فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۴۹۰ مورد.
بازخوانی چند نامه از حزین لاهیجی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
محمدعلی حزین لاهیجی، عالم جامع الاطراف و شاعر توانای سده ی دوازدهم ایران طی سال های 1146 تا 1180 در هند به سر برد. او که حدود چهل و سه سال از زندگی خود را در ایران سپری کرد، در نوشته ای ارزشمند و البتّه فاقد نام به وسیله ی خودش، به شرح رویدادهای زندگی، سفرها، مطالعات و معرّفی اساتید خود پرداخته است. این اثر که به وسیله ی دیگران، تذکره ی الاحوال، سفرنامه ی حزین، سوانح عمری و... نامیده شده است، منبع کم نظیری در باره ی تاریخ اواخر دوره ی صفویه و مقارن حمله ی افاغنه به اصفهان است؛ امّا در باره ی بخش دوم زندگی حزین که در هند سپری شد، به جز برخی سخنان تکراری تذکره های فارسی، منبع قابل اعتنایی وجود ندارد. در این میان نامه های وی منبع قابل اعتماد و دست اولی برای پیگیری زندگی وی در هند هستند. نامه های فراوانی تحت عنوان "" رقعات حزین"" در کتابخانه های مختلف هند به جای مانده است. اگرچه موضوع بسیاری از این نامه ها، احوال شخصی حزین است؛ امّا برخی نیز در بردارنده ی نکات مهم تاریخی، سیاسی و ادبی هستند. این مقاله به مرور چند نامه ی مهم از حزین اهتمام دارد.
جایگاه پنجاب در گسترش و تعمیق برخی از مؤلفه های فرهنگ و تمدن ایرانی در هند عصر ترکان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
آثار فرهنگ و تمدن ایران را در جای جای هند می توان یافت؛ ولی پنجاب در جذب عناصر و مؤلّفه های فرهنگی و تمدنی ایران همچون زبان، دین، معماری، موسیقی و... از قدمت و اهمیت بیشتری برخوردار است. این منطقه که در دوره ی غزنویان، مرکز سیاسی و اداری آنان گردید، امرا، دیوانسالاران، علما، دانشمندان، عرفا و صوفیان ایرانی را به سوی خود جذب و جلب نمود. بدین ترتیب سند، جایگاه خود را نزد ایرانیان از دست داده و پنجاب جانشین آن گردید. اسم این منطقه پنجاب(پنج آب) به خوبی گویای عمق نفوذ فرهنگ ایران در این خطّه از شبه قاره است. پنجاب منشأ بسیاری از تغییرات و تحولات مهم هند در دوره ی اسلامی از جمله پیدایش زبان اردو و آیین سیک است و حتی هنر و معماری نشأت گرفته از این منطقه و تحت تأثیر فرهنگ و تمدن ایرانی است. هم چنین پنجاب محل نشو و نمای صوفیان و مکتب های صوفیانه و عارفانه ی معروف هند است که بنیانگذاران و بسیاری از اقطاب آن ها ایرانی بودند. مسئله ی مقاله ی پیش رو، بررسی کم و کیف و تحلیل و تفسیر این قضایا و ارائه ی تصویری قابل قبول از فرآیند گسترش و امتزاج فرهنگ و تمدن ایرانی در این منطقه و شناخت زوایای پیدا و پنهان آن با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی است.
عطار در هندوستان (پژوهشی در نسخه های خطی و چاپی و شرح های آثار عطار در هند (3))
منبع:
نامه پارسی ۱۳۷۷ شماره ۱۰
شناسایی منشأ نسخ خطی خزانه ی عامره با استفاده از افزوده ها و کاسته های آزاد بلگرامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از نکات مهم در متنپژوهی، تشخیص قدمت نسخ و منشأ نسخ منقول از نسخ اصلی و آگاهی از صحّت و اصالت آن هاست. خزانه ی عامره تألیف میر غلامعلی آزاد بلگرامی(1116- 1200ق) به جهت تعدّد نسخ خطّی آن و تعدّد افزودهها و کاستههای مؤلّف بر کتاب که تا سالها پس از تألیف آن ادامه یافته، نمونه ی خوبی برای نشان دادن نحوه ی تشخیص منشأ نسخ بر اساس یادداشتهای افزوده و کاسته ی موجود در آن هاست. در این مقاله پس از ذکر افزودهها و کاستههای مؤلّف، روش مقایسهی نسخههای این کتاب توضیح داده شده است.
مقام میرعثمان علی خان آخرین فرمانروای حکومت آصفیه دکن در میان این سلسله و نگاهی به شعر فارسی او
حوزه های تخصصی:
خاندان آصفیه آخرین حکومت مسلمانان هستند که حدود 234 سال بر دکن حکمرانی کرده اند(1133ه - 1367ه ). سرسلسله این خاندان نواب میرقمرالدین آصفجاه اول و هفتمین و آخرین آنها میرعثمان علی خان آصفجاه هفتم معروف به نظام هفتم است. بیشتر آصفجاهیان به فارسی شعر می سروده اند و دیوان فارسی از آنها برجای مانده است . میرقمرالدین دو دیوان به فارسی دارد که در آغاز ((آصف )) و سپس (( شاکر )) تخلص کرده است. میرعثمان علی خان ‘ چهار دیوان مشتمل بر اشعار فارسی و اردو دارد و با ((عثمان)) تخلص می کند. وی پیرو مذهب شیعه است و بیشتر اشعار خود را در نعت پیامبر اکرم (ص) و مدح و منقبت ائمه اطهار (ع) بویژه علی (ع) اختصاص داده است و از سر صدق وصمیم دل آنها را در اشعار خود ستوده است و لذا میتوان غزلهای او را ((غزل مذهبی)) نامید. وی در بسیاری از جاها از وزن و قافیه و ردیف و تعبیرات دیوان حافظ سود برده است . قالب شعری او بیشتر غزل و قطعه است . از نظر صور خیال ‘ با به کاربردن خیالبندیهای دقیق و ظریف و خاستگاه او در هندوستان ‘ متأثر از سبک هندی است : پیش سامان سرشکم مایه دریا کم است بهر طغیان جنونم وسعت صحرا کم است اشک بلبل زچمن دامن شبنم برداشت سوزش زخم جگر پنبه مرهم برداشت