آزاده سالمی

استفاده آگاهانه از رسانه های اجتماعی و در امان ماندن از آسیب چالش هایی نظیر اخبار جعلی، نیازمندِ داشتنِ سواد رسانه ای است. پرسش محوری این پژوهش، عبارت است از اینکه: سواد رسانه ای کاربران در زمینه سلامت، تا چه حد با میزان استفاده از رسانه های اجتماعی و نحوه استفاده از آن، در ارتباط است؟ روش تحقیق، پیمایش و ابزار سنجش، پرسش نامه محقق ساخته با ضریب آلفای کرونباخ 837/0 است. جامعه آماری، شهروندان بزرگسال تهرانی هستند که در اردیبهشت 1398، کاربر اینترنت بوده اند. منظور از سواد رسانه ای سلامت، درک افراد از توانایی شان در دسترسی، تحلیل، خلق و انتقال پیام های ارتباطی در حوزه سلامت از طریق رسانه هاست. براساس یافته ها، رابطه همبستگی بین میزان برخورداری از سواد رسانه ای سلامت با میزان استفاده از رسانه های اجتماعی (به طور عام) و همچنین نحوه استفاده از این رسانه ها در حوزه سلامت (تنوع رسانه های اجتماعی مورداستفاده و بهره گیری از کارکردهای آنها در حوزه سلامت) معنادار است. در عین حال، تفاوت معنادار آماری بین میانگین سواد رسانه ای سلامت زنان و مردان، گروه های سنی گوناگون و ساکنان مناطق مختلف شهر وجود ندارد. رگرسیون خطی چندمتغیره نشان می دهد متغیرهای «استفاده از کارکردهای رسانه های اجتماعی در حوزه سلامت»، «تنوع رسانه های اجتماعی مورداستفاده در حوزه سلامت»، «منطقه محل سکونت» و «سال های تحصیل»، در مجموع، 5/33 درصد از واریانس سواد رسانه ای سلامت را تبیین می کنند. می توان چنین نتیجه گرفت که با وجود گسترش دسترسی اعضای جامعه به رسانه های اجتماعی، پایین بودن تحصیلات و پایگاه اقتصادی، مانع برخورداری کاربران از سواد رسانه ای سلامت است. ولی این انتظار وجود دارد که با بهره گیری از انواع ظرفیت های رسانه های اجتماعی در حوزه سلامت، سواد رسانه ای سلامت کاربران افزایش یابد.

کودکان در موقعیت های ترافیکی آسیب پذیرند اما در زندگی شهری، حضور آنان در موقعیت های ترافیکی اجتناب ناپذیر است. بنابراین آموزش مهارت های ترافیکی برای حفظ ایمنی آنان ضرورت دارد. آموزش ترافیک به لحاظ آماده ساختن کودکان برای ایفای نقش به عنوان شهروندان مسئول در بزرگسالی نیز حائز اهمیت است. نظر به ظرفیت برنامه های کودک تلویزیون برای آموزش ترافیک، در مقاله حاضر، متونی از دو برنامه تلویزیونی مختص کودکان (رنگین کمان و هزار و شصت و شونزده) بر اساس سه رویکرد عمده در آموزش ترافیک بررسی شده است. تحلیل نشانه شناسی متون حاکی از آن است که هرچند پیام های آموزشی صریح، توصیه هایی را برای ایمنی کودکان در موقعیت های ترافیکی ارائه می کنند، اما بازنمایی تصویری انفعالی و ناتوان از شخصیت های کودک و کمبود آموزش های عملیاتی، توانمندسازی آنان را در کنش های ترافیکی تحت الشعاع قرار می دهد. همچنین تأکید بر ایمنی شخصی، بعد مسئولیت اجتماعی را در آموزه های مربوط به جامعه پذیری تضعیف می کند.

استفاده بهینه از فناوری های نوین ارتباطی در عین حالی که نیازمند سواد رسانه ایست، ممکن است با بهبود این مهارت ها همراه باشد. برای بررسی این موضوع، هدف از این پژوهش، دستیابی به الگویی برای پیش بینی وضعیت سواد رسانه ای درحوزه سلامت با توجه به نقش و سهم استفاده کاربران از رسانه های اجتماعی است. منظور از سواد رسانه ای سلامت، درک افراد از توانایی شان در دسترسی، تحلیل، خلق و انتقال پیام های ارتباطی در حوزه سلامت از طریق رسانه هاست. روش تحقیق، پیمایش و جامعه آماری، شهروندان بزرگسال تهرانی هستند که از اینترنت استفاده می کنند. نمونه گیری به روش خوشه ای چندمرحله ای و زمان اجرای پیمایش، اردیبهشت ماه سال 1398 بوده است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی (صوری و سازه) و پایایی (ضریب آلفای کرونباخ 837/0) آن مناسب ارزیابی شده است. بر اساس الگوی تحلیل مسیر، از میان متغیرهای بررسی شده، «رضامندی از کاربرد رسانه های اجتماعی در حوزه سلامت» بیشترین سهم را در پیش بینی تغییرات سواد رسانه ای سلامت کاربران اینترنت در تهران دارد و بعد از آن به ترتیب «میزان استفاده از رسانه های اجتماعی»، «سال های تحصیل»، «پذیرش رسانه های اجتماعی در حوزه سلامت» و «سن» قرار دارند. می توان نتیجه گرفت با افزایش ضریب نفوذ اینترنت، شکاف دیجیتال بیش از دسترسی و میزان استفاده اعضای جامعه از فناوری های نوین، در زمینه نحوه بهره گیری آنان از این رسانه ها معنا پیدا می کند. در بین متغیرهای زمینه ای، «جنس» نقشی در تبیین سواد رسانه ای در حوزه سلامت نداشته است اما «تحصیلات» و «سن» به شکاف دیجیتال در بین گروه های اجتماعی دامن می زنند.

هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه های هویت برند صدا و سیما و ارائه پیشنهادهایی برای مدیریت هویت برند این سازمان است. «هویت برند»، مجموعه صفات و وی ژگی هایی است که سازمان، مایل است بر مبنای آن شناخته شود و به مشتریان (مخاطبان) وعده می دهد که آنها را خلق و حفظ کند. برای شناسایی این مؤلفه ها، ضمن مطالعه اهداف، مأموریت ها، چشم انداز و خط مشی سازمان و همچنین، رهنمودهای بنیانگذار انقلاب اسلامی(ره) و رهبر معظم انقلاب که مبنا و نقطه اتکای هویت برند صدا و سیماست، از مطالعات اسنادی و مصاحبه با خبرگان بهره گرفته شده است. در این پژوهش، از مدل نظام راهبردی هویت برند آکر، به عنوان الگوی شناسایی وعده ها یا مؤلفه های برند صدا و سیما و عوامل مؤثر بر آن استفاده شده است. براساس نتایج، جوهره هویت برند صدا و سیما و وعده محوری ای که بر همه شئون و فعالیت های سازمان، تأثیرگذار است، «رسانه ملی» بودن است. مؤلفه های هسته ای و کارکردی هویت برند صدا و سیما عبارت اند از: رسانه نظام و مروج گفتمان انقلاب اسلامی، متولی انحصاری پخش صوت و تصویر فراگیر در کشور، دانشگاه عمومی، ارائه دهنده سرگرمی پاک و خانوادگی، و مرجع اخبار و اطلاعات موثق. همچنین عواملی مانند: توسعه سرمایه انسانی، نوآوری در تولید محصولات، نحوه مدیریت روابط سازمان با مخاطبان، حامیان مالی و شخصیت های برند و ستاره ها، بر هویت برند سازمان تأثیرگذارند. پس از شناسایی چالش های پیش روی برند سازمان در حوزه های پیش گفته، پیشنهادهایی برای تحقق وعده های برند سازمان و مدیریت برند رسانه ای، ارائه شده که از آن میان، می توان به این موارد اشاره کرد: «تبدیل داده های مخاطب پژوهی به دانش، تحلیل جامع سپهر رسانه ای کشور»، «خلق و طراحی قالب های نو و محتوای خلاق»، «بومی سازی قالب و محتوای برنامه های اقتباس شده از فرمت های جهانی»، «صیانت از محصولات برند» و «حضور نظام مند صدا و سیما در رسانه های اجتماعی».