شیوع طلاق طی دهه های اخیر در جهان افزایش یافته است، طلاق با دامنه ای از پیامدهای منفی موجب به خطر افتادن سلامت روانی اعضای خانواده ها م ی شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر راهبردهای شناختی و هیجانی زوجین در معرض طلاق شهرستان خرم آباد بود. طرح این پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش همه زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز کاهش طلاق شهرستان خرم آباد در سال 1397 بودند. نمونه پژوهش شامل 32 نفر از زوجین مراجع کننده به مرکز کاهش طلاق شهرستان خرم آباد بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه گمارده شدند. . برای گروه آزمایش رفتاردرمانی دیالکتیکی اجرا شد و گروه گواه هیچ نوع آموزشی دریافت نکردند. داده های پژوهش با کمک پرسشنامه دشواری های تنظیم هیجانی گراتز و زومر (2004) و مشکلات در توانایی های شناختی (نجاتی، 1392) جمع آوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آنالیز تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان داد رفتاردرمانی دیالکتیکی نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری بر دشواری های تنظیم هیجانی و مشکلات در توانایی های شناختی اثربخش بوده اند (001/0 ≥ P )؛ بنابراین با توجه به اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی می توان از این مداخلات در محیط های مشاوره و روان درمانی خانواده استفاده کرد.
پیوند زناشویی یکی از مهم ترین رخدادهای زندگی هر فرد است که درعین حال ممکن است به خاطر ضعف در برخی از مهارت ها، با تعارضات بسیاری در میان زوجین همراه باشد. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه غنی سازی زندگی زناشویی بر همدلی هیجانی متعادل و مسئولیت پذیری زوجین انجام گردید. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی، با طرح پیش آزمون-پس آزمون و با گروه کنترل است. جامعه آماری طرح شامل 100 زوج مراجعه کننده به مرکز خدمات سلامت تربت حیدریه در چهار ماه نخست سال 96 است که از میان آن ها، 30 زوج که یکی از همسران آن ها پایین ترین نمره را در پرسشنامه های ارائه شده کسب کرده بود، به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و از همسران آن ها دعوت شد در کارگاه آموزشی شرکت کنند. 15 نفر در گروه آزمایش، برنامه غنی سازی زندگی زناشویی را دریافت کرده و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از پرسش نامه همدلی هیجانی مهرابیان و آپستین و پرسش نامه مسئولیت پذیری کالیفرنیا جمع آوری و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و نرم افزار SPSS نسخه 20 تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاکی از این بود که پس از دریافت آموزش، احساس همدلی هیجانی (000/0 P= ، 95/120 = F ) و مسئولیت پذیری (000/0 P= ، 83/44 = F ) زوجین گروه آزمایش، نسبت به زوجین گروه کنترل، افزایش معناداری داشته است. نتایج مطالعه نشان داد که برنامه غنی سازی زندگی می تواند در افزایش مهارت های همدلی و مسئولیت پذیری و درنتیجه کاهش مشکلات زناشویی، مؤثر باشد.
خانواده ابتدایی ترین و جهان شمول ترین نهاد اجتماعی است . پژ وهش با هم سنجی سبک های هویت و نگرش به پیوند زناشویی و طلاق دختران زنان مطلقه و دختران زنان متأهل به انجام شد. جامعه هدف دختران دانشجویی بودند که در سال تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بودند، این دختران فرزند زنان مطلقه و متأهل بوده و همگی از حمایت کمیته امداد امام خمینی ( ره ) شهر تهران بهره مند بوده اند . از میان آن ها تعداد 180 دانشجوی دختر (90 دانشجوی فرزند زنان مطلقه و 90 دانشجوی فرزند زنان متأهل ) با بکار بستن روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه پژوهش گزینش یافتند . گرداوری داده ها با به کارگیری ابزارهای سیاهه سبک هویت ( ISIG6 ) و نگرش به پیوند زناشویی (MAS) و نگرش به طلاق (ADS ) به انجام رسید . برای تحلیل داده ها روش ( MANCOVA ) به کاربرده شد . یافته ها نشان داد بین دختران زنان مطلقه و دختران زنان متأهل ازنظر سبک هویت اطلاعاتی و سبک هویت سردرگم 01/0> P تفاوت وجود دارد ؛ و بین دختران زنان مطلقه و دختران زنان متأهل ازنظر نگرش بدبینانه و نگرش خوش بینانه به پیوند زناشویی در سطح 01/0> P تفاوت وجود دارد و ازنظر نگرش واقع بینانه در سطح 05/0> P تفاوت وجود دارد و ازنظر نگرش مثبت به طلاق و نگرش منفی به طلاق در سطح 01/0> P تفاوت وجود دارد . همچنین نتایج نشان دادند که دختران زنان مطلقه در مقایسه با دختران زنان متأهل دارای میانگین بالاتری در سبک هویت سردرگم و میانگین پایین تری در سبک هویت اطلاعاتی بوده و نگرش بدبینانه تر و نگرش خوش بینیانه و واقع بینی کمتری نسبت به پیوند زناشویی و نگرش مثبت به طلاق داشته اند.
ناباروری یک مشکل مهم بهداشت جهانی است که دارای ابعاد جسمی ، روانی و اجتماعی است. شیوع مشکلات روان شناختی در افراد نابارور بالا تخمین زده شده است. بر این اساس هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی مداخله اثر بخشی روان درمانی مثبت گرا بر افسردگی و استرس و شادکامی در زنان نابارور شهرستان دزفول بود. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده همه زنان نابارور شهرستان دزفول است که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه گواه (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) قرار گرفتند. در این پژوهش از سه پرسشنامه شادکامی اکسفورد، پرسشنامه استرس کوهن و پرسشنامه افسردگی بک استفاده و داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. با توجه به برآیندهای به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که روان درمانی مثبت گرا می تواند بر استرس و افسردگی در زنان نابارور کارآمد باشد و باعث افزایش شادکامی در آن ها شود.
طلاق و ازهم پاشیدگی کانون خانواده معضلی اجتماعی است که پیامدهای آن از مشکلات اساسی جوامع کنونی به شمار می رود. بنابراین هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری آسیب محور در سازش یافتگی پس از طلاق زنان مطلقه ساکن شهر تهران بود. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری 45 روزه بود. جامعه آماری این پژوهش 49 زن مطلقه ای بودند که در بازه زمانی مهر تا آبان ماه 1396 به مرکز خدمات مشاوره مهرآور واقع در جمال زاده تهران به علت مشکلات سازش یافتگی و روان شناختی ناشی از طلاق مراجعه کرده بودند. در این تحقیق از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است که پس از طی مراحل اولیه ارزیابی از بین 49 مراجعه کننده که کمترین میانگین را در نمره مقیاس سازش یافتگی پس از طلاق فیشر (1976) کسب کرده بودند 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش (15 زن) و کنترل (15 زن) گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله هفتگی را به شکل گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در نمره کل ساز پس از طلاق (68/10= F ، 003/0= p ) در مرحله پس آزمون و پیگیری نشان داد. نتایج نشان می دهد که مداخله درمان شناختی-رفتاری آسیب محور منجر به بهبود سازش یافتگی پس از طلاق در زنان مطلقه می شود. ازاین رو توصیه می شود درمانگران ازاین روش درمانی در جهت بهبود سازگاری، روابط بین فردی و ارتقاء سطح کیفی زندگی پس از طلاق در زنان مطلقه استفاده کنند.
بروز خیانت و ایجاد روابط فرازناشویی در زوجین، زندگی زناشویی و سازگاری زوجین را با مخاطره جدی مواجه می سازد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف مقایسه هوش اخلاقی و سبک های دل بستگی در متأهلین با و بدون روابط فرازناشویی صورت گرفت. طرح پژوهش از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه زنان و مردان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان در بهار 1397 بود که از میان آن ها تعداد (58 مرد و 50 زن دارای روابط فرازناشویی) و تعداد (59 مرد 49 زن بدون رابطه فرازناشویی) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه هوش اخلاقی (لنیک و کیل، 2005) و پرسشنامه سبک دل بستگی بزرگ سالان (کولینز ورید، 1990) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که دو گروه متأهلین دارای روابط فرازناشویی و بدون روابط فرازناشویی در متغیرهای هوش اخلاقی و سبک های دل بستگی با هم تفاوت معنی داری دارند (05/0> P ). بدین صورت که گروه دارای رابطه فرازناشویی دارای هوش اخلاقی پایین تری هستند. همچنین متأهلین دارای رابطه فرازناشویی در سنجش با متأهلین فاقد رابطه فرازناشویی، دارای دل بستگی ایمن و اجتنابی پائین و دل بستگی اضطرابی-دوسوگرا بالاتری بودند . با توجه به برآیندهای پژوهش حاضر، لازم است عوامل ایجادکننده روابط فرازناشویی در متأهلین شناسایی و سپس با به کارگیری زوج درمانی، تلاش شود تا با بهبود سازگاری زناشویی و دل بستگی در این زوجین، عشق و علاقه میان آن ها نیز افزایش یابد.
تعارضات زناشویی، کیفیت ارتباط میان زوجین، صمیمت زناشویی و تاب آوری را کاهش می دهد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر مشاوره مبتنی بر شفقت بر خوش بینی و تاب آوری زوجین دچار تعارض صورت پذیرفت. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری دربرگیرنده همه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان در سال 1396 تشکیل می دادند. تعداد نمونه در پژوهش 30 زوج بود که با استفاده از شیوه نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش مداخله مشاوره مبتنی بر شفقت را 8 جلسه یک و نیم ساعته به مدت 2 ماه دریافت نمود، درحالی که گروه گواه این مداخله را دریافت نکرد. سپس افراد هر دو گروه تحت پس آزمون قرار گرفتند. ابزارهای مورداستفاده دربرگیرنده پرسشنامه تعارض زناشویی (براتی و ثنایی، 1375)، پرسشنامه خوش بینی ( شی یر و کارور، 1985 ) و تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) بود. تجزیه وتحلیل داده های برآمده از این پژوهش توسط نرم افزار ( SPSS ) ویرایش 23 با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس صورت گرفت. برآیندها نشان داد که مشاوره مبتنی بر شفقت بر خوش بینی و تاب آوری زوجین شهر اصفهان در مرحله پس آزمون تأثیر معنی دار داشته است ( P<0.0001 ). بر پایه یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر شفقت با بهره گیری از فنونی همانند آموزش ذهن آگاهی، همدلی و همدردی نسبت به خویش و مدیریت احساسات و عواطف دشوار می تواند خوش بینی و تاب آوری زوجین دچار تعارض را افزایش دهد .
