اقتصاد و مدیریت شهری

فناوری دیجیتال، بازسازی ساختارهای بانکداری خرد را سال ها پیش شروع کرد اما بسیار دیرتر، بانکداری شرکتی را به تغییر واداشت و در نهایت، تحول دیجیتال سراغ بانکداری شرکتی آمد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر، ارائه و تبیین مدلی از بانکداری شرکتی دیجیتال با استفاده از رویکرد آمیخته بوده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی را خبرگان آشنا به موضوع پژوهش (مشارکت کنندگان بر اساس معیار تجربه کاری در حوزه بانکداری دیجیتال با جایگاه مدیر در بانک های آینده، ملت و تجارت و تخصص علمی در زمینه امور بانکی، انتخاب شدند) تشکیل دادند که با روش هدفمند تا اشباع نظری، پانزده مصاحبه انجام شد. در بخش کمی، جامعه آماری ۲۱۰ نفر از مدیران با تحصیلات تکمیلی بانک های تجارت، ملت و آینده بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش تصادفی طبقه ای، ۱۳۶ نفر انتخاب شدند. داده های بخش کیفی با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون و داده های بخش کمی با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزیی، تجزیه وتحلیل شدند. در بخش کیفی، عوامل محیطی با چهار مضمون فراگیر، عوامل فردی با سه مضمون فراگیر و عوامل سازمانی با چهارده مضمون فراگیر استخراج شدند. مضامین فراگیر شناسایی شده در این پژوهش عبارتند از: مهارت و توانایی، مدیریت برند، مدل کسب وکار، رقابت، مدیریت ارتباط با مشتری، مشتریان، عوامل جمعیت شناختی، پرداخت دیجیتال، نگرش دیجیتالی، بانکداری شرکتی دیجیتال، فضای کسب وکار، مدیریت مالی، مدیریت منابع انسانی، زیرساخت های یکپارچه، بازاریابی، موبایل، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، یادگیری سازمانی، قوانین و مقررات، مدیریت ریسک و مدیریت عالی. در بخش کمی یافته های حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری، مدل طراحی شده در این پژوهش را تأیید کرده است.

در دهه های اخیر، زیست بوم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به منظور فراهم نمودن امکانات موردنیاز بشر با تغییرات اساسی و تخریب محیط مواجه شده اند ؛ از این رو همواره باید نگران خسارات واردشده بر زیست بوم بود. هدف این پژوهش، ارزش گذاری خدمات زیست بوم جزیره قشم با تأکید بر خدمات پشتیبانی و فرهنگی است. در این پژوهش از پرسشنامه برای مصاحبه و میزان پرداخت گردشگران و بازدیدکنندگان از منابع طبیعی جزیره قشم استفاده شده است. نمونه گیری به صورت تصادفی و از بین بازدیدکنندگان از مجموعه های تفریحی جزیره قشم و در دو مقطع زمانی اسفند و اردیبهشت ماه که بیشترین گردشگر را دارد، صورت گرفت. در این مطالعه تعداد نمونه بر اساس میانگین و واریانس جامعه آماری بازدید کنندگان از جزیره قشم و با کمک پرسشنامه تعیین شد. در نهایت تمایل پرداخت و هزینه توسط بازدیدکنندگان بررسی شد. بررسی تمایل به پرداخت با الگوی لاجیت انجام شد. نتایج نشان دادند که میزان مشارکت بومیان منطقه در حفاظت از اکوسیستم منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است. این امر حاکی از اهمیت حضور بومیان و استفاده از ظرفیت های فرهنگی - اجتماعی آنها در بخش توسعه اقتصادی منطقه با بالا بردن ظرفیت سرمایه گذاری در حفظ و نگهداری اکوسیستم است. همچنین نتایج الگوی لاجیت نشان داد 73 درصد از پاسخگویان تمایل به پرداخت و هزینه جهت حفظ اکوسیستم منطقه داشتند. همچنین نتایج روابط متغیرها نشان داد دریافت هزینه ورودی با متغیر سن و تحصیلات، ارتباط معنادار و مستقیمی دارد و متغیر سرمایه گذاری برای توسعه محیط زیست منطقه با همه متغیرها به جز جنسیت، ارتباط معناداری دارد. فراهم سازی زمینه برای ورود بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در بخش گردشگری، از اقداماتی است که می توان انجام داد. در نهایت می توان ایجاد رابطه با سرمایه گذاران صنعت گردشگری برای توسعه امکانات قابل ارائه جزیره قشم و سایر سرمایه گذاری های لازم را در اولویت قرار داد.

شهرها به عنوان عامل اصلی ایجادکننده پایداری در جهان به شمار می روند. جوامع نیاز به مدیریت هر نوع سرمایه گذاری اقتصادی، اجتماعی و طبیعی با هدف بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسان دارند که یکی از آنها، سیاست ها و خط مشی های پولی می باشد که در صورت اجرای صحیح آن، شاهد رشد و شکوفایی خواهیم بود. هدف این پژوهش، ارزیابی سیاست های پولی در کشور طی دوره ۱۳۹۸-۱۳۵۷ با استفاده از مدل دینامیک سیستم می باشد. داده های به کار گرفته شده در این مدل، صورت سری های زمانی می باشند. ضروری است تا قبل از تخمین، ویژگی متغیرها از لحاظ پایایی بررسی گردد؛ به همین منظور از آزمون لیکرت و سیستم vensim استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از می باشد که از پنج متغیر اصلی در سیاست های پولی، متغیر عملیات بازار باز کمتر مورد استفاده قرار گرفته شده که به کارگیری این ابزار باعث مدیریت نقدینگی و مداخله در بازار پولی می گردد و در کاهش شاخص نرخ تورم تأثیر به سزایی دارد. با استقلال بانک مرکزی و اعمال سیاست های پولی، گروه های هدف نیز از آن بهره خواهند برد. مستندات و شواهد طی دوره زمانی حاکی از آن است که مدل مذکور در اقتصاد کشور را نمی توان رد کرد و در مجموع به این صورت برداشت می شود که مقامات پولی و شورای پول و اعتبار، از سیاست های تثبیتی پیروی کرده اند.

فرودگاه ها ﺑﻪ دلیل ماهیت شان ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼادی ﻛﺸﻮﺭها تأثیر بسیار چشمگیری دارند. امروزه ﺑﻪ دلیل ﺍﻓﺰﺍیﺶ درآمد و کاهش تلفات ﻧﺎﺷی ﺍﺯ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧی، ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻫﺎ ﻻﺯﻡ ﻭ ﺿﺮﻭﺭی است. ﻫﻤﭽﻨیﻦ ﺣﻤﻞ ﻭﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﺯیﺮﺑﻨﺎیی ﻭ یﻜی ﺍﺯ ﺍﺟﺰﺍی ﻣﻬﻢ ﭼﺮﺧﻪ ﺗﻮﻟیﺪ ﻣﺼﺮﻑ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣی ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﺮایﻨﺪ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی، ﻧﻘﺶ ﺑﺴیﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺗﺄﺛیﺮﮔﺬﺍﺭی ﺩﺍﺭﺩ، ﺿﻤﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﻧیﺰ ﺍﺯ ﻓﺮایﻨﺪ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی ﺗﺄﺛیﺮﭘﺬیﺮ ﺍﺳﺖ. بر این اساس هدف این پژوهش، تجزیه وتحلیل ساختار هزینه های مربوط به فرودگاه های ایران و ارزیابی نقش آنها در بهبود کارایی تخصیصی می باشد. ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺭﻭﺵ، ﺍیﻦ ﺗﺤﻘیﻖ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ توصیفی- ﭘیﻤﺎیﺸی و همبستگی ﻣی ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻧﻮﻉ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺩﺭﺟﻪ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺍیﻦ ﺗﺤﻘیﻖ ﺩﺭ ﺯﻣﺮه ﺗﺤﻘیﻘﺎﺕ ﻣیﺪﺍﻧی ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. برای تحلیل فرضیه ها، از روش تحلیل پوششی داده ها استفاده شد. به منظور محاسبه ساختار هزینه، از هزینه های عملیاتی و هزینه های اداری و عمومی و به منظور محاسبه کارایی تخصیصی از تعداد کارکنان شاغل در فرودگاه و اندازه سطوح پروازی برای محاسبه کارایی، کارایی فنی با اندازه ترمینال و طول باند و برای کارایی اقتصادی با تعداد مسافران در فرودگاه، تعداد پروازها استفاده شده است. این متغیرها، طی سال های ۱۳۹۸-۱۳۹۳ بررسی شدند. نتایج نشان دادند که هزینه های عملیاتی با اندازه ترمینال، طول باند پرواز، تعداد کارکنان شاغل و تعداد پروازهای فرودگاه های کشور، ارتباط معناداری دارد و با اندازه سطوح پروازی، تعداد مسافران و مقادیر بار فرودگاه های کشور، ارتباط معناداری ندارد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که هزینه های اداری و عمومی با اندازه ترمینال، تعداد کارکنان شاغل، تعداد مسافران، مقادیر بار و تعداد پروازهای فرودگاه های کشور، رابطه معناداری دارد و با طول باند و اندازه سطوح پروازی، ارتباط معناداری ندارد.

امروزه با توجه به روند روزافزون تغییر و تحولات محیطی، سازمان ها و شرکت ها، برای پاسخگویی اثربخش به نیازهای محیطی خویش نیازمند کارآفرینی استراتژیک هستند؛ از این رو مدل های مختلفی برای آن ارائه شده است. مقاله حاضر در تلاش است تا با استفاده از روش فراترکیب، یافته های مطالعات صورت گرفته در این خصوص را به صورت نظام مند بررسی کرده و براساس فرایند شکل گیری و دستاورد خروجی، به تحلیل آنها بپردازد. برای این منظور، با مراجعه به اسناد و مدارک معتبر قابل دسترس در سایت ها و پس از بررسی اطلاعات منابع انگلیسی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ و فارسی از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۸، از میان انبوه مقالات اولیه، ۸۸ مقاله مناسب شناسایی شدند. به منظور تحلیل مقالات منتخب، مفاهیم تشکیل دهنده و مؤلفه های تأثیرگذار، از روش تحلیل محتوا و به منظور اعتبارسنجی مفاهیم استخراج شده، از روش پنل دلفی با حضور تعدادی از صاحب نظران و خبرگان استفاده شد. در پایان یافته های پژوهش در قالب پنج مؤلفه رهبری، نگرش، منابع، فرصت شناسی و یادگیری نوآورانه و ده زیرمؤلفه ویژگی های فردی، ویژگی های مدیریتی، سازمانی، فرهنگی اجتماعی، مالی، غیرمالی، مسیر کشف و خلق، بهره برداری، آموزش و خلاقیت و نوآوری و ۴۹ مفهوم، شناسایی و طبقه بندی شدند. همچنین رتبه و اهمیت نظرات خبرگان درباره مؤلفه های کارآفرینی استراتژیک به ترتیب ویژگی های رهبری، فرصت شناسی، یادگیری نوآورانه، نگرش و منابع می باشد.

جهت گیری نام برند، نشان دهنده میزان تمرکز استراتژی بازاریابی و فعالیت های یک شرکت بر روی نام تجاری است. این مطالعه به بررسی و شناسایی مؤلفه های مؤثر بر بهبود عملکرد برند با تأکید بر نقش مدیریت استراتژیک منابع انسانی و جهت گیری کارآفرینانه در شرکت های کوچک و متوسط می پردازد. ابتدا، مؤلفه های پژوهش در بهبود عملکرد برند، مدیریت استراتژیک منابع انسانی و جهت گیری کارآفرینانه از طریق ادبیات و مصاحبه نیمه ساختاریافته که با 9 نفر از خبرگان بازاریابی و اساتید دانشگاه که به شیوه گلوله برفی انتخاب شده بودند، شناسایی شد. مصاحبه ها با سه روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، کدگذاری شدند و 21 مؤلفه شناسایی شد. از روش ساختاری- تفسیری برای ایجاد ارتباط بین مؤلفه های پژوهش استفاده شد. در نهایت خروجی نهایی ISM به عنوان ورودی تحلیل میک مک فازی برای شناسایی موقعیت مؤلفه ها استفاده شد. نتایج نشان می دهد مدل تفسیری- ساختاری مطالعه در هفت سطح قابل ارائه است که اصلی ترین آن اندازه شرکت، نوآوری باز، کارآفرینی و دانش می باشد. همچنین تحلیل میک مک نشان داد بهبود عملکرد برند در شرکت های کوچک و متوسط، سیستمی ناپایدار است.

فرایند صنعتی شدن و تولید فزاینده، افزون بر ایجاد منفعت اقتصادی و رفاه اجتماعی مخاطرات گوناگونی را به همراه دارد؛ به طوری که می توان گفت بروز عوامل زیان آورناشی از فعالیت های صنعت در محیط زیست جز جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره سلامت نیروی کار، محیط زیست و قابلیت های تولید در آینده را مورد تهدید قرار می دهد. از این رو به منظور کاهش عوامل زیانبار، اصل توسعه پایدار در صنایع کشورهای جهان در اولویت فعالیت ها قرار گرفته است. در این راستا، هدف این پژوهش، طراحی مدل توسعه پایدار مبتنی بر نقش شرکت های صنعت برق می باشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بوده و به منظور گردآوری اطلاعات، با به کارگیری روش نمونمه گیری هدفمند با۲۶ نفر از خبرگان صنعت برق کشور مصاحبه انجام شد.تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت و بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. در این پژوهش بالغ بر ۳۰۳ کد باز، ۵۱ خرده مقوله یا مفهوم و ۱۲ مقوله، استخراج و شناسایی شد که به کارگیری و توجه به همه آنها به صورت توأمان می تواند شرایط دستیابی به توسعه پایدار را فراهم کند. براساس نتایج این پژوهش، مقوله اصلی در این پژوهش را حفظ محیط زیست و منابع طبیعی برای آیندگان تشکیل می دهند. همچنین شرایط علّی شامل توسعه شبکه سراسری برق و کاهش آسیب های زیست محیطی می باشد. پیامدهای به دست آمده در این پژوهش عباتند از: حرکت در مسیر توسعه پایدار، صرف کردن هزینه صرفه جویی شده در بهبود زندگی انسان ها و استفاده بهینه از منابع طبیعی که در صورت به کار بستن راهبردهای آموزش و فرهنگ سازی، اتخاذ سیاست های حمایتی از انرژی طبیعی، تدوین استراتژی برای حصول توسعه پایدار در صنعت برق امکان دستیابی به آنها فراهم است که در این میان زیر ساخت تکنولوژی و فناوری و عوامل اقتصادی می تواند زمینه اجرای آنهارا فراهم آورد. اگرچه چالش ها و موانع موجود در صنعت برق ممکن است این روند را کند می نماید که ضروری است در راستای برطرف کردن و کاهش اثرات زیانبار آن چاره اندیشی شود.

هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل نظام آموزش شهروندی با رویکرد شهرهای آینده در شهرداری تهران است. روش این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و به روش اکتشافی انجام شده است. نحوه گردآوری داده ها، به روش آمیخته (کمی و کیفی) صورت گرفته است و ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه با خبرگان با انجام مصاحبه های تخصصی به روش دلفی و پرسشنامه می باشد. از طریق پرسشنامه، تحلیل داده ها در بخش کیفی به روش کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) و در بخش کمی تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، به دو روش توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار SPSS ۱۶ و Smart PLS انجام شد. در این تحقیق برای توصیف داده ها از آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد فراوانی، جدول توزیع فراوانی، ترسیم نمودارها و همچنین توصیف ویژگی های پاسخ دهندگان به پرسشنامه استفاده گردید. در تحلیل استنباطی به روش تحلیل عاملی، به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان دادند مولفه های نوع دوستی، وجدان کاری، جوانمردی، رفتار مدنی، ادب و ملاحظه، قانون گرایی، روحیه مشارکت جویی، مسئولیت پذیری، اعتماد به نفس، رفتار اجتماعی - سیاسی، رفتار مبتنی بر آموزه های دینی و ملی، محیط زیست و توسعه پایدار و در نهایت حکمرانی هوشمند با شاخص های آنها با عنوان ابعاد و مؤلفه های طراحی مدل نظام آموزش شهروندی با رویکرد شهرهای آینده در شهرداری تهران شناسایی شدند. همچنین یافته ها نشان دادند مدل از برازش مناسبی برخودار است.

صنعت گردشگری از لحاظ اقتصادی پدیده نسبتاً جدیدی در مبادلات بین المللی می باشد و در بسیاری از کشورها، یکی از منابع مهم درآمد ارزی، تلقی می گردد؛ از این رو، این صنعت به عنوان فعالیتی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای توسعه کشورها، اهمیت به سزایی یافته است. مطالعه حاضر با در نظر گرفتن اثر مجاورت فضایی، به بررسی رابطه بین دو متغیر رشد اقتصادی و رشد گردشگری برای ۲۹ استان ایران در بازه زمانی ۱۳۹۸-۱۳۸۱ می پردازد. نتایج نشان می دهد که با در نظر گرفتن بعد مکان، دو متغیر رشد اقتصادی و رشد گردشگری اثر مثبت و معناداری بر یکدیگر دارند. به عبارت دیگر، رشد اقتصادی و رشد گردشگری استان های مورد بررسی دارای اثرات فضایی و مکانی بوده و متأثر از سایر استان ها هستند و هرچه فاصله بین استان ها کمتر باشد، هزینه سفر نیز کمتر است؛ لذا گردشگری از همسایگی اثر بیشتری می پذیرد.