فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۱٬۴۵۹ مورد.
منبع:
مطالعات مهدوی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰
85-96
حوزه های تخصصی:
آینده پژوهی هنر شکل دادن به آینده بوده و به شناخت و مطالعه آینده های گوناگون از جمله ممکن، محتمل، مرجح و مطلوب می پردازد. از طرفی مهدویت پژوهی براساس آموزه های دینی، ساحتی برای حرکت به آینده ای پویا و مطلوب و حرکتی به سمت آینده قطعی بشری است. مسئله ای که در این نوشتار بدان پرداخته خواهد شد، تبیین رابطه آینده پژوهی و مهدویت پژوهی و تحلیل و کاربست روش پانل در ساحت های مهدویت پژوهی است؛ از این رو این نوشتار با روش توصیفی و تحلیلی به تبیین رابطه آینده پژوهی و مهدویت پژوهی و کاربست روش پانل در مهدویت پژوهی می پردازد. تشابهات و همگرایی موضوعات مهدویت در ساحت آینده پژوهی، تمایزات اجمالی این دو گرایش پژوهشی و همچنین قابلیت عملیاتی روش پانل در ساحت های مهدویت پژوهی و مواجه شدن به آینده مطلوب و مرجح مهم ترین دستاورد تحقیق پیش رو خواهد بود.
گفتمان انتظار در ساحت کلام سیاسی آیت الله خامنه ای
منبع:
جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
7 - 31
حوزه های تخصصی:
چیستی انتظار در ساحت کلام سیاسی آیت الله خامنه ای مهم ترین پرسش این تحقیق است. در این تحقیق با روش تحلیلی استظهار از متن، به این حقیقت خواهیم رسید که انتظار، نوعی آرزو و امید ناشی از اعتقاد، احساس و حالت، آمادگی،عملو مجاهدت برای رسیدن به وضع مطلوب و اشتیاق انسان برای دسترسی به دنیایی سرشار از عدالت، راستى، صمیمیت، انسانیت، معنویت، فضیلت، اخلاق انسانى صحیح و متعالی در سایه حاکمیت و حکومت الهی است؛ بنابراین انتظار دارای چهار عنصر اساسی است؛ امید به آینده، عدم رضایت از وضع موجود، تلاش برای تحول و اعتقاد به تحقق حتمی ظهور. حقیقت انتظار از سنخ فعل گفتاری و اعتقاد معطوف به عمل می باشد که دارای سلسله مراتب تشکیکی است. این حقیقت، به دلیل خصلت ساختاری لزوماً و انحصاراً باید در ذیل شئون مدیریتی و اجرائی (نه شأن تکوینی و ملکوتی) امامت که در دوره غیبت حضور ندارند، بازخوانی شود. براین اساس، انتظار از مفاهیم اساسی دوره غیبت است که هم نقش جانشینی امام در دوره حضور را دارد و هم مهم ترین راهبرد تشیع برای عبور از دنیای پر از ظلم و ستم و رسیدن به دنیای پر از قسط و عدل در عصرظهور است. معطوف سازی حقیقت انتظار به تحقق حاکمیت و حکومت الهی امام زمان عج سنخ معرفتی آن را در مستوای مسائل کلام سیاسی شیعه قرار داده است.
بررسی سندی و دلالی حدیث «علی ولی کل مؤمن بعدی» در منابع فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۵
109 - 130
حوزه های تخصصی:
یکی از روایات متواتر رسول خدا6 که بر امامت بلافصل علی بن ابیطالب7 دلالت دارد، حدیث «علیّ ولیّ کل مؤمن بعدی» است. این حدیث را که رسول خدا6 در جریان سپاهیان یمن بیان داشتهاند، بیش از ده نفر از صحابه از آن حضرت نقل کردهاند، و در منابع دست اول امت اسلامی ثبت شده است. قید «بعدی» یا «من بعدی» در این حدیث موجب شده تا دانشمندان اهلسنت نتوانند کلمه «ولیّ» را در این حدیث بر معنای محبت و نصرت حمل کنند. از آنجا که سایر معانی «ولیّ» نیز با این حدیث تناسب ندارد، تنها راه باقی مانده آن است که کلمه «ولیّ» را در این حدیث بر معنای سرپرستی، تصرف در امور، و امامت حمل کرده، و روایت را دلیل امامت بلافصل امام علی بن ابیطالب7 قرار دهیم، و این حقیقتی است که برخی از عالمان اهلسنت نیز به آن اذعان کردهاند
مهدویت در منابع اهل سنت
منبع:
موعودپژوهی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴
49 - 60
حوزه های تخصصی:
اندیشه مهدویت باور سترگی است که ریشه در اعماق تاریخ دارد. جریان خروشان این تفکر در بستر ادیان و مذاهب و فرهنگ بشری انبوهی از آگاهی ها، آرمان ها و تخیلات را فراهم کرده است. امید به ظهور منجی در باور هر شخص بدون در نظر داشتن عقیده و مذهب وجود دارد. در اسلام نیز از این نوع روایات در بین شیعه و اهل سنت وجود دارد. براساس این دسته از روایات، ظهور حضرت مهدی (عج) تحقق یافتنی است، ریشه جور و ظلم را پاک می کند، زمین را پر از عدال و داد خواهد کرد و جهان را به مدینه فاضله تبدیل می کند. اکنون این سؤال پیش می آید که عقیده و نظر اهل سنت درباره امام مهدی(عج) چیست؟ مقاله حاضر جایگاه مهدویت در میان مسلمانان، متون روایی اهل سنت، زمینه های ظهور حضرت، نشانه های ظهور، محل ظهور و تعداد یاران ایشان را بررسی می کند. باید گفت این عقیده به عنوان یک باور اسلامی و نه شیعی در آثار و نوشته های حدیثی و تاریخی اسلامی وجود دارد.
سیر تطور منجی باوری در عهدین با تکیه بر عنوان پسر انسان
حوزه های تخصصی:
در طول تاریخ همواره اعتقاد به منجی، دستخوش حوادث و القائات خاصی بوده است. اعتقاد به این آموزه بسته به شرایط جامعه متفاوت بوده، گاهی دارای شدت و گاهی دارای رخوت بوده است. گاهی منجی را با رسالتی قومی و این جهانی و گاهی او را فراقومی و فراکیهانی تصور میکردند. در هرصورت، این آموزه در طول تاریخ همواره در حال تغییر و تحول بوده است. عناوین مختلفی برای مفهوم منجی آخرالزمان در کتابهای عهد عتیق و عهد جدید ذکرشده است؛ یکی از این عناوین که مخصوصاً در عهد جدید، مکرر برای منجی آخرالزمان ذکرشده، عنوان «پسر انسان» است. این واژه، معنا و رسالتی فراتر ازآنچه برای ماشیح در یهود ذکر شده را برای منجی آخرالزمان ارائه میدهد. نوشتار حاضر با رویکرد توصیفی–تحلیلی، سیر تطورات و تحولات منجی باوری با تکیه بر عنوان «پسر انسان» و بسترهای شکلگیری اعتقاد به «پسر انسان» به عنوان منجی آخرالزمان را کنکاش نموده و سیری را که در معنا و مفهوم منجی آخرالزمان در هریک از کتابهای عهد عتیق و جدید رخ داده، بررسی کرده است.
ماهیّت و مؤلّفه های شادی در آموزه مهدویّت با تأکید بر عنصر امید
منبع:
مطالعات مهدوی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۹
85-113
حوزه های تخصصی:
شادی و نشاط از مهم ترین نیازهای فطری هر انسانی بوده و دین مبین اسلام نیز در راستای ایجاد آن برنامه دارد. آنچه در این پژوهش اهمیّت داشته و هدف اصلی آن به شمار می آید، بررسی ماهیّت و مؤلّفه های شادی و نشاط در اندیشه مهدویت است. با توجه به توصیه های روایات، به حزن و اندوه در فراق امام مهدی4 در قالب هایی چون دعای ندبه، چنین به ذهن متبادر می شود که زندگی منتظر امام مهدی4 همواره اندوهگین است؛ بنابراین مسئله ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که «آیا مؤلّفه های مهدویّت سازگار با اصل شادی و نشاط هستند؟» فرضیه ما این است که در اندیشه مهدویّت، جنسی از شادی و نشاط وجود دارد که با شادی و نشاط امروزی متفاوت است. ما در این نوشتار از روش جمع آوری داده ها، توصیف و تحلیل آن ها، جهت دستیابی به جواب مسئله استفاده کرده ایم. یافته های پژوهش حاکی از این است که در باورداشت مهدویّت شاهد تکمیل و تعالی شادی و نشاط هستیم. در آموزه های مهدویّت به دلیل وجود شاخصه هایی مانند، امید به آینده، معنابخشی به زندگی، حزن و اندوه هدفمند و... شاهد نشاط و شادی هستیم.
بررسی فقه الحدیثی روایت ابن ابی یعفور از امام صادق علیه السلام در موضوع جایگاه و میزان همراهی اعراب با قیام مهدوی
حوزه های تخصصی:
این نوشتار با محورقراردادن روایت ابن ابی یعفور از امام صادق7 به بررسی جایگاه و میزان همراهی اعراب با قیام مهدوی4 می پردازد. روایاتی که در رابطه با این مسئله در کتب حدیثی وارد شده به جهت اختلاف ظاهری که در محتوایشان وجود دارد، سبب گردیده دو رویکرد متفاوت در ارتباط با این قضیه به وجود بیاید. چراکه بعضی روایات دلالت بر عدم همراهی آنان با امامشان دارد. عده ای به این اخبار استناد کرده و امام مهدی4 را فردی عرب ستیز معرفی می کنند. در حالی که دسته ای اخبار، نویدبخش همراهی و یاری آنان با قیام امام است. با تشکیل خانواده حدیثی این موضوع در منابع شیعه و بر اساس قراین خارجی همچون روایات همگونی سیره امام مهدی4 با سیره حضرت رسول6 و اصل عدم نژادپرستی در اسلام، معلوم می گردد که به طور طبیعی افراد مؤمن از هر گروه و طائفه ای، عرب و غیرعرب، هیچ گونه منعی برای یاری قیام امام ندارند. بر این اساس اگر در پاره ای روایات از عدم همراهی عرب و مقابله حضرت با ایشان سخن به میان آمده، بر فرض صحیح بودن سند، مراد آن ها گروه هایی خاص از عرب است که بر گمراهی خود اصرار دارند.
نیازسنجی مهدویتپژوهی (گستره، ضرورت، برونداد)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳
205 - 220
حوزه های تخصصی:
این پژوهه تلاشی است در بازنمود جایگاه نیازسنجی در پژوهشهای مهدوی. این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی سامان یافته، و برحسب دستاورد یا نتیجه تحقیق از نوع توسعهای _ کاربردی و از لحاظ هدف تحقیق از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع دادههای مورد استفاده، یک تحقیق کیفی است. این جستار کمبود پژوهشهای کیفی و راهبردی، فقدان الگوی برنامهریزی پژوهشی، ابهام در معیارهای اولویتبندی، حصرگرایی روششناختی در رویکرد به آموزه مهدویت و زمینهسازی برای خلق نظریه را از مهمترین ضرورتهای نیازسنجی پژوهشی در عرصه آموزه مهدویت میداند. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب دادههای جمعآوری شده نشان میدهد که «مدیریت صحیح مواجهه با شبهات»، «رصد مستمر نیازهای مخاطبان»، «بازنمایی قلمروهای ناکاویده»، «تعمیق رویکرد بینارشتهای»، «تمییز مسائل از مسئلهنماها» و «تناسب محتوای پژوهشی با شرایط محیطی» از جمله بروندادهای مهم در نیازسنجی مهدویتپژوهی است. افزودنی است که در این مقاله به گستره و سطوح نیازهای پژوهشی در عرصه آموزه مهدویت نیز اشاره شده است.
راهبردهای معرفتی تربیت اخلاقی منتظران (با تأکید بر آیات و روایات)
منبع:
پژوهشنامه موعود سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳
102-124
حوزه های تخصصی:
تربیت اخلاقی، از مهم ترین موضوعات مورد توجه در تمام اعصار است و نقش بسزایی در سلامت روان و سعادت انسان دارد؛ به همین سبب، یکی از مهم ترین اهداف آموزه های دین، تربیت اخلاقی و آراسته شدن افراد به آن است و پیامبران الهی برای همین هدف گسیل شده اند. این مسئله در عصر غیبت و درمورد منتظران ظهور حضرت مهدی؟عج؟ اهمیت بالایی دارد و در واقع زمینه سازی ظهور را فراهم می کند. این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و روش کتابخانه ای، به ارائه راهبرد هایی در حوزه معرفتی می پردازد. نتایج به دست آمده از پژوهش، حاکی از آن است که تربیت اخلاقی در دوران غیبت با تکیه بر حیطه شناخت، نقش انسان سازی را دارد؛ زیرا حوزه شناخت در زندگی منتظران، اهمیت بسزایی دارد. منتظران به دلیل شور و شوق و محبتی که به امام زمان؟عج؟ دارند به سوی آن حضرت گرایش یافته، اطاعت حضرت را سرلوحه امور زندگی خویش قرار می دهند که خود این اطاعت، از بینش درست آن ها به وجود امام و جایگاه ایشان در نظام هستی ایجاد می شود. نتیجه چنین بینشی رسیدن به کمالات اخلاقی و سعادت در دنیا و آخرت است.
نظریه اختیاری بودن ظهور با رویکرد مثبت در اندیشه آیت الله خامنه ای
منبع:
جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
32 - 55
حوزه های تخصصی:
باورمندان مهدوی به بحث زمینه سازی ظهور، به طور ویژه توجه کرده و درمورد آن، پرسش های مختلفی مطرح نموده اند؛ مثلاً آیا زمینه سازی ظهور برای بشر ممکن است؟ آیا بشر به این کار تکلیف شده است؟ آیا با انجام زمینه سازی، ظهور به نوعی تقدم بخشی می شود؟ از این قبیل پرسش ها که در راستای پاسخ گویی به آن ها دو نگرش «وظیفه گرایی مطلق» و «وظیفه گرایی معطوف به ظهور» مطرح شده است. در نگرش اول، باورمندان مهدوی بدون توجه به تقدم بخشی ظهور، به انجام وظایف منتظرانه خویش مشغول می باشند؛ ولی در نگرش دوم، باورمندان مهدوی با عنایت به اینکه کارهای خیر و اعمال صالح آنها در تقدم بخشی ظهور تأثیر دارد، به انجام وظایف خود اقدام می کنند. نگرش دوم باز به دو رویکرد مثبت و منفی تقسیم می شود؛ در رویکرد منفی، ملاک زمینه سازی ظهور، فراگیری ظلم و جور دانسته شده است؛ ولی ملاک رویکرد مثبت، کارهای خیر و اعمال صالح می باشد. پاسخ این پرسش ها و برآیند این رویکردها با درافکندن نظریه مختار «نظریه اختیاری بودن ظهور با رویکرد مثبت در اندیشه رهبر معظم انقلاب - دامت برکاته-» با متد عقلی و نقلی با رویکرد تبیینی و تحلیلی دست یافتنی خواهد بود.
احمد افندی حیاتی (م 1229ق) پیشگام نقدِ توقیت در امپراتوری عثمانی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳
129 - 150
حوزه های تخصصی:
پرسش و تکاپو در مورد تاریخ وقوع اشراط ساعت از آن جمله ظهور مهدی4 و نزول عیسی7 از همان آغاز طرح ایدههای آخرالزمانی در میان مسلمان وجود داشته است. در این میان برخی از دانشمندان دینی با گرایشهای مختلف فکری در صدد تعیین تاریخ وقوع این حوادث برآمدند. در مقاله حاضر نحوه مواجهه و رویکرد انتقادی احمد افندی حیاتی (دانشمند اهلسنت دوره امپراتوری عثمانی) با تکیه بر رساله کوتاه وی به نام تهافت مستخرجه با استخراجکنندگان تاریخ وقوع اشراط ساعت به ویژه ظهور مهدی4 تبیین شده است. این رساله به زبان عربی نگاشته شده و سپس به درخواست برخی از رجال حکومتی برای انتفاع عموم، توسط نویسنده اصل، به زبان ترکی عثمانی ترجمه شده. بازخوانی و بررسی محتوای رساله براساس نسخه خطی شماره «1701» محفوظ در موزه توپقاپی سرای استانبول صورت گرفته است. حیاتی در رساله خود از شخصی به نام «عثمان افندی» نام میبرد که سال 1213ق را به عنوان سال ظهور مهدی پیشگویی کرده بود. حیاتی در این رساله به نقد مستندات و روشهای استخراجکنندگان پرداخته و معتقد است که مقولاتی همچون زمان وقوع اشراط ساعت و ظهور مهدی را نمیتوان با روشهایی چون جفر، زیج و زایچه پیشگویی کرد. پیامبر اسلام6 نیز از زمان وقوع این حوادث بیاطلاع بوده و کشف و شهود عرفا نیز در این زمینه اعتباری ندارد و اگر احادیثی هم در باب تعیین زمان وقوع اشراط ساعت وارد شده یا خبر واحد است که ارزش استناد ندارد و یا در نهایت با نص صریح قرآن و سنّت در تعارض است و باید کنار نهاده شود. در حقیقت از اینجاست که حیاتی به نظریه «وقتناپذیری زمان وقوع اشراط ساعت و ظهور مهدی» میرسد.
بررسی و نقد ایده تعدد قائم در جریان احمد اسماعیل بصری با تاکید بر روایات عصر ظهور(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴
125 - 152
حوزه های تخصصی:
واژه«قائم» یکی از پربسامدترین واژگانی است که درروایات مهدوی منعکس شده است. در دوران پس از ائمه یازدهگانه تنها مصداق آن بر امام عصر4 قابل تطبیق است. جریان احمد بصری در صدد است این واژه را که در روایات اشاره شده بر او تطبیق دهند. آنان با استناد به برخی از روایات متشابه و غیرمتشابه و تاویلگرایی به طرح آموزههایی مانند «قائم اول»؛ «قائم قبل از ظهور» بستری را جهت جایگزینی احمد بصری به جای امام مهدی4 ایجاد کرده؛ به گونهای که حجم عظیمی از روایات اختصاصی امام مهدی4 را در شأن وی میدانند. نوشتار پیشرو که با روش توصیفی _ تحلیلی به فرجام رسیده است استنادات این جریان را به نقد کشانده است. استناد به روایات ضعیف، تقطیع برخی روایات، تعارض ادله آنان با اصول پذیرفته شده از جانب این فرقه از جمله نقدهای روشی به آنان است. مهمتر از آن در تعیین مصداق تنها ادعای شناسایی آن مصداق و تطبیق بر احمد بصری صورت گرفته است که از نوع مغالطه دلیل نامربوط است.
بررسی نقش جریان وضع حدیث در برخی آموزه های مهدویت(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۵
91 - 108
حوزه های تخصصی:
از برجستهترین آسیبها در حوزه نقل روایات، ورود روایات برساخته و نیز دستبرد در روایات صادر از معصومین: است. و این، البته یکی از جبرانناپذیرترین آسیبهای ممکن در تاریخ اسلام، است که خود سبب شده تا سند و متن برخی روایات از جایگاه بلند اعتماد به زیر آمده، همواره با نگاه تردیدآلود، دیده شوند. یکی از عرصههایی که با ورود این آفت، آسیبهای جدّی دیده، روایات و بحث مهدویت است. اگرچه همواره معصومین: تلاشهای وافری در زمینه پرهیز مردم از این آسیب از خود نشان دادند، اما ورود این معضل برخی از گسترههای معارف مهدوی را دستخوش دگرگونیهایی اگرچه اندک ساخته است. این پژوهش در بازنمایی میزان این تأثیر در برخی از این گسترهها سامان گرفته و پس از بررسی برخی شواهد روایی به تحلیل سند و محتوای آنها پرداخته است. یافتههای پژوهش؛ حاکی از آن است که در مواردی که قطع به صدور روایت از معصوم7 حاصل نمیشود، و احتمال وضع و تحریف به میان میآید، دقت و تأمل در منبع، سند و محتوای روایت امری بایستهتر مینماید، چرا که بیشتر آسیبهایی که آموزههای مهدویت را در بر گرفته است، معلول همین جعل و تحریف در روایات مزبور است. و این آسیبها، بر کارایی آموزههای یادشده تأثیر منفی و معناداری دارد.
واکاوی آینده مطلوب توسعه کارآفرینی بر اساس شاخص های جامعه مهدوی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶
7 - 33
حوزه های تخصصی:
کیفیت و چگونگی ارتباط جامعه منتظر به جامعه مهدوی موضوعی اساسی است. بازخوانی شاخص های جامعه مهدوی، چارچوب مناسبی برای حرکتی صحیح در امتداد جامعه مهدوی ارائه می دهد. تحقیق، در این راستا به دنبال تصویرسازی جامعه مهدوی با تاکید بر حوزه کارآفرینی و ارائه ویژگی های جامعه منتظر در مسیر تعالی و اتصال به جامعه مطلوب در این زمینه است. این مطالعه به جهت هدف، توسعه ای _ کاربردی است که در آن به صورت کیفی آیات، روایات و دیدگاه های صاحب نظران به گزاره ها و جهت گیری های تجویزی معطوف به آینده کارآفرینی در جامعه منتظر تبدیل شده است. بر این اساس هشت شاخص بنیادین جامعه مهدوی مشتمل بر خدامحوری، سعادت محوری، هادی محوری، شریعت محوری، بلوغ فکری و علمی، وحدت و فراگیری توحید، وفور نعمت و فراگیری عدالت و امنیت فراگیر مبنای طراحی تصویر کارآفرینی در جامعه منتظر قرار گرفته است. در این تصویر، کارآفرینی به عنوان عامل ایجاد ارزش های چندگانه، نقش و تأثیری چشمگیر در ایجاد کانون های پیش برنده جامعه به سمت سعادت و جامعه مهدوی خواهد داشت. البته برای این منظور، سیاست گذاری و طراحی راهبردهایی که جهت گیری های اساسی چنین حرکتی را نظام مند نماید ضروری خواهد بود.
شاخصه های سیاسی جامعه منتظر در اندیشه آیت الله خامنه ای
منبع:
جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
56 - 82
حوزه های تخصصی:
انتظار، با «شوق وافر و تکاپوی دائم برای فراهم ساختن زمینه های حضور موعود» تعریف می شود. در این رویکرد، هر حرکت و کنشی که با تفکر امام، همسو و همجنس باشد در تسریع در امر ظهور مؤثر است. از اینجا ضرورت زمینه سازی برای ظهور، با این پرسش مطرح می شود که برای قرب به عصر ظهور چه باید کرد و لوازم و زمینه هایی که باید تدارک دیده شود چیست و شاخص های سیاسی جامعه منتظر کدامند؟ آیت الله خامنه ای – حفظه الله- در این خصوص، اهتمام نظری و بیانی جدی داشته و به مناسبت های مختلف به آن پرداخته است. این مقاله با هدف بررسی نظرگاه این بزرگوار در خصوص شاخص های سیاسی جامعه منتظر تدوین شده است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی است و تلاش شده با مراجعه به مجموعه مطالب رهبر معظم انقلاب اعم از کتب، سخنرانی ها، پیام ها، گفت وگوها و نامه ها، شاخص های سیاسی جامعه منتظر در چارچوبی منسجم بررسی و تبیین گردد. یافته ها نشان می دهد در نظرگاه رهبر انقلاب، مهم ترین شاخص های سیاسی جامعه منتظر عبارتند از: «وحدت کلمه»، «ولایت مداری و نفی طاغوت»، «تمام خواهی و کمال طلبی»، «تحول خواهی و انقلابی گری»، «امید و اعتماد به وعده الهی» و «عدالت و مبارزه با ظلم».
جامعه منتظر و بایسته های تمدن سازی از منظر آیت الله خامنه ای
منبع:
جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
103 - 131
حوزه های تخصصی:
یکی از موضوعات مهم در تفکر اسلامی، مسئله تمدن و تمدن سازی و رسالت جامعه منتظر در این خصوص است. این مسئله به دلیل اهمیت تاریخی و جایگاه آن در چشم انداز آینده امت اسلامی، از دیرباز مورد توجه اندیشمندان دینی بوده است. حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله) از جمله مصلحان نواندیش دینی است که با جامع نگری و ژرف اندیشی خاصی، این موضوع را مورد تأمل قرارداده و با طرح نظریه «تمدن نوین اسلامی»، توجه نخبگان فکری در جوامع اسلامی را به این مسئله مهم معطوف کرده است. مقاله حاضر با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی این موضوع از منظر معظم له پرداخته است. ازدیدگاه آیت الله خامنه ای، ایجاد تمدن نوین اسلامی، یک هدف راهبردی و دست یافتنی است و جامعه منتظر باید تحقق این هدف مهم را اولویت اصلی خود قرار دهد؛ به گونه ای که همه ظرفیت های امت اسلامی در این راستا به کار گرفته شود. آیت الله خامنه ای، ضمن تبیین فرایند شکل گیری تمدن اسلامی، مهم ترین رسالت جامعه منتظر در دوران معاصر را تمدن سازی با الهام از آرمان تمدن مهدوی دانسته و برخی از بایسته های حرکت در این مسیر را برشمرده است. نگاه جامع به ساحت ها و نیازهای مادی و معنوی انسان، نگرش مکتبی به عرصه تمدن سازی، اهتمام به فرهنگ و نهادهای دینی، نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی، الهام پذیری از آرمان تمدن مهدوی، نگاه جهان شمول به پروسه تمدن، نظام سازی و ایجاد ساختارهای قانونی، توسعه عدالت اجتماعی، تقویت بنیان های اقتصادی جامعه، پرهیز از تقلید و خودباختگی در برابر تمدن غرب و... از مهم ترین بایسته های تمدن سازی در جامعه منتظر، بیان شده است
بررسی و تبیین نقش نزول عیسی (ع) در دوران پس از ظهور امام زمان (ع)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳
99 - 128
حوزه های تخصصی:
عیسی بن مریم7 از جمله پیامبرانی است که زندگانی او به طور عام و نقش او در آخرالزمان به طور خاص مورد توجّه منابع دینی اسلام قرار گرفته. در میان آیات قرآن، اشاره به سخن سرنوشتساز مسیح در آخرالزمان، ایمان اهل کتاب به امام زمان7 در پرتو راهنمایی عیسی7 و برتری تابعان عیسی7 بر مخالفان او تا روز قیامت از جمله اموری است که نقش معرفتی نزول عیسی7 را به صورت پررنگ ترسیم نموده. همچنین در روایات متعددی در جریان اقتدای مسیح7 به نماز امام زمان7 میتوان به نقش معرفتی آن پی برد. در برخی از روایات دیگر سخن از نصرت مسیح7 به میان آمده که تکمیلکننده نقش عیسی7 در آخرالزمان است. ما در این تحقیق کوشیدهایم با تبیین دادههای اطلاعاتی به کارکردهای نزول عیسی7 بپردازیم و در فرایند تحقیق به این نتیجه رسیدهایم که عیسی7 نقش بسیار مهمی در معرفتبخشی به مسیحیان و ایمان اهل کتاب به امام زمان7 دارد.
سنجش نیازهای پژوهشی در گستره مناسبات آموزه مهدویت و مطالعات مدیریت(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴
191 - 217
حوزه های تخصصی:
نیازسنجی پژوهشی به فرایند شناسایی نیازهای پژوهشی بالقوه و تعیین اولویتها اشاره میکند. در این پژوهه خواهیم کوشید با هدف ارتقای کیفی مهدویتپژوهی و تعمیق رویکرد بینارشتهای در این زمینه، مهمترین نیازهای «مهدویتپژوهی» با رویکرد «مدیریت» را ارائه کنیم. آنچه شایان توجه میباشد این است که این نوشتار «تعیین جهتگیری مناسب در عرصه مهندسی فرهنگ انتظار»، «کشف فرصتها و تهدیدات»، «فرصتجویی هوشمندانه» و «درک بهتر از راهبردهای رقیب» را از مهمترین کارکردهای مهدویتپژوهی با رویکرد مدیریت میداند. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب دادههای جمعآوری شده نشان میدهد که ساحتهای قابل تأمل در پیوند میان مهدویتپژوهی و مدیریت را باید در «مدیریت مسائل عمومی»، «مدیریت رفتارسازمانی»، «مدیریت راهبردی و «آیندهپژوهی» پیگیری کرد. باید اذعان داشت که فاصله میان وضع موجود و مطلوب در مهدویتپژوهی با رویکرد مدیریت فراوان است و مسائل فراوانی در ساحتهای گوناگون هنری در پیوند با آموزه مهدویت ظرفیت برای تحقیق و پژوهش را دارد. در این جستار به بیش از صد و شصت مسئله قابل تأمل در مهدویتپژوهی با رویکرد مدیریت اشاره شده است.
نگاهی به مسئله تشرّفات به محضر امام زمان عجل الله تعالی فرجه
منبع:
موعودپژوهی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳
29 - 47
حوزه های تخصصی:
تشرّف به محضر امام زمان عج و ملاقات با حجت الهی در زمان غیبت کبرا آرزوی مشتاقان آن حضرت است. اما با وجود روایاتی که مدعیان مشاهده در زمان غیبت کبری را دروغگو خوانده و مؤمنان را به تکذیب چنین مدعیانی امر کرده اند، امکان مشاهده آن حضرت در زمان غیبت کبرا دچار تردید شده و در این زمینه دیدگاههای مختلفی اظهار شده است. این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به این موضوع پرداخته و دیدگاههای مختلف در زمینه دیدار با امام زمان عج را تبیین و بررسی کرده است. با بررسی دلایل دو دیدگاه امکان تشرّف و دیدگاه مخالفان امکان تشرف در دوران غیبت کبرا، مشخص شد که امکان تشرّف به محضر امام زمان در دوران غیبت کبرا وجود دارد، امّا امکان دیدار در صورتی که دیدار کننده ادعای مشاهده آن حضرت را نماید، وجود ندارد.
عوامل شکل گیری فرقه ها در آستانه غیبت امام مهدی (مطالعه موردی محمدیه و نفیسیه)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مشرق موعود سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶
79 - 96
حوزه های تخصصی:
در آستانه غیبت امام مهدی4 فرقه هایی در جهان اسلام شکل گرفت که از میان آنها دو فرقه محمّدیّه و نفیسیّه از اهمیت به سزایی برخوردار بودند اینان که در عصر امام عسکری7 و پس از شهادت آن حضرت به وجود آمدند باور به امامت سیدمحمّد فرزند دیگر امام هادی7 داشتند. علل شکل گیری این فرقه ها مسئله اصلی پژوهش حاضر است که به روش تحلیل تاریخی و با استناد به گزاره های متعدد آن را کاویده و به این پرسش پاسخ داده است که چه عواملی در شکل گیری فرقه های محمّدیه و نفیسیّه مؤثر بوده اند. از این رو مقاله بر این فرضیه استوار است که عواملی مانند روایات موجود درباره جانشینی ائمه: به ویژه امام هادی7، سیره نیکوی سیدمحمد و جایگاه و منزلت او نزد امام هادی7، باور نادرست درباره جانشینی فرزند بزرگ تر و برداشت ناصحیح از روایات در این باره، شبهه بداء، مخفی نگه داشتن امام عسکری7 و بعد از آن پنهان بودن تولد حضرت مهدی4 و اقدامات برخی فرقه های انحرافی مانند فطحیه در شکل گیری این فرقه ها تأثیرگذار بوده اند.