آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده

آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده

آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال اول پاییز و زمستان 1394 شماره 2

مقالات

۱.

پیش بینی ابعاد خشونت بر اساس راهبردهای مقابله ای در زنان قربانی خشونت خانگی

کلید واژه ها: استرس خشونت راهبردهای مقابله ای قربانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 694 تعداد دانلود : 657
خانواده نخستین نهاد اجتماعی و یکی از آسیب های اجتماعی مهم آن، خشونت است. هدف پژوهش حاضر پیش بینی ابعاد خشونت خانگی براساس راهبردهای مقابله ای در زنان قربانی خشونت بود. پژوهش از نوع همبستگی بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای 114 زن قربانی خشونت خانگی به عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های راهبردهای مقابله با استرس(لازاروس و فولکمن)، پرسشنامه خشونت خانگی را تکمیل کردند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که راهبردهای مقابله با استرس گریز و اجتناب، پذیرش مسئولیت با خشونت جسمانی همبستگی منفی و معنادار دارند در حالی که، مؤلفه حل برنامه ریزی شده مسأله با خشونت جسمانی همبستگی مثبت و معنادار نشان داد. متغیرهای گریز و اجتناب و حمایت اجتماعی با خشونت غیرجسمانی همبستگی مثبت و معنادار داشتند. در عین حال، همبستگی پذیرش مسئولیت با خشونت غیرجسمانی منفی و معنادار بود. تحلیل داده ها نشان داد که به طور کلی بین متغیر راهبردهای مقابله ای با خشونت علیه زنان همبستگی معنی دار وجود دارد و براساس راهبردهای مقابله ای می توان خشونت علیه زنان را پیش بینی کرد.
۲.

رابطه ذهن آگاهی با رضایت زناشویی در زنان و مردان متاهل شاغل در مدیریت بهزیستی استان کردستان

کلید واژه ها: رضایت زناشویی ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 897 تعداد دانلود : 432
هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه ذهن آگاهی با رضایت زناشویی بود. روش: این مطالعه از نوع همبستگی بوده که جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنان و مردان متاهل شاغل در مدیریت بهزیستی استان کردستان در سال 94 که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 66 نفر برآورد شد و بصورت سرشماری این شرکت کنندگان انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ (ENRICH) فرم کوتاه، پرسشنامه 14 گویه ای ذهن آگاهی فرایبورگ (2006) استفاده شد. یافته ها: جهت تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیِرسون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادند که بین ذهن آگاهی کارکنان متاهل و رضایت زناشویی آنان رابطه مثبت و معناداری (p<0/05) بصورت مستقیم وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: به دلیل اهمیتی که خانواده در جامعه ما دارد و نیز بروز نشانه هایی مبنی بر گسستگی خانواده و افزایش آمار طلاق و نیز محدود بودن پژوهش در این زمینه، این پژوهش رضایت زناشویی را بر اساس ذهن آگاهی مورد بررسی قرار می دهد. این پژوهش به طور کلی بیان گر این نتایج می باشد که به صورت همزمان رابطه ذهن آگاهی و رضایت زناشویی معنی دار می باشد.
۳.

اثر بخشی نظارت والدین بر میزان خطر پذیری نوجوانان

نویسنده:

کلید واژه ها: نوجوان نظارت والدین خطرپذیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره خانواده
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 171
مقدمه: خطرپذیری و رفتارهای ناسازگار نگرانی والدین، روانشناسان، مدارس، پلیس و نهادهای متولی امور اجتماعی است. هزینه های ناشی از این رفتارهای پرخطر بسیار سنگین و گاه جبران ناپذیر است. از طرفی تحقیقات نشان از فزونی رفتارهای پرخطر در دوره نوجوانی دارد. مجموع این عوامل توجه محققان را به سمت عوامل محافظت کننده در برابر رفتارهای پرخطر و تمرکز آنان را بر دوره نوجوانی افزایش داده است. تحقیق حاضر نیز با هدف تعیین اثر بخشی نظارت والدین بر میزان خطرپذیری در نوجوانان انجام شد. روش: بدین منظور 203 نوجوان پسر و دختر 18-11 سال به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. ارزیابی متغیرهای مورد نظر تحقیق با استفاده از سه پرسشنامه جمعیت شناختی، پرسشنامه محقق ساخته نظارت والدین و پرسشنامه خطرپذیری انجام شد. به جز نوجوانان که سه پرسشنامه مذکور را تکمیل نمودند، از والدین آنها نیز خواسته شد تا پرسشنامه نظارت والدین (فرم والدین) را تکمیل نمایند. داده ها پس از جمع آوری به وسیله نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد رابطه منفی و معنی داری بین نظارت والدین (فرم والدین و نوجوان) با خطرپذیری وجود دارد. شرکت کنندگان پسر و دختر از نظر میزان خطرپذیری تفاوت معنی داری نداشتند، اما در خرده مقیاس های مصرف مواد، نوشیدن الکل و رابطه جنسی پسران میانگین بالاتری داشتند. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که سازه نظارت والدین که تاثیر محافظت کننده آن در مطالعات متعدد خارجی و مطالعات بسیار معدود داخلی اثبات شده ، می تواند در کاهش و پیش گیری از رفتارهای پرخطر موثر باشد.
۴.

رابطه دانش و نگرش جنسی و باورهای ارتباطی با طلاق عاطفی

کلید واژه ها: پرستاران باورهای ارتباطی طلاق عاطفی دانش و نگرش جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 941 تعداد دانلود : 246
در سال های اخیر آمار طلاق در ایران به شدت رو به افزایش بوده است .اما آنچه از نظر پنهان مانده روابطی است که علی رغم وجود فاکتورهای لازم برای طلاق، همچنان پابرجا هستند و در واقع دچار طلاق عاطفی شده اند. بنابراین هدف این پژوهش بررسی رابطه ی دانش و نگرش جنسی و باورهای ارتباطی با طلاق عاطفی است. روش پژوهش در این مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی بود. نمونه ی این مطالعه شامل230نفر از پرستاران زن متأهل شهر خرم آباد بودکه از میان تمامی پرستاران زن این شهر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند. شرکت کنندگان پرسشنامه های دانش و نگرش جنسی، باورهای ارتباطی و طلاق عاطفی را تکمیل کردند. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که بین دانش و نگرش جنسی و باورهای ارتباطی با میزان طلاق عاطفی زنان رابطه ی منفی معناداری برقرار است و باور به مخرب بودن مخالفت، نگرش جنسی، توقع ذهن خوانی، باور به عدم تغییرپذیری همسر و کمال گرایی جنسی بیشترین نقش را در پیش بینی طلاق عاطفی داشتند. مشاوران خانواده و زوج درمانگران می توانند با بررسی متغیرهای مذکور شناخت بهتری از پدیده ی طلاق عاطفی داشته باشند و مداخلات لازم را اجرا نمایند.
۵.

پیش بینی تعهد زناشویی براساس تمایزیافتگی خود، همبستگی و انطباق پذیری خانواده، و صمیمیت زناشویی

کلید واژه ها: صمیمیت زناشویی تعهد زناشویی تمایز یافتگی خود همبستگی و انطباق پذیری خانواده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره بزرگسالی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : 673 تعداد دانلود : 439
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس تمایزیافتگی خود، همبستگی و انطباق پذیری خانواده و صمیمیت زناشویی در معلمان زن متأهل شهر همدان، انجام گرفت. در پژوهشی با روش توصیفی از نوع همبستگی، نمونه ای به حجم 346 نفر از میان تمامی معلمان زن متأهل شهر همدان به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان در مطالعه، فرم مشخصات جمعیت شناختی، پرسش نامه ی استاندارد تعهد زناشویی (آدامز و جونز، 1997)، پرسش نامه ی تمایزیافتگی خود (اسکورون و اسمیت، 2003)، مقیاس ارزیابی انطباق پذیری و همبستگی خانواده (السون و همکاران، 1985) و مقیاس صمیمیت (والکر و تامپسون، 1983) را تکمیل نمودند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، صمیمیت زناشویی بیش ترین نقش را در پیش بینی تعهد زناشویی دارد و پس از آن، همبستگی خانواده و تمایزیافتگی خود قرار دارند و این سه متغیر در مجموع حدود 62 درصد واریانس تعهد زناشویی را پیش بینی می کنند. یافته های پژوهش نشان از اهمیت تجارب تحولی اولیه ی افراد در خانواده و کیفیت رابطه ی مادر و کودک و همبستگی اعضای یک خانواده بر روابط بین فردی زوجین دارند.
۶.

ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده در دانشجویان

نویسنده:

کلید واژه ها: روایی پایایی تحلیل عاملی تأییدی سیاهه عوامل محافظ خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 876 تعداد دانلود : 998
در حوزه ی تاب آوری خانواده، ابتدا مدل تاب آوری استرس، سازگاری و انطباق خانواده مطرح شد که مدل انطباق خانواده (عوامل محافظ خانواده) به طور مستقیم از آن استخراج شد. هدف این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی تأییدی نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده در یک نمونه از دانشجویان ایرانی بود. نمونه ای شامل دویست و هفتاد و شش نفر دانشجوی متأهل (177 زن، 99 مرد) به طور داوطلب و بدون دریافت هزینه در دامنه سنی 19 تا 38 سال (24/3 ± 19/24) از طریق روش نمونه گیری سهل الوصول از دانشگاه های مازندران انتخاب شدند و فرم مشخصات دموگرافیک، سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF؛ گاردنر، هیوبر، استاینر، واسکوئز و سویج، 2008)، مقیاس توانمندی های خانواده (FSS؛ شام، بولمن، یوریچ و هاچ، 2001) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ؛ ثنایی ذاکر، 1379) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، ساختار عاملی نسخه فارسی سیاهه ی عوامل خانواده را تأیید کرد. روایی همگرا و واگرای سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) از طریق اجرای مقیاس توانمندی خانواده (FSS) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) در مورد آزمودنی ها محاسبه شد و نتایج معنی دار بود. همسانی درونی به دست آمده قابل قبول بود (آلفای کرونباخ = 91/0). پایایی بازآزمایی سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون 83/0 محاسبه شد. در نتیجه می توان گفت نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده واجد ویژگی های روانسنجی مناسبی است.
۷.

مقایسه رضایت زناشویی، تعارض زناشویی و بخشش در زوجین عادی و در حال طلاق

کلید واژه ها: بخشش رضایت زناشویی تعارض زناشویی زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 349 تعداد دانلود : 671
این پژوهش با هدف مقایسه رضایت زناشویی، تعارض زناشویی و بخشش در زوجین عادی و در حال طلاق بود. روش این پژوهش، از نوع علّی – مقایس ه ای است و حجم نمونه شامل 75 زوج عادی و 75 زوج در حال طلاق می باشد که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش: برای جمع آوری داده ها پرسش نامه تعارض زناشویی ثنایی، رضایت زناشویی (اینریچ) و بخشودگی بین فردی احتشام زاده و همکاران استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد برای یافته های توصیفی و t تک نمونه ای و تحلیل واریانس چند متغیّره (مانوا) برای یافته های استنباطی استفاده شد. یافته ها: نتایج t تک نمونه ای نشان داد که میانگین کل بخشودگی زناشویی معنی دار می باشد . نتایج تحلیل واریانس چند متغیّره (مانوا) نشان می دهد که تفاوت میانگین دو گروه عادی و در حال طلاق از نظر آماری معنی دار است. با توجه به مقدار آماره (001/0>p)، نتیجه می گیریم که بین میانگین نمرات دو گروه زوجین عادی و در حال طلاق در متغیّرهای رضایت زناشویی، تعارض زناشویی و بخشش تفاوت معنی داری وجود دارد هم چنین در مؤلفه های استحکام خانواده بین میانگین زوجین عادی و در حال طلاق با توجه به سطح معنی داری (001/0>p)تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین در مؤلفه های بخشودگی بین میانگین زوجین عادی و در حال طلاق با توجه به سطح معنی داری (001/0>p) تفاوت معنی داری مشاهده شد. نتایج نشان داد که: گروه عادی از لحاظ متغیرهای رضایت زناشویی، تعارض زناشویی و بخشش بیش تر از گروه در حال طلاق می باشد و مؤلفه های استحکام خانواده و مؤلفه های بخشودگی در زوجین عادی بیش تر از زوجین در حال طلاق است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳