درخت حوزه‌های تخصصی

در برخی منابع تاریخی و روایی شیعه، معجزه های متعددی به امام علی علیه السلام نسبت داده شده است. اعتقاد به وقوع این معجزات در مکان هایی خاص، موجب شده تا بعدها در این مکان ها زیارتگاه هایی ایجاد شود که در این نوشتار، از آنها با عنوان «معجزه گاه های امام علی علیه السلام» یاد شده است. در کشور عراق، شماری از این دست زیارتگاه ها وجود دارد که مهم ترین آنها عبارت است از: «مشهد الشمس» در حلّه، «زیارتگاه جمجمه» در بابِل، «مسجد براثا» در بغداد، و «قطّاره» امام علی علیه السلام نزدیک کربلا. در این مقاله، ضمن معرفی مختصر هریک از این چهار معجزه گاه، تلاش شده است تا با تحلیل و مقایسة اقوال و روایات نقل شده در منابع روایی متقدّم شیعه در باب معجزات امام علی علیه السلام و محل وقوع آنها، میزانِ اعتبار این معجزه گاه ها و انطباق آنها با این روایات بررسی شود. نتایج این بررسی نشان می دهد که در این منابع، تناقضات و اختلافات شدیدی در محل وقوع معجزاتی که مبنای شکل گیری این زیارتگاه ها بوده است، وجود دارد، به گونه ای که غالباً انطباق موقعیت جغرافیایی آنها را با اقوال و روایات موجود، با مشکل مواجه می سازد.

نیاز به دستگاه حکومتی و نظم اجتماعی در همة دوران های تاریخی سبب شده است که هیچ گاه جوامع، فاقد نهاد «حکومت» و دستگاه رهبری و مدیریت سیاسی نباشند. از سوی دیگر، یکی از عواملی که می تواند به استمرار حاکمیت سیاسی به خوبی کمک کند استقرار یک نظام حکم رانی مطلوب است. دین اسلام نیز در حوزة قدرت سیاسی و حکم رانی، اصول، چارچوب ها و خط مشی هایی را مطرح ساخته است که مدیران و نخبگان سیاسی باید بر اساس این اصول و چارچوب ها گام بردارند. هدف این مقاله بررسی نوع رهبری و حکم رانی حضرت علی علیه السلام به عنوان نمونه ای از الگوی کامل «حکم رانی خوب» است. برای رسیدن به این هدف، پس از ذکر شاخص های حکم رانی خوب، این اصول در سیرة حکومتی امام علی علیه السلام بررسی شده است. علت انتخاب الگوی حکومت حضرت علی علیه السلام از آن روست که علی رغم شرایط سیاسی دشوار و پریشانی که خلافت امام علی علیه السلام (35 40ق) با آن مواجه بود، ایشان مفهوم روشن و صریحی از «حکومت» ارائه داده و دربارة اصول حکم رانی خوب نکات ارزشمندی مطرح ساخته که برای هر حاکم و هر زمانی معتبر است. اگر با دقت به فرمان ها، بخش نامه های دولتی، خطبه ها و سفارش های آن حضرت به کارگزاران حکومتی بنگریم، درخواهیم یافت که هدف ایشان تنها تحقق یک حکومت نبوده، بلکه ایشان استقرار یک نظام سیاسی مطلوب در چارچوب اصول اسلام برای تحقق یک جامعة مطلوب را در نظر داشته است؛ زیرا حکومت مطلوب چارچوبی است که در آن «بهترین زندگی» شکل می گیرد.

بررسی اوصاف و القاب اهل بیت علیهم السلام به صورت کامل در جامعه امروزى ضرورتى اجتناب ناپذیر است. به ویژه آنکه در طى سالها، همواره سعى دشمنان در تحریف و نابودى آن بوده است. نگاهی به زندگانی، تربیت، اخلاق و صفات عالیه حضرت زینب(س) به خوبی می تواند شأن و عظمت بی نظیر و تحسین برانگیز ایشان را در اذهان زنده ساخته و بویژه برای زنان مسلمانی که قصد پیمودن راه ایشان را در مسیر زندگی و اعمالشان دارند، الگو و درس خوبی است که هزارنکته ی ارزنده در آن یافت شده و مستتر است، که با پرداختن به آن می توان برای جامعه ی مسلمان - بویژه زنان - بابی تازه از فضایل آن حضرت را گشود. این مقاله بر آن است تا با بررسی شخصیت و اوصاف حضرت زینب سلام الله علیها با آیات قرآن کریم و روایات معصومین(ع) آن حضرت را معرفی نموده و به اثبات برساند که ایشان تجسم اخلاق راستین انسان کامل بوده و بهترین اسوه برای رهروان راه هدایت به شمار می آید.