محمدهادی امین ناجی

محمدهادی امین ناجی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۴۷ مورد از کل ۴۷ مورد.
۴۱.

تفسیر المیزان و چگونگی تناسب لفظی و معنوی آیات قرآن در سور جزء ۲۸

کلید واژه ها: تناسب آیات تفسیر المیزان جزء 28 تناسب ادبی تناسب مفهومی غرض آیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۰۸
تناسب آیات از موضوعات پراهمیت و عین حال چالش برانگیز میان قرآن پژوهان و مفسران است. در این تحقیق پس از بیان شرح مفاهیم و نیز تبیین مبانی نظری و رویکرد علامه طباطبایی(ره) در رابطه با دانش تناسب آیات، با محوریت جزء 28 قرآن کریم به تبیین نمونه هایی از موارد توجه مفسر المیزان به اشکال مختلف تناسب آیات پرداخته شده است. بررسی این موضوع با محوریت المیزان، از طرفی به لحاظ درک میزان اهتمام مفسر در این اثر ارزشمند به دانش تناسب آیات و در نتیجه تقویت نظری مبانی علم تناسب، و از طرفی دیگر، از حیث ملاحظه مصادیقی از تناسب میان آیات و آشنایی با روش و رهیافت مؤلف  در این رابطه، واجد اهمیت می باشد. روش انجام تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی با تأکید بر تحلیل نمونه ای است. یافته ها نشان می دهد که به رغم عدم اعتقاد علامه به توقیفی بودن مطلق ترتیب و نظم آیات قرآن کریم، توجه و دقت نظر ایشان به ارتباط و پیوستگی و حکمت توالی آیات به ویژه در نظر گرفتن تناسب غرضی آیات یک سوره، نشانگر پذیرش تناسب میان آیات قرآن کریم و اهمیت بالای آن در نزد مفسر است. در این میان، تفسیر المیزان، نمونه های متعددی از اشکال مختلف تناسب اعم از تناسب ظاهری و تناسب موضوعی و مفهومی را در آیات سوره های جزء 28 قرآن کریم به تصویر می کشد که به ویژه از مجرای توجه مفسر به سیاق و اتصال آیات قبل و بعد و کشف رابطه میان آنها در کنار اهتمام به تبیین غرض و هدف کل آیات یک سوره یا دسته ای از آیات آن، حاصل شده اند.
۴۲.

النظریه الکویریه فی تصور الأفعال فی نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الأفعال نهج البلاغه القیام تجسید الاعمال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۹
تجسید الأفعال یعنی تجسید الکائنات غیر المادیه فی الشکل والجسم والجسد، مثل المعتقدات والأخلاق والصفات وأفعال الإنسان وأعماله فی القیامه. ویکفی فی أهمیه الموضوع (کما ورد فی کلام المفکرین المسلمین) أن یکون مصطلحًا لاهوتیًا وفلسفیًا، ویعتبر من موضوعات بحث القیامه. حتى القرن العاشر الهجری، کان لهذه النظریه خصوم من الرواه، حتى نظر الشیخ بهاء والملا صدرا إلى الموضوع بنظره إیجابیه وحاولا شرح ها. کما أن لدى الصوفیین وذوقی الذوق ما قالوه فی هذا الصدد، وهو قریب من رأی هذه المجموعه من المؤیدین. فی هذا المقال، مع مراعاه آراء المؤیدین (فی قوه حججهم) مع التکیف مع الآیات والأحادیث، وجد أن النظریه ناجحه فی تبریر العقوبه والثواب فی القیامه. وعلى هذا الأساس فإن عوامل سعاده الإنسان وبؤسه تنبع من داخل روحه أکثر مما یأتی إلیه من الخارج. من ناحیه أخرى، یمکن رؤیه آثار المؤیدین بوضوح فی کلمات علی (ع). ما أمامک مکتبه وجهد وصفی وتحلیلی فی هذا الاتجاه، مشتق من دراسه کتاب نهج البلاغه وشروحه.
۴۳.

تحلیل انتقادی مبانی فقهی- سیاسی سلفیه تکفیری در مسأله جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۶۹
   مبانی فکری سلفیه تکفیرى، پیش فرض هایی است که اقدامات و دیدگاه گروه بر آن استوار می باشد. مهمترین مبنای فقهی- سیاسی این جریان احیای خلافت اسلامی با الگوبرداری از مدل خلافت خلفای راشدین است. اینان هر نظام سیاسی در قالبی غیر از خلافت را برنتابیده و با تقسیم جوامع به دارالایمان و دارالکفر، همه جوامع امروزی را جوامع جاهلی قلمداد می کنند. حال آنکه این دیدگاه، هم باعث افول جایگاه خلافت و توسعه تکفیر بی ضابطه مسلمانان شده است و هم راه اندازی این شیوه باید با راه کارهای خاص و با ایجاد شرایط و اقدامات لازم همراه باشد. از دیدگاه سلفیه تکفیری یکى از وظایف مهم مسلمانان در برابر دارالاسلام، ضرورت مهاجرت به آن به عنوان واجب کفایى است لیکن طبق آیات و سنت نبوی وجه وجوب هجرت، دستیابی به مکانی است که بتوان در آن، خداوند را بندگی و به وظایف خویش عمل کرد. جهاد، اساسى ترین راهکار رهبران سلفیه تکفیری براى دست یابى به اهداف مورد نظرشان، از جمله تشکیل حکومت اسلامى است و در این راستا حکم جهاد را در اختیار همه قرارداده و تقلید در احکام را جایز نمی دانند. فارغ از آنکه این، تلقی عوامانه از جهاد بوده و نیز تقلید از اوایل تاریخ اسلام وجود داشته است.
۴۴.

بررسی مبانی انذار و تبشیر در خطبه غراء(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انذار تبشیر مبنا خطبه غراء نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۷۰
پیامبران طبق مأموریت الهی خود از ابزار انذار و تبشیر برای ترغیب مردم به سوی انجام کارهای نیک و اجتناب از برخی دیگر بهره برده اند. چنانچه پیامبران به یک نظام انگیزشی تمسک نمی جستند تعالیم آن ها بی ثمر و بیهوده بود. علی (علیه السلام) نیز از چنین شیوه ای در خطب و سخنانشان برای نجات انسانها یاری میجوید. هدف اصلی این پژوهش بررسی خطبه غراء به مثابه یک گفتمان برای کشف مبانی سازنده انذار و تبشیر در کلام امیرالمومنین (ع) است. با بررسی مبانی، الگوی انذار و تبشیر برجای مانده از کلام حضرت علی (ع) با روش تحلیلی - توصیفی بازکاوی و تبیین می شود و ما را در فهم بهتر معانی و دلالت های کلام امام (ع) یاری می کند. پنج عنوان مبانی انذار و تبشیر در کلام علی(ع) و بالاخص خطبه غراء را تشکیل می دهند که عبارتند از:
۴۵.

بازشناسی مبانی تفسیری عبدالرزاق کاشانی در «حقائق التأویل فی دلائل التنزیل»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقائق التأویل فی دقائق التنزیل عبدالرزاق کاشانی مبانی تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۸۱
از کمال الدین عبدالرزاق کاشانی (د. 736) عارف و مفسّر قرن هشتم، آثاری چند در حوزه تفسیر قرآن برجای مانده است. مشی عارفانه او در آرای تفسیری اش بی تأثیر نبوده و او را به تدوین تفسیری با ویژگی هایی متفاوت از روزگار خویش، موسوم به حقائق التأویل فی دقائق التّنزیل سوق داده است. ازاین رو، در این تفسیر به چشم اعتبار نگریسته شد؛ خاصه آنکه مبانی نظری وی در این تفسیر تاکنون در اثری جداگانه، استظهار و بازشناسی نشده اند. بنابراین این جستار به واکاوی و تبیین اهم بنیادهای نظری عبدالرزاق، پیشاتفسیر، پرداخته است. اعتقاد به اعجاز بیانی قرآن، کاربرد مجاز در قرآن، هم بستگی آیات قرآن در افاده معانی یکدیگر، ضرورت تأویل آیات، اعتبار قرائات گوناگون قرآن و لزوم توجه به اسباب نزول آیات، مهمترین مبانی تفسیری عبدالرزاق کاشانی به شمار می روند. چنان که اثر او مشتمل بر دقائق لغوی، ادبی و تأویلی است و وی با تأکید بر مجاز و تأویل و از رهگذر مشی صوفی- عرفانی به صورت بندی تأویلات بر معانی مجازی و مفاهیم رمزی – اشاری در برخی آیات پرداخته است.
۴۶.

بررسی نقش الحان و نغمات موسیقی در قرائت قرآن کریم و تأثیر آن بر تغییر مفهومی آیات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن درک مفهوم الحان نغمات موسیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۶۵
به کارگیری نغمات موسیقی در قرائت قرآن کریم و تأثیر آن در تغییر مفهومی آیات، مسئله ای مهم است که در مجامع قرآنی مغفول واقع شده، هرچند دارای اهمیت بسیاری است. هدف این پژوهش، بررسی نقش نغمات در تغییر مفهومی آیات به هنگام قرائت قرآن کریم است. سؤال اصلی تحقیق این است که میان الحان و مقامات موسیقی با قرائت قرآن کریم و تغییرات معنایی و مفهومی چه ارتباطی وجود دارد؟ روش تحقیق، پیمایشی است و جامعه آماری را متخصصان و صاحبنظران، مشتمل بر 86 نفر در حوزه قرائت و موسیقی تشکیل می دهند. تحقیق به صورت تمام شماری و براساس پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. براساس داده ها و نیز بررسی نمودار راداری و درصد آماری به دست آمده از نتایج گویه های هدفدار (طیف لیکرت)، ارتباط متغیرها با درصد بالای متوسط مشخص شده و بررسی ماحصل تلفیقی آیات با ساختار نغمات اجراشده در این روش، این مطلب را ثابت می کند که نغمات موسیقی هر کدام دارای ماهیت و شخصیت مستقل بوده و به کارگیری آن در قرائت، نقش مؤثری در تغییر مفهومی و درک معنایی آیات خواهد داشت. نتایج به دست آمده، ثابت می کنند نغمات موسیقی، در تغییر مفهومی آیات، نقش مستقیم دارند و بهره گیری از فنون قرائت، تأثیری مضاعف در درک معنای آیات دارد.
۴۷.

دراسه الوحده السیاسیه للمسلمین من خلال الإتکاء علی الآراء و الأفکار و السیره للإمام علی علیه السلام فی نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الإمام علیّ علیه السلام نهج البلاغه الوحده السیاسه الوحده السیاسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۰
تأکیدات النظام الفکری الإسلامی و وجود المنازعات و التفرّق بین المسلمین فی البلدان الإسلامیه، تدلّ علی أنّه فی ساحه الوحده و تعیین المبانی و الأصول، الحدود و الحلول لها من قبل الباحثین و المترحّمین و المتعاطفین للدین، تکون الحاجه إلی السعی النظری و العملی الکثیر. قد کان الإمام علی علیه السلام علی أساس المکانه والمرتبه العلیا له بین المسلمین، من الشخصیات الإسلامیه الکبیره التی یلعب دورا هامّا فی إثاره الوحده الإسلامیه و إزاله التفرقه و التشتّت. علی أساس آراء و سیره الإمام علی علیه السلام فی نهج البلاغه، یوجد المسلمون مسارا جدیدا للإتحاد و یحصلون علی العزه لهم فی الزمن الماضی من خلال إصلاح العلاقات مع المجتمعات غیر الإسلامیه و إثاره الإتحاد و التضامن السیاسی بین البلدان الإسلامیه و توفیر المجال فی سبیل الوحده السیاسیه بین المجموعات و الأحزاب و المذاهب و الأدیان الإسلامیه. هذه الدراسه، التی أجریت بالمنهج الوصفی التحلیلی، یسعی أن یعرّف الافکار و الآراء المعتدله للإمام علی علیه السلام و الإجتناب عن الإفراط و التفریط و تضیّق المجال علی المجموعات القشریه و المتعصبه فی سبیل الوحده السیاسیه بین المسلمین. بالإضافه الی هذا، الإمام علی علیه السلام، قد اهتمّ بالتمسک بالقرآن الکریم و النبی صلی الله علیه و آله و الرجوع الی أولی الأمر و الإطاعه عنهم و الفضائل و القیم الأخلاقیه و حفظ الحرّیّه کأهمّ الأصول و المبانی للوحده السیاسیه للمسلمین؛ و فی هذه الظروف، یتحقّق الإقتدار و العزّه و التکامل المادّی و المعنوی للأمّه الإسلامیّه.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان