علیرضا قربانی

مقدمه: پزشک خانواده و نظام ارجاع یکی از برنامه های مهم برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی کشور در بخش بهداشت و درمان است. میزان رضایت گیرندگان خدمت باید به عنوان محوری ترین شاخص موفقیت برنامه، مبنای بازنگری در مکانیسم پرداخت و فرایند پایش عملکرد پزشک خانواده باشد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل مرثر بر رضایتمندی دارندگان دفترچه بیمه روستایی از خدمات پزشک خانواده در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سبزوار به انجام رسیده است. روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی بوده و در جمعیت روستایی و شهرهای زیر 20 هزار نفر تحت پوشش برنامه در دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 1390 انجام گردید. داده های مورد نیاز توسط پرسشنامه روا و پایا جمع آوری شد و با استفاده از آزمون های آماری t مستقل، همبستگی پیرسون، ANOVA و رگرسیون خطی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در هشت بعد مورد بررسی (مراقبت و تکریم، ایمنی و رفاه، اعتماد و اعتقاد به عملکرد، زمان انتظار، سودمندی اقدامات، میزان هزینه پرداختی، عملکرد واحدهای پیراپزشکی و دسترسی به موقع)، بیشترین و کمترین میزان رضایتمندی به ترتیب از هزینه پرداختی و اعتماد و اعتقاد به عملکرد پزشک خانواده ب ه دست آمد. رضایتمندی کلی بیماران 20.86 ± 85.73 بود. بر اساس آزمون های انجام شده رابطه بین محل سکونت، تحصیلات و نوع مرکز ارائه دهنده خدمات با میزان رضایتمندی از برنامه پزشک خانواده از نظر آماری معنی دار بود و بر اساس مدل رگرسیون خطی، محل سکونت و تحصیلات توضیح دهنده رضایتمندی افراد از برنامه پزشک خانواده بودند. بحث: به نظر می رسد که تحصیلات بالاتر و محل سکونت، رضایتمندی بیشتری را برای مراجعین به همراه دارد.

تحلیل تقاضا در بخش سلامت مبناى سیاست گذارى است. خدمات دندانپزشکى شاخه اى از خدمات بهداشت عمومى ست ولى به دلایل گوناگون مى توان اقتصاد آن را از اقتصاد سایر خدمات بهداشتى - درمانى مجزا دانست. هدف از این مطالعه برآورد تابع تقاضاى خدمات دندانپزشکى و شناسایى عوامل مؤثر بر آن بود. روش بررسی: این مطالعه ى مقطعى بر 520 خانوار شهر سبزوار انجام شد.داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری؛ و تابع تقاضا با استفاده از مدل رگرسیون دو مقدارى لاجیت تخمین زده شد. یافته ها: 42.7 درصد از سرپرستان خانوار داراى تحصیلات دانشگاهى و 52.9 درصد در استخدام دولت بودند. 71 درصد از خانوارهایى که به خدمات دندانپزشکى نیاز داشتند نسبت به تقاضاى آن اقدام نموده بودند. در میان خدمات تقاضا شده، کشیدن دندان با 43.9 درصد بیشترین، و ارتودنسى با 1.4 درصد کمترین فراوانى را دارند. متغیر هاى جنس، سطح تحصیلات، شغل و درآمد خانوار با مراجعه ى افراد ارتباط معنى دار آمارى مربوط به متغیرهاى تحصیلات و درآمد و گروه هاى شغلى بازنشسته، خوى شفرماو روزمزد براى تقاضاى خدمات دندانپزشکى، در نوشتن معادله ى مدل استفاده کرد. نتیجه گیری: سطح درآمد خانوار با تقاضاى خدمات دندانپزشکى خانوار رابطه مستقیم دارد. همچنین تقاضا براى خدمات دندانپزشکى در گروه هاى شغلى بازنشسته، خویش فرما و روز مزد بیشتر از گروه شغلى کارمند دولت است. سطح تحصیلات با تقاضا براى خدمات دندانپزشکى رابطه معکوس دارد. به تأسیس صندوق بیمه ى مکمل براى پوشش هزینه هاى خدمات دندانپزشکى در گروه هاى کم درآمد جامعه نیاز است.

این پژوهش با هدف تعیین وضعیت هویت جوانان استان گلستان انجام شده است. در این مطالعه نمونه ای به حجم 400 نفر (226 مونث و 174 مذکر) از بین جوانان گروه سنی 24-20 ساله استان گلستان به روش خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه های پایگاه اقتصادی – اجتماعی، بحران هویت، سبک های هویت یابی و سلامت عمومی بودند. نتایج حاصل از پرسشنامه بحران هویت نشان داد که 94.3 درصد از افراد در حال حاضر بحران هویت را تجربه نمی کنند و 5.7 درصد بحران هویت را تجربه می کنند. بر اساس اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه سبک هویت یابی 33.8 درصد از افراد از سبک هویتی سر در گم، 22.8 درصد از سبک هویتی هنجاری و 19.5 درصد از سبک هویتی اطلاعاتی استفاده می کنند. نتایج مقایسه ای نشان داد که بین دختران و پسران در سبک های هویتی تفاوت معنی داری وجود ندارند. در حالی که بین گروههای مختلف سنی تفاوت معنی دار وجود دارد. بدین معنی که بین گروه 20 ساله با 24 ساله در سبک هویتی سردرگم تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج همبستگی نشان داد که بین بحران هویت با سبک هویتی سردرگم رابطه معنی دار وجود دارد. یعنی کسانی که بحران هویت را تجربه می کنند بیشتر به سبک هویتی سردرگم گرایش دارند. همچنین بین سبک هویتی سردرگم و پایگاه اقتصادی- اجتماعی همبستگی منفی معنی داری وجود دارد. بدین معنی که با بالا رفتن وضعیت اقتصادی و اجتماعی سبک هویتی سردرگم کمتر تجربه می شود. علاوه بر آن نتایج نشان داد که بین بحران هویت و سلامت روانی در دختران همبستگی معنی داری وجود دارد. یعنی دخترانی که بحران هویت را تجربه می کنند از میزان سلامات روانی پایین تری برخوردارند. در حالی که در گروه پسران برعکس است بدین معنی پسرانی که بحران هویت را تجربه می کنند از میزان سلامت بالاتری برخوردارند.