درخت حوزه‌های تخصصی

منظور از جامعه عصر ظهور کسانی هستند که در زمان حضور امام زمان (عج) زندگی می کنند. آنها در آن زمان به دلیل برکت وجود و حضور امام عصر (عج) ازنظر اقتصادی، سیاسی، اخلاقی، امنیتی و... بهترین شرایط را خواهند داشت. باتوجه به اهمیت اخلاق در آموزه های دینی و نقش کاربردی مقایسه اخلاق در جهان امروز با عصر ظهور و باتوجه به اینکه رسیدن به مکارم اخلاق، مهمترین هدف پیامبر اکرم (ص) است محقق بر آن است که ویژگی های اخلاقی جامعه امام زمان (عج) را شرح دهد. براساس یافته ها این ویژگی ها به دو دسته تقسیم می شوند: ویژگی های فردی مانند تقوا، هدایت یافتگی، عبادت، تواضع و استقامت و ویژگی های اجتماعی که به سه قسمت ویژگی های شناختی، عاطفی و رفتاری تقسیم می شود. براساس روایات مربوط به ترسیم سیمای اخلاقی جامعه مهدوی، ویژگی های شناختی شامل: رشد علمی و عقلی مردم و وحدت و عدم تفرقه، ویژگی های عاطفی شامل: ارتقای سطح تربیت و تهذیب، محبت میان مردم، حاکمیت احترام و اعتماد در جامعه و ویژگی های رفتاری شامل: عدالت فراگیر، لغو امتیازات طبقاتی، رفع تبعیض نژادی، حذف تجمل گرایی و امنیت و آرامش است. هدف نوشتار حاضر، مقاسیه اخلاق در جامعه فعلی با جامعه امام زمان (عج) است تا توانایی لازم برای زمینه سازی ظهور و اصلاح خصوصیات اخلاقی در جامعه امروز به دست آید.

در اندیشه ناب و اصیل اسلامی، یکی از باورها، ایمان به ظهور منجی است. اثبات مصداق اصلی منجیکه طبق عقیده عموم مسلمانان اعم از شیعه و اهل سنت، سراسر روى زمین را پر از عدل و داد مىکند، بعد از آنکه ظلم و جور همه جا را گرفته باشد، دلایل متفاوتی دارد. نخستین نکتهای که پس از این نظریات و آراء برای کارهای علمی راهگشاست، معارف عمیقی است که درباره ادله انسان کامل مطرح شده است. یکی از این ادله، آیه ۴۱ سوره حج است. درباره مصداق آیه 41 سوره حج در تفاسیر، نظرات مختلفی وجود دارد. نوشتار حاضر با شیوه عقلی و نقلی و با گردآوری دادهها، از راه جمعآوری کتابخانهای، درصدد تبیین مصداق اصلی آیه شریف مذکور با نگاهی تطبیقی است. بعد از گردآوری اطلاعات، آنها را با روش توصیفی-تحلیلی نوشته است. آنچه از سیر در روایات پیرامون این آیه و نظرات مفسران شیعه و سنی و احتمالاتی که مطرح است، به دست میآید، این مطلب روشن میشود که با وجود برخی روایات که ظهور بدوی در تطبیق آیه بر حضرت حجت (ع) را دارد، نمیتوان ایشان را مصداق منحصر به فرد آیه دانست؛ زیرا تمامی روایات، از باب جری و تطبیق است. بنابراین، مفهوم وسیع آیه، همه افراد با ایمان و مجاهد را در برمیگیرد، اما بارزترین و کاملترین مصداق آن در عصر حاضر، حضرت مهدی (عج) است.