درخت حوزه‌های تخصصی

ایران یکی از موسسان اوپک بوده و در تمامی مدت عمر این سازمان با توجه به حجم بالای تولید همواره نقش برجسته ای را در این سازمان ایفا کرده و این امر به همراه نقش سیاسی اقتصادی نفت خام و تاثیرگذاری آن در روند اقتصادی کشورهای دیگر به مراتب اهمیت این امر را دو چندان نموده است...

در این پژوهش به بررسی اثرات اقتصادی استخراج از ذخایر سوخت های فسیلی پرداخته شد که استفاده و مصرف این سوخت ها منجر به انتشار آلودگی و وارد نمودن آسیب های جدی به محیط زیست می گردد. در پژوهش حاضر، دنیایی مدل می گردد که در آن یک کارتل عرضه کننده سوخت های فسیلی و یک ائتلاف تقاضاکننده این سوخت ها وجود دارد. کارتل حداکثرکننده منافع ناشی از عرضه سوخت خود است و توجهی به اثرات خارجی زیان بار زیست محیطی ناشی از مصرف این سوخت ها ندارد. اما ائتلاف مصرف کننده سوخت های فسیلی، به دلیل اینکه از انتشار آلودگی های زیست محیطی این سوخت ها متضرر می گردد، سیاست هایی را برای کاهش این اثرات منفی که طبعاً منجر به کاهش مصرف سوخت نیز خواهد شد، به کار می گیرد. بدین ترتیب، به دلیل وجود تضاد منافع، کارتل و ائتلاف وارد یک بازی هم زمان با یکدیگر می شوند که هر یک به ترتیب به دنبال حداکثر کردن سود و رفاه خود هستند. نتیجه مهم این بازی رسیدن به دو تعادل پایدار متفاوت است. یک تعادل بسیار به صفر نزدیک است و حکایت از تهی شدن ذخایر سوخت های فسیلی دارد، اما مقدار تعادلی دیگر به طور معنی داری از صفر فاصله دارد که دلیل رسیدن به این نقطه تعادلی به کشف ذخایر جدید برمی گردد.

بحث رابطه مای دولت و شرکت ملی نفت ایران در شرایطی که از یک سو درآمدهای نفتی بیش از 59 درصد درآمدهای عمومی دولت و بیش از 80 درصد درآمدهای ارزی کشور را تامین می‌کند و از سوی دیگر تداوم بهره‌برداری اصولی از منابع و ذخایر نفتی نیاز به تامین منابع مالی کافی جهت سرمایه‌گذاری در اکتشافات ، توسعه و تولید نفت خام و فرآورده‌های نفتی و وجود ساختار مدیریت توانمند جهت جذب و بکارگیری نیروی انسانی توانمند ، منابع مالی کافی و تکنولوژی پیشرفته و حضور قدرتمند در بازار جهانی دارد این شرایط بدون استفاده از رویکرد و شیوه‌های نوین بنگاه‌داری و تفکیک حوزه‌های حاکمیتی و ایجاد محیط قانونی شفاف برای فعالیت و تصمیم‌گیری مدیریت امکان پذیر نخواهد بود...