161 سانتی متر، وزن 48/5±92/54 کیلوگرم و حداکثر اکسیژن مصرفی 43/3±23/26 میلی لیتر/کیلوگرم/دقیقه به صورت در دسترس انتخاب شدند. آستانه بی هوازی آز مودنی ها با استفاده از نقطه جبران تنفس در دو پروتکل درمانده ساز محاسبه شد.پروتکل اول با شیب 10% و سرعت 5/2 کیلومتر بر ساعت آغاز و در هر سه دقیقه شیب 2% و سرعت 1 کیلومتر برساعت تا مرحله بازماندگی آزمودنی افزوده می شد؛ در حالی که در پروتکل دوم، آزمون با 75 درصد ضربان قلب بیشینه آزمودنی آغاز و به مدت یک دقیقه ادامه می یافت. در هر دقیقه سرعت نوارگردان به میزان 2 کیلومتر بر ساعت تا مرحله بازماندگی آزمودنی افزوده شد. در طول اجرای هر دو پروتکل، گازهای تنفسی آزمودنی ها توسط دستگاه تجزیه و تحلیل گازهای تنفسی جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از دو مدل آماری مختلف استفاده شد. برای ارزیابی همگرایی بین دو پروتکل، از مدل گرافیکی بلاند- آلتمن و روش آماری ICC و برای مقایسه آستانه بی هوازی برآورد شده در دو پروتکل از آزمون تی همبسته استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد گرچه تغییر نوع پروتکل در مانده ساز، با استفاده از آزمون تی همبسته تفاوت معنی داری را در آستانه بی هوازی برآورد شده نشان نمی دهد؛ با این حال، با استفاده از مدل گرافیکی بلاند- آلتمن و روش آماری ICC ، همگرایی متوسطی در دو پروتکل مشاهده شد (2/20+ تا 8/21- CI= 95% ،96/1± ؛ 4399/0 =ICC ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج می توان نتیجه گیری نمود که با توجه به همگرایی نه چندان قابل اعتماد بین آستانه بی هوازی برآورد شده در دو پروتکل، با افزایش مدت اجرای آزمون درمانده ساز، آستانه بی هوازی برآورد شده تحت تاثیر قرار می گیرد که با استفاده از آزمون تی همبسته قابل تشخیص نیست و از این رو، نه تنها در استفاده از این نوع پروتکل ها برای برآورد آستانه بی هوازی باید تردید نمود، بلکه باید از روش های آماری قوی تر برای تفسیر نتایج بهره جست.

مقدمه: مطالعات زیادی در مورد اثرات تمرین استقامتی بر سیستم تولید مثل مردان وجود دارد. به هرحال، اثرات تمرین مقاومتی بر باروری و سیستم تولید مثل مردان روشن نیست. هدف: بنابراین، هدف این مطالعه بررسی اثرات تمرین مقاومتی بر کارکرد تولید مثل مردان بود. روش شناسی: بیست سر موش نر نژاد اسپراگ داولی به طور تصادفی به دو گروه 10 تایی کنترل و تمرین مقاومتی تقسیم شدند. برنامه تمرین مقاومتی شامل بالا رفتن از نردبان با حمل بار آویزان به دم حیوان بود (5 روز در هفته، 3 نوبت 4 تکراری). در طول 8 هفته تمرین وزنه ها به تدریج افزایش یافت و این میزان در هفته آخر به 200 درصد وزن بدن حیوان رسید. موش ها در گروه های مجزا بیهوش شدند و نمونه گیری انجام شد. غلظت های سرمی هورمون لوتئینی، تستوسترون، هورمون محرک فولیکول و پرولاکتین به روش رادیوایمنواسی اندازه گیری شد. نیمرخ منی شناسی تمام موش ها بر طبق روش نمره دهی جانسون ارزیابی گردید. آنالیز آماری با آزمون تی مستقل انجام شد. یافته ها: بعد از 8 هفته تمرین، موش های تمرین کرده کاهش معنی داری را در کیفیت اسپرماتوژنز در مقایسه با موش های گروه کنترل نشان دادند (05/0>P). در گروه تمرین تغییر معنی داری در سطوح هورمون های جنسی (تستوسترون، هورمون لوتئینی، هورمون محرک فولیکول و پرولاکتین) مشاهده نشد (05/0P>). نتیجه گیری: این نتایج پیشنهاد می کند که تمرین مقاومتی فزاینده ممکن است دارای اثرات تنظیمی منفی بر سیستم تولید مثلی مردان باشد.

مقدمه: مایوستاتین به عنوان قوی ترین عامل مهار کننده رشد و تکثیر سلول های عضلانی، و فولیستاتین مهارکننده مایوستاتین نقش مهمی در تغییرات ترکیب بدن دارند. هدف: هدف از این مطالعه بررسی تأثیر کاهش وزن حاد بر تغییرات ترکیب بدن و مقادیر سرمی مایوستاتین و فولیستاتین کشتی گیران بود. روش شناسی : 15 کشتی گیر مرد تمرین کرده با میانگین سنی 8/1 ± 7/22 سال و میانگین وزنی1/9 ± 1/77 کیلوگرم طی 48 ساعت از طریق محدودیت شدید غذایی (کاهش تقریبی 80% کالری مصرفی روزانه) و دهیدراسیون اقدام به کاهش چهار درصد از وزن بدن خود کردند. قبل و بعد از برنامه کاهش وزن، شاخص های پیکر سنجی، ترکیب بدنی، و نمونه خونی آزمودنی ها به منظور برآورد مقادیر سرمی مایوستاتین و فولیستاتین، اندازه گیری شد. داده ها از طریق آزمون تی- استیودنت همبسته تجزیه و تحلیل آماری شدند. یافته ها: در پی کاهش وزن سطوح سرمی مایوستاتین و فولیستاتین به ترتیب به طور معناداری افزایش و کاهش یافت (01/0>P). توده چربی (مطلق و نسبی) و توده بدون چربی مطلق آزمودنی ها نیز کاهش معناداری داشت (01/0>P)، و افزایش معناداری در توده بدون چربی نسبی آزمودنی ها مشاهده شد (01/0>P). نتیجه گیری: کاهش سریع وزن از طریق افزایش مایوستاتین و کاهش فولیستاتین با تحریک فرایند کاتابولیک توده بدون چربی بدن، سبب تحلیل عضلانی می شود. واژه های کلیدی: مایوستاتین، فولیستاتین، ترکیب بدن، کاهش وزن، کشتی گیران

مقدمه: نقش چندگانه پروتئین های غذایی و اسید آمینه های کلیدی مانند گلوتامین و لوسین سبب ایجاد کاربردهای بالقوه گوناگونی برای ورزشکاران شده است. هدف: بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرمکمل گلوتامین بر کوفتگی عضلانی تأخیری و تغییرات الکتریکی عضله پهن خارجی (میانه فرکانس و متوسط توان فرکانس) پس از انقباض های برون گرا در مردان تمرین نکرده بود. روش شناسی: آزمودنی های این تحقیق را 17 داوطلب مرد سالم تمرین نکرده (سن 27/2±35/22 سال، وزن 78/9±91/69 کیلوگرم، قد 32/4±08/177 سانتی متر) تشکیل داده که به صورت تصادفی و دو سو کور به دو گروه مکمل (9 نفر) و دارو نما (8 نفر) تقسیم شدند. آزمودنی ها مکمل و دارونمای (1/0گرم/کیلوگرم وزن بدن) خود را 3 روز در هفته و برای 4 هفته مصرف کردند. هر آزمودنی قبل از ورود به مطالعه از نظر عادات غذایی مورد ارزیابی قرار گرفت. شرکت کنندگان 6 نوبت حرکت جلو ران تا مرز خستگی با 75 درصد یک تکرار بیشینه را با دستگاه جلو ران و با فاصله 3 دقیقه استراحت بین نوبت ها اجرا می کردند. کراتین کیناز و فعالیت الکترومیوگرافی قبل از اجرای پروتکل و 24 و 48 ساعت پس از آن اندازه گیری شد. یافته ها: با توجه به اطلاعات بدست آمده هیچ نوع تفاوت معنی داری در کراتین کیناز و فعالیت الکترومیوگرافی بین دو گروه مشاهده نشد (05/0P>). نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصله می توان چنین نتیجه گرفت که مکمل گلوتامین تأثیر معنی داری بر شاخص های آسیب عضلانی بین دو گروه نداشته است. واژه های کلیدی: گلوتامین، کوفتگی عضلانی تأخیری، میانه فرکانس ها، متوسط توان فرکانس

مقدمه: امروزه استفاده از انواع بازیافت ها از جمله فعال، غیرفعال، ماساژ، کششی، تحریک الکتریکی و ترکیبی از اینها مورد توجه قرار گرفته است. اما نتایج مطالعات در مورد اثر بخشی آنها متناقض می باشد. هدف: لذا، هدف این پژوهشعبارت است از بررسی تأثیر اجرای چهار نوع بازیافت فعال، غیرفعال، ماساژ و ترکیبی پس از فعالیت شدید بر عملکرد بی هوازی، میزان لاکتات خون، میزان درک خستگی، احساس توانمندی و درک فشار کار دانشجویان تربیت بدنی است. روش شناسی: 12 نفر از دانشجویان پسر تربیت بدنی خوارزمی به صورت داوطلبانه به عنوان آزمودنی در این پژوهش شرکت کردند. آزمودنی ها پس از پنج دقیقه گرم کردن استاندارد، بلافاصله فعالیت شدید شش وهله ای روی چرخ کارسنج اجرا شد. پس از پنج دقیقه بازیافت فعال به مدت 20 دقیقه انواع بازیافت را اجرا کردند. لاکتات خون بلافاصله، پنج و 25 دقیقه بعد از اجرایفعالیت شدید اندازه گیری شد. پس از اتمام بازیافت، آزمون وینگیت 30 ثانیه ای اجرا شد. همچنین آزمون میزان درک فشار کار و POMS پس از اجرای آزمون وینگیت به عمل آمد. یافته ها: با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیر های مکرر و آزمون تعقیبیLSD نتایج تحقیق نشان داد میزان تأثیرگذاری بازیافت ترکیبی در پاکسازی لاکتات خون، بازیافت ترکیبی و غیرفعال در بهبود اوج توان، بازیافت ترکیبی در میانگین توان، بازیافت ترکیبی و فعال در حداقل توان، بازیافت ترکیبی، فعال و ماساژ در شاخص خستگی، بازیافت ترکیبی و ماساژ در میزان درک خستگی و احساس توانمندی بیشتر از دیگر انواع بازیافت می باشد (05/0p˂) نتیجه گیری: بر طبق نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد اجرای بازیافت ترکیبی بیشترین تأثیر را در پاکسازی لاکتات خون و بهبود عملکرد بی هوازی، درک خستگی و احساس توانمندی نسبت به بازیافت فعال، ماساژ و غیرفعال داشت.

  زمینه و هدف: مصرف مکمل کراتین در بین ورزشکاران جوان، رواج بسیاری یافته است. بنابراین، هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر مصرف مکمل کراتین بر برخی شاخص های عملکردی بازیکنان جوان فوتبال بوده است.   روش شناسی: بدین منظور 17 بازیکن جوان فوتبال با میانگین سن 33/1 ± 18/17 سال، قد 17/6 ± 6/169 سانتی متر و وزن 37/1 ± 67/61 کیلوگرم به عنوان آزمودنی انتخاب شدند و در یک طرح دوسوکور به دو گروه کراتین (8 n= ) و دارونما (9 n= ) تقسیم شدند. گروه کراتین 5 گرم کراتین و گروه دارونما 5 گرم آرد گندم، 4 بار در روز و به مدت 6 روز مصرف نمودند. قبل و بعد از مکمل سازی، شاخص های توان بی هوازی پاها، قدرت عضلانی، چابکی و دریبل با آزمون های معتبر اندازه گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های t همبسته و t مستقل استفاده شد.   یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد وزن بدون چربی، در گروه کراتین افزایش معنی دار یافت (01/0 P < )، ولی در گروه دارونما تغییر معنی داری نکرد. علاوه براین، زمان اجرای آزمون چابکی (001/0 P < ) و آزمون دریبل (04/0 P < ) در گروه کراتین کاهش معنی دار یافت، به طوری که اختلاف میانگین تغییرات در این متغیرها بین دو گروه کراتین به طور معنی دار بیشتر (05/0 P < ) از گروه دارونما بود. قدرت عضلانی (001/0 P < ) و توان بی هوازی پاها (002/0 P < ) درگروه کراتین افزایش معنی داری یافت، اما تغییرات این دو متغیر بین دو گروه معنی دار نبود (05/0 P> ).   بحث و نتیجه گیری: مکمل سازی کوتاه مدت کراتین عملکرد فوتبالیست های جوان را، بهبود می بخشد.  

مقدمه: ویسفاتین آدیپوکاینی است که در بافت چرب احشایی بیان شده و ترشح می گردد. نشان داده شده که حساسیت انسولینی را بهبود می دهد. هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر یک جلسه تمرین هوازی بر بیان ژن ویسفاتین در بافت چرب احشایی موش های صحرایی نر مبتلا به دیابت نوع 2 است. روش شناسی: در این مطالعه تجربی دیابت بوسیله تزریق تک دوز استرپتوزوتوسین (mg/kg 50) در موش ها ایجاد گردید. 20 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار با میانگین وزن 5±165 گرم به طور تصادفی و به طور مساوی به 3 گروه تمرینی و 1 گروه کنترل تقسیم شدند. گروه های تمرین برای یک نوبت با سرعت 20 متر در دقیقه به مدت 45 دقیقه روی نوارگردان دویدند. حیوانات در گروه های مجزا به ترتیب بلافاصله، 4 ساعت و 24 ساعت پس از فعالیت ورزشی بیهوش و نمونه برداری از آن ها انجام گرفت.بیان ژن ویسفاتین بافت چرب، گلیکوژن کبد و گلوکز پلاسما همراه با نیمرخ لیپیدی اندازه گیری گردید. یافته ها: نتایج بیانگر افزایش معنی دار بیان ویسفاتین در گروه های 4 ساعت و 24 ساعت پس از تمرین در مقایسه با گروه کنترل بود. سطح کلسترول–HDLواسیدهای چرب آزاد غیراشباع پلاسمایی بلافاصله پس از فعالیت افزایش وگلیکوژن کبدکاهش معنی داری را نشان داد. نتیجه گیری:به طور خلاصه، تمرین باعث بهبود سطوح mRNA ویسفاتین در بافت چرب احشایی می شود. افزایش بیان mRNA ویسفاتین بافت چرب احشایی، نشان می دهد ویسفاتین بافت چرب احشایی احتمالا می تواند به صورت پاراکرین عمل کند و همچنین می تواند در سوخت و ساز گلوکز و لیپید نقش مهمی ایفا نماید.

مقدمه: پاسخ های فیزیولوژیکی و سازگاری هایی که فعالیت شنا ایجاد می کند پیچیده می باشد و با پاسخ های فعالیت های هوازی که در خشکی انجام می گیرد متفاوت است. هدف: هدف ازمطالعه حاضر بررسی پاسخ های همودینامیک پس از فعالیت ورزشی تناوبی دویدن و شنا کردن در مردان جوان تمرین کرده بود. روش شناسی: شانزده مرد سالم تمرین کرده، شامل 8 شناگر و 8 دونده (سن 4/1± 5/22 سال ،قد 75/4±176 سانتی متر شاخص توده بدنی 8/0± 2/22 کیلوگرم بر متر مربع ، درصد چربی بدن 2/1± 1/13 درصد و حداکثر اکسیژن مصرفی 2/3 ± 1/54 میلی لیتر در کیلوگرم در دقیقه) با فشار خون طبیعی به صورت تصادفی به مدت 40 دقیقه با 75-65 درصد ضربان قلب ذخیره فعالیت تناوبی انجام دادند. ضربان قلب، فشار خون و هزینه اکسیژن میوکارد قبل و بعد از فعالیت اندازه گیری شد. یافته ها: در مقایسه با فشار خون زمان استراحت، حداکثر کاهش در فشار خون سیستولی در دوندگان30 دقیقه پس از فعالیت و در شناگران 15 دقیقه پس از فعالیت مشاهده شد (05/0>p). کاهش فشار خون سیستولی در گروه شنا نسبت به دویدن در دقیقه 15 به طور معنی داری بیشتر بود (05/0>p) ولی در فشار خون دیاستولی در هیچ یک از زمان های اندازه گیری تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تغییرات ضربان قلب در دقایق 15، 30 و 45 بعد از فعالیت بین دو گروه متفاوت بود (05/0>p). هزینه اکسیژن میوکارد نیز در دقایق 15و30 پس از فعالیت بین دو گروه تفاوت معنی دار داشت (05/0>p). نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد یک جلسه فعالیت حاد (دویدن و شنا کردن) اثر متفاوتی درمیزان و مدت کاهش فشار خون پس از فعالیت دارد. زمان تاثیر کاهش فشارخون پس از فعالیت دویدن نسبت به شنا کردن طولانی تر می باشد. اگر چه میزان افت فشار خون تنها در دقیقه 15 بین دو گروه متفاوت بوده است.

مقدمه: آزمون تناوبی ریکاوری یویو2(YIRT) که در ابتدا برای برآورد VO2max بازیکنان فوتبال طراحی شد، آزمونی است که برای ارزیابی توانایی بازیکنان برای ریکاوری از وهله های شدید و تکراری فعالیت بکار می رود. هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین روایی و پایایی آزمون تناوبی ریکاوری یویو 2(YIRT2) در برآورد حداکثر اکسیژن مصرفی(VO2max) بازیکنان فوتسال زن نخبه بود. روش شناسی: آزمودنی های پژوهش را 21 بازیکن (میانگین سن 04/3±46/22 سال؛ قد 85/4±1/164 سانتی متر؛ توده بدن 31/7±6/56 کیلوگرم) تیم ملی فوتسال بانوان ایران تشکیل می دادند. حداکثر اکسیژن مصرفی تمامی آزمودنی ها به طور مستقیم با استفاده از دستگاه تجزیه گازهای تنفسی (دستگاه K4B2 ساخت شرکت COSMED ایتالیا) اندازه گیری و با استفاده از YIRT2 برآورد شد. یافته ها: داده های آماری، همبستگی قوی و بالایی را بین VO2max برآورد شده از YIRT2 و تجزیه گازهای تنفسی نشان داد(r=0.88 r2=0.77,P=0.001)، که بیانگر روایی بالای آزمون YIRT2 در برآورد VO2max می باشد. هم چنین، همبستگی قوی و بالایی بین VO2max برآوردی در آزمون- آزمون مجدد YIRT2 به دست آمد (r=0.98, r2=0.96,P=0.001) که بیانگر پایایی بسیار بالای این آزمون در برآورد VO2max بازیکنان فوتسال زن نخبه می باشد. نتیجه گیری: نتیجه این که آزمون تناوبی ریکاوری یویو 2 (YIRT2) به عنوان آزمونی که توانایی سیستم های انرژی هوازی و بی هوازی ورزشکاران را مورد سنجش قرار می دهد، دارای روایی و پایایی بالایی در برآورد VO2max بازیکنان فوتسال زن نخبه می باشد.

مقدمه: عملکرد مطلوب در قایقرانان به ترکیب عوامل آنتروپومتریکی، فیزیولوژیکی، بیومکانیکی و روانشناختی بستگی دارد. هدف: لذا، هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه بین ویژگی های فیزیولوژیکی و عملکردی زنان تیم ملی قایقرانی کایاک ایران بود. روش شناسی: بدین منظور کلیه اعضای تیم ملی قایقرانی زنان (n = 10)در رشته کایاک با میانگین و انحراف معیار، سن 4/2±8/16 سال، قد 5/3±6/171سانتی متر، توده بدن 51/5±73/62 کیلوگرم، توده چربی بدن 76/3±05/17 درصد و شاخص توده بدن 09/2±34/21 کیلوگرم متر مربع،در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص های فیزیولوژیکی در این مطالعه شامل ویژگی های آنتروپومتریک، حداکثر توان هوازی، آستانه لاکتات، حداکثر ضربان قلب، اوج توان بی هوازی، میانگین توان بی هوازی، شاخص خستگی و شاخص عملکردی شامل 500 متر پاروزدن در آبهای آرام بود. از آزمون کلموگراف-اسمیرنف برای تعیین توزیع طبیعی داده ها و برای تعیین رابطه بین شاخص های فیزیولوژیکی با عملکرد ورزشی ورزشکاران از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد، بین عملکرد 500 متر پارو زدن زنان تیم ملی قایقرانی کایاک ایران با متغیر های شاخص توده بدنی(01/0=P، 73/0- =r)، اوج توان بی هوازی مطلق(02/0=P، 72/0- =r)، میانگین توان بی هوازی مطلق(02/0=P، 72/0- =r) و نسبی(04/0=P، 66/0- =r) ارتباط معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نتایج این مطالعه می توان چنین نتیجه گیری کرد که علاوه بر بزرگی ابعاد بدن، سیستم بی هوازی سهم قابل توجهی در اجرا و عملکرد ورزشی نوجوانان و جوانان تیم ملی کایاک بانوان ایران دارد.