زهرا یوسفیان

رابطه خویشاوندی، اهمیت ویژه ای در زندگی انسان و پیامدهای مهمی در زندگی اجتماعی افراد دارد. پیشرفت مادی، معنوی و اخلاقی یک جامعه، از خانواده و خویشاوندان شکل می گیرد. از همین رو، تحکیم این نهاد و روابط میان اعضای آن، از جایگاهی ویژه در روایات و سیره معصومان(ع)، از جمله امام هادی(ع) برخوردار است. امام هادی(ع)، از راهکارهای متعددی برای تحقق این مهم استفاده نموده اند. دستاورد این نوشتار که با رویکرد تاریخی و روش توصیفی تحلیلی سامان یافته، ما را به این نکته رهنمون می شود که امام هادی(ع) در خصوص ارتباط با خویشاوندان و برقراری رابطه استوار و صمیمانه با آنان، از مؤلفه هایی همچون: تعریف و تمجید، بخشش و کمک مالی، گفت وگوی علمی، روشنگری، حمایت، راهنمایی اعتقادی، و نیز تنّبه و آگاهی بخشی استفاده می کردند

زمینه: بروز بیماری های جسمانی مزمن همچون تالاسمی موجب ایجاد پریشانی روانشناختی و کاهش تاب آوری بیماران می شود. پژوهش حاضر در پی آن است که آیا معنویت درمانی می تواند منجر به کاهش پریشانی روانشناختی و بهبود تاب آوری بیماران تالاسمی شود؟ هدف: بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر پریشانی روانشناختی و تاب آوری بیماران تالاسمی انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران تالاسمی شهر شیراز در سه ماهه زمستان سال 1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 بیمار تالاسمی با روش نمونه گیری غیرتصادفی داوطلبانه و هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (15 بیمار در گروه آزمایش و 15 بیمار در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله معنویت درمانی (بوالهری و همکاران، 1391) را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه پریشانی روانشناختی (کسلر و همکاران، 2003) و پرسشنامه تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس مختلط مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که معنویت درمانی بر پریشانی روانشناختی و تاب آوری بیماران تالاسمی تأثیر معنادار دارد (0/001 p< ). بدین صورت که این درمان توانسته منجر به کاهش پریشانی روانشناختی و بهبود تاب آوری بیماران شود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که معنویت درمانی با بهره گیری از فنونی همانند، خودآگاهی و ارتباط با خود و خدا ، نوع دوستی ، بخشش خود و دیگران ، قدردانی و شکرگزاری می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش پریشانی روانشناختی و بهبود تاب آوری بیماران تالاسمی مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر تاب آوری، شادکامی ذهنی و نستوهی مادران دچار دیابت نوع دو انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل مادران دچار دیابت شهر تهران در سال 1396 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس و گمارش تصادفی استفاده شد. بدین صورت که از بین مادران دیابتی مراجعه کننده به مراکز درمانی تهران، تعداد 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی سه ماه در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل شادکامی ذهنی (ریان و فردریک، 1997)، پرسشنامه نستوهی (کوباسا و همکاران، 1979) و مقیاس تاب آوری (کانر و دیودیسون، 2003) بود. داده ها به شیوه تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار آماری SPSS 23 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که روان درمانی مثبت نگر بر شادکامی ذهنی، تاب آوری و نستوهی مادران دچار دیابت مؤثر بوده است ( P<0.001 ). بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که روان درمانی مثبت نگر می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت افزایش شادکامی ذهنی، تاب آوری و نستوهی مادران دچار دیابت مورداستفاده گیرد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر خودشفقت ورزی بر افسردگی و سرمایه های روان شناختی افراد دارای بیماری ام اس انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل تمام افراد مبتلا به ام اس شهر تهران در سال 1396 بود که به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس و گمارش تصادفی استفاده شد. بدین صورت که از بین افراد مبتلا به ام اس مراجعه کننده به مراکز درمانی تهران، تعداد 30 نفر به صورت دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. این در حالی بود که گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکرد. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی(بک و همکاران، 1994) و پرسش نامه سرمایه روان شناختی (لوتانز و اولیو، 2007) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کواریانس توسط نرم افزار آماری SPSS 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر خودشفقت ورزی بر افسردگی و سرمایه های روان شناختی افراد دارای بیماری ام اس موثر بوده است (P<0.001). بدین صورت که این درمان از طرفی توانسته افسردگی را کاهش داده و از طرف دیگر سرمایه های روان شناختی افراد مبتلا به ام اس را افزایش دهد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که از درمان مبتنی بر خودشفقت ورزی جهت کاهش افسردگی و افزایش سرمایه های روان شناختی بیماران مبتلا به ام اس استفاده گردد.

با توجه به دیدگاه امروز کلامی شیعه در محور علم، برتری، قدرت و عصمت امام علی(ع) این نوشته درصدد بررسی این چهار ویژگی از دیدگاه یاران امام علی(ع) با تکیه بر کتاب الارشاد شیخ مفید است. پرسش مقاله حاضر این است که یاران امام علی(ع) در موضوع علم، برتری، عصمت و قدرت امیرالمؤمنان چه رویکردی داشته و جایگاه امام را در این چهار امر چگونه می دیدند؟ روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و با بهره گیری از نرم افزارها است و نیز روش تحقیق مقاله تاریخی- تحلیلی است. با توجه به گزارشات تاریخی کتاب الارشاد شیخ مفید، اصحاب امیرالمؤمنان(ع) به عنوان شیعیان اولیه تلاش داشتند با ذکر ویژگی هایی از امام، از جمله ارزش و جایگاه علمی امام علی(ع)، فضایل، مناقب، داوری ها و معجزات، امامت و رهبری ایشان را در سطح جامعه برای مردم بیان کرده و ایشان را شایسته ترین فرد برای جانشینی پیامبر(ص) بعد از رحلت ایشان معرفی کنند.