قرآن و عترت

قرآن و عترت

قرآن و عترت سال 6 بهار و تابستان 1402 شماره 11

مقالات

۱.

نقش ابعاد پایبندی مذهبی در پیش بینی امکان طلاق زنان شهر قاین

کلید واژه ها: پایبندی مذهبی ناپایبندی مذهبی دوسوگرایی امکان طلاق زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش ابعاد پایبندی مذهبی در پیش بینی امکان طلاق زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر قاین صورت گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی به شمار می آید. جامعه آماری این پژوهش، کلیه ی زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر قاین بودند که از میان آنها 100 نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه های پایبندی مذهبی جان بزرگی (1388) و بی ثباتی ازدواج ادوارز و همکاران (1987) اطلاعات لازم جمع آوری گردید و نتایج به کمک نرم افزار Spss و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد از بین ابعاد پایبندی مذهبی (پایبندی به مذهب، دوسوگرایی و ناپایبندی به مذهب) بین بعد پایبندی به مذهب با امکان طلاق رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین دو بعد دوسوگرایی و ناپایبندی به مذهب با امکان طلاق رابطه وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد، از بین ابعاد پایبندی مذهبی بعد پایبندی به مذهب توان پیش بینی امکان طلاق را دارد. بر این اساس می توان گفت با افزایش نمره این مؤلفه، میزان امکان طلاق کاهش می یابد و بالعکس با کاهش نمره این مؤلفه، میزان امکان طلاق افزایش می یابد. بنابراین با استمداد از معنویت و اتخاذ سبک زندگی اسلامی می توان از تعارضات و نارضایتی های زناشویی و اثرات منفی آن بر زندگی زوجین جلوگیری نمود و از رضایت بیشتری در زندگی زناشویی برخوردار شد.
۲.

راهکارهای کنترل خشم از منظر قرآن و حدیث؛ با تأکید بر حرفه معلمی

کلید واژه ها: خشم کنترل خشم معلم حرفه معلمی قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۰
مسأله خشم، از برجسته مسائلی است که از دیرباز، مورد توجه اندیشمندان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت بوده است. ابراز خشم در حرفه معلمی می تواند عامل بسیاری از آسیب های روحی و جسمی برای معلم و دانش آموز باشد. آموزه های اسلام - به تفصیل - راهکارهایی مفید جهت کنترل و درمان خشم ارائه داده است که می تواند مورد بهره مندی معلمان قرار گیرد. این پژوهش که با روش تحلیلی- توصیفی انجام شده، بر آن بوده است که با بررسی آموزه های قرآن و حدیث، راهکارهای کنترل و درمان خشم را در حرفه معلمی، از منظر قرآن و حدیث تبیین و تشریح نماید. یافته های پژوهش، نشان داد که راهکارهای کنترل خشم را می توان در دو دسته خاص و عام قرار داد. راهکارهای خاص، مربوط به موقعیت های خشم برانگیز در حرفه معلمی است. راهکارهای عام، مربوط به کنترل خشم در عموم افراد، حرفه ها و در موقعیت های گوناگون خشم برانگیز می شود؛ که معلمان نیز می توانند از این مهارت ها جهت کنترل خشم در کلاس بهره مند گردند. برهمین اساس، ضرورت دارد تا معلمان این راهکارها را فرا گرفته، با بکار گیری آن در موقعیت مناسب، مانع بسیاری از آسیب-های ناشی از خشم در حرفه معلمی شوند.
۳.

دلالت های قرآنی تربیت مهدوی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

کلید واژه ها: تربیت مهدوی دلالت های قرآنی سند تحول بنیادین مهدویت و انتظار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۲
پژوهش حاضر، با هدف مشخص کردن مبانی قرآنی تربیت مهدوی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تدوین و با روش کتابخانه ای به صورت تحلیل محتوا انجام شده است. در این نوشتار، ضمن تبیین مفهوم هویت اخلاقی فرد منتظر، راهکارهای تسهیل کننده پرورش هویت اخلاقی نوجوانان در خانواده، محیط آموزشی و رسانه، مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت شکل گیری هویت اخلاقی نسل منتظر و مهدی یاور در زمینه سازی ظهور و توجه به پرورش هماهنگ سه بعد؛ شناختی، عاطفی و رفتاری در آن؛ راهکارهای تسهیل کننده شکل گیری هویت اخلاقیِ منتظر، در سطح محیطی ارائه می شود. به سبب اهمیت و نقش اساسی نظام خانواده، آموزش و پرورش و رسانه، برای به کارگیری هریک از نهاد های یادشده، برای پرورش هویت اخلاقی نسل منتظر، براساس دیدگاه روان شناسی راهکارهایی ارائه می دهد. در این پژوهش گزاره های ارزشی مربوط به تربیت مهدوی با مبنا قراردادن آیات قرآن کریم، در راستای شکل گیری جامعه اسلامی تبیین شده است.
۴.

عوامل مؤثر بر آرامش در قرآن کریم و نتایج تربیتی آن

کلید واژه ها: آرامش عوامل موثر بر آرامش قران کریم نتایج تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۱
آرامش یکی از آرزوهای همیشگی بشر بوده و همیشه سعی داشته از ناراحتی و اندوه دوری و به اطمینان خاطر دست پیدا کند. هدف از نگارش این مقاله بررسی عوامل مؤثر در آرامش انسان از دیدگاه قرآن کریم است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. در ابتدا تعدادی از عوامل تاثیر گذار بر آرامش انسان به صورت نظام مند استنباط و توصیف شده و سپس آثار و نتایج تربیتی آن مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد، افراد با ایمان با اطمینان خاطر به حوادث زندگی نگاه می کنند، اعمال نیک موجب رضایت خاطر انسان و احساس دوستی با خدا می شود، انسان در دعا و نیایش می تواند با خدا ارتباط برقرار کند و از او کمک بخواهد این عمل احساس خوشایندی همراه با آرامش به همراه خواهد داشت؛ انسان متوکّل خدا را به جای خود قرار می دهد و می داند که به منبع فناناپذیر و قدرت الهی تکیه کرده است از این رو احساس امنیّت و آرامش می کند. عوامل مذکور زمینه رشد و پرورش صفاتی چون اعتمادبنفس، صبر، محبّت، امنیّت و...که در تربیت انسان نقش دارند را فراهم می آورد.
۵.

تحلیل محتوای کتاب های درسی آموزش قرآن و هدیه های آسمان دوره اول ابتدایی از حیث توجه به مؤلفه های تربیت هویت محور معنوی و اخلاقی کودکان منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نویسنده:

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتب درسی آموزش قرآن و هدیه های آسمان معنویت و اخلاق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۱۱
تاکید مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، بر معنویت و اخلاق به عنوان سرفصل دوم، از سرفصل های هفتگانه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، از اهمیت پرداختن به این موضوع و تحلیل مولفه های آن، از جنبه های گوناگون صحه گذاشته است. هدف پژوهش، بررسی تحلیل محتوای کتب درسی آموزش قرآن و هدیه های آسمان دوره اول ابتدایی از حیث توجه به مولفه های تربیت هویت محور معنوی و اخلاقی کودکان منطبق با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است. روش پژوهش، توصیفی شامل: تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی است. جامعه پژوهشی شامل دو بخش یعنی: متون مرتبط به مولفه های معنویت و اخلاق در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و پنج عنوان کتاب درسی آموزش قرآن و هدیه های آسمان می باشد. ابزارهای اندازه گیری فرم فیش برداری و چک لیست تحلیل محتوا، با استفاده از شاخص های آمار توصیفی هستند. مشخص شد که به ترتیب مولفه های: ایمان به خدا، زایش قوه تعقل و تفکر، خودسازی معنوی و اخلاقی، ظلم و استکبار ستیزی، نیکوکاری، ایثار و فداکاری، یکرنگی و همدلی، کمک و یاری رسانی، صبر و تحمل گرایی، عفو و گذشت، شجاعت، اخلاص، تواضع و فروتنی، وفاداری و در نهایت بصیرت بیشترین تاکید را داشته اند. همچنین کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمان پایه سوم بیشترین تاکید را در این زمینه داشته و پایه اول کمترین تاکید را داشته است.
۶.

واکاوی تئوری مهدویت در منطق الطیر عطار نیشابوری

کلید واژه ها: واکاوی تئوری مهدویت عطار منطق الطیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۱۳
در عصر جهانی شدن، تئوری مهدویت دارای ابعاد بسیار گسترده و وسیع لست؛ یکی از مهمترین مصادیق آن در عرفان اسلامی، مسأله ختم و مهدویت است که با عناوینی همچون انسان کامل، رهبری و صاحب ولایت باطنی عنوان می شود. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی درصدد بیان تفسیری عرفانی از مسئله مهدویت در منطق الطیر عطار نیشابوری است. این اثر منظوم، داستان سفر طولانی و پررنج مرغانی را روایت می کند که به جستجوی سیمرغ، پادشاه مطلق و بی خلاف خویش، به پا می خیزند. یکى از مسائلى که در قصه پرندگان جهت رسیدن به مقصود مطرح مى شود، رهبرى و رهوری است. هدهد در «منطق الطیر»، یک استعاره برای راهبری و پیکی است که مرغان طریق عرفانی را وادی به وادی به سوی سیمرغ جلو می برد. عطار در این اثر بدون این که از اصطلاح سیاست، مدیریت، رهبرى و پیروى استفاده کند، و با برشمردن صفات رهروی و رهبری منجی یعنی هدهد به بیان تئوری مهدویت مى پردازد. با توجه به جایگاه کمتر شناخته شده تئوری مهدویت در آثار منظوم عرفانی به ویژه منطق الطیر عطار، نگارنده بر آن است که به واکاوی و تحلیل جوانب ناگفته شده ی تئوری مهدویت و ارائه روشنگری بیشتر ازین مبحث بپردازد.