مهدی زیودار

امروزه یکی از دغدغه های اصلی حکومت ها، مسأله تأمین امنیت مناطق مرزی است. هرچه این مناطق از حیث جغرافیایی و جمعیت شناختی، گسترده تر و متنوع تر باشند، تأمین امنیت آن ها حائز اهمیت بیشتری است. از جمله فعالیت های اقتصادی- اجتماعی که می تواند به توسعه پایدار در مناطق مرزی منجر شود، فعالیت های کارآفرینانه است و پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به این پرسش است که آیا کارآفرینی می تواند به عنوان راهبردی اساسی در تأمین امنیت پایدار مناطق مرزی مورد توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان قرار گیرد؟ بدین منظور با بهره گیری از یک طرح پژوهشی کیفی روایتی، پژوهش ها، مفاهیم و نظریه های مرتبط با تأمین امنیت پایدار، کارآفرینی و برنامه ریزی توسعه کارآفرینی، بررسی و با رویکردی استدلالی و تفسیری، کارکردهای پدیده کارآفرینی به عنوان راهبرد توسعه مناطق مرزی تحلیل شد. نتایج حاکی است توسعه کارآفرینی می تواند به عنوان راهبردی کارا و اثربخش در تأمین امنیت مناطق مرزی محسوب شود؛ به گونه ای که هم برای ساکنین این مناطق و هم برای حکومت ها، رابطه برد- برد ایجاد می نماید. کارآفرینی علاوه بر ایجاد مزیت های متعدد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، می تواند به افزایش امید و پویایی، شکوفایی استعدادها، توانایی ها و قابلیت های ساکنین مناطق مرزی منجر شود. نتایج در راستای سیاست های کلّی نظام از جمله سیاست های جمعیتی، آمایش سرزمینی و پدافند غیرعامل است.

آینده نگاری رویکردی نظام مند، پیوسته و دائمی است که بر اساس مجموعه ای از روش ها و روش شناسی های آزمون شده انجام می شود. این فرایند، آینده علم و فناوری، بازارها، مشتریان و جامعه را می نگرد و وظیفه محوری آن، مهیاسازی کسب و کار جهت تصمیم گیری های راهبردی، حفظ توان رقابت پذیری آتی، و تقویت قابلیت های کسب و کار در یادگیری و نوآوری است. به طور خلاصه، هدف آینده نگاری، آینده گرا نمودن کسب و کار است. از دیگر سو، کارآفرینی هنر و کارکردی است که واکاوی ارتباط آن با مبانی آینده نگاری، رابطه ای تنگاتنگ میان آینده نگاری و نظریه های خلق و اثرسازی در کارآفرینی را آشکار می سازد. آینده نگاری در فرایند خلق، توسعه و تثبیت کسب و کارهای کارآفرینانه، نقش محوری ایفا می کند. بر همین اساس در این مقاله، ضمن معرفی و تشریح مفاهیم مرتبط با آینده نگاری و همچنین، مبانی روانشناختی آینده نگاری و تصمیم گیری کارآفرینانه، آینده نگاری در دو مرحله مجزا و تعیین کننده از مراحل تکامل کسب و کار (پیش از تثبیت کسب و کار و پس از تثبیت کسب و کار) مورد بررسی قرار می گیرد و آن گاه به منظور ارائه یک دسته بندی متمایز و مجزا، نتایج پراکنده برخی مطالعات پیرامون موضوع آینده نگاری در کسب و کار، به لحاظ مفهومی، تلفیق می شود.

إنّ الاهتمام بعنصر الخلفیه والسابقیه فی البحوث الریادیه الحالیه یجعل من دراسه الفرص الریادیه فی صناعه السیاحه فی مدینه زاهدان موضوعاً بحثیاً بارزاً وذات أهمیه. من هذا المنطلق، نتطرق فی هذه الدراسه من خلال اعتماد المنهج الکیفی والاستکشافی إلی عرض مفاهیم الفرص الریادیه لصناعه السیاحه فی مدینه زاهدان. یعدّ البحث الراهن من حیث الاتجاه بحثا تأسیسیاً ومن حیث الغایه والهدف بحثا استکشافیاً. تکون المجتمع الإحصائی للبحث من الخبراء فی مجال ریاده الأعمال وصناعه السیاحه. أما طریقتنا فی عینات البحث فهی الطریقه النظریه ومعیارنا فی حجم العینه هو التشبع النظری. إنّ آلیه جمع البیانات بعد المرحله الأخیره من عملیه إجراء المقابلات والمقابلات الکیفیه المتعدده وشبه الهیکلیه مع 23 شخصاً من أفراد عینه البحث. إنّ النتائج المستخلصه عن عملیه وضع الکودات، والتصنیف وتقییم نتائج البحث انتهت بنا إلی تطویر 11 مقوله رئیسیه ل ( فرص الأنثروبولوجیا، وفرص المورفولوجیا، والفرص الدینامیکیه، والفرص غیر الدینامیکیه، وتأثیر بلاسبو، والفرص التکنولوجیه، والفرص المعرفیه، والفرص المستدیره، والفرص التجاریه، والفرص الخدمیه، والفرص الطبیه) و 31 فرعاً للمقولات الرئیسیه من فرص ریاده الأعمال فی صناعه السیاحه فی مدینه زاهدان. أظهرت نتائج الدراسه من جانب مشارکه نظریه للجانب المعرفی فی مجال بحوث ریاده الأعمال من ناحیه المفاهیم المتمحوره حول البیانات والمعتمده علی الظروف والمناخات الخاصه، ومن جانب آخر ظهر أن التعامل الإبداعی لمؤسسی الأعمال والمشاغل فی إیران وتصمیم النماذج المرتبطه لاسیما فی قطاع السیاحه یعدّ تعاملاً مناسباً فی هذا المجال. فی هذا الإطار، وعلی ضوء نتائج البحث، تمّ تقدیم مقترحات بحثیه، تطبیقیه ووضع سیاسات للمجال العلمی لریاده الأعمال، و تدابیر تنظیم المشاریع، وکذلک صنع السیاسات فی مجال ریاده الأعمال فی الدوله.

تهدف هذه الدراسه الی البحث فی مدی تأثیر مکونات الإداره القانونیه ومشارکه المنتفعین فی صناعه السیاحه البیئیه علی جذب ملاک الأعمال فی محافظه کرمانشاه. ﺗﻌﺘﻤﺪ ﺍﻟﺪﺭﺍﺳه فی عرض المتغیرات ﻋﻠﻰ منهج ترکیب (الکمیه والکیفیه) والتبنی نسبیاً وجهات نظر الخبراء بالنتائج المستخلصه من تقنیه دلفی حیث تضم خمس وعشرین خبیر وأکادیمی سیاحی وفی القسم الثانی تم توزیع استبانات بین 100 فرد من الشرائح المستهدفه وتنظیم إحصائیات تم تصنیفهم الی ثلاثه فئات، هم أصحاب الکفاءات، رواد الأعمال والمثقفین وللإجابه علی الاستبیان تم طرح الاستماره، ولاختبار المنهج تمّ اعتماد تحلیل عامل تأییدی ( CFA ) وعلی نمذجه المعادله الهیکلیه للمربعات الأقل( PLS ) واستخدام تطبیق القبان الالکترونی Smart PLS نسخه 3، وذلک للإجابه علی الاستبیان. یشیر معامل AVE بقیم أکثر من 0.5 علی جمیع هیاکل النموذج عن تاثیر التقارب المتناغم للمکونات الإداریه _القانونیه ومشارکه المساهمین فی السیاحه البیئیه علی جذب ملاک الأعمال (المستمثمرین) ومؤشر معامل الارتباط یظهر بالتوالی0/38 و0/65 ؛ لذلک، تعتبر مکونات الإداره القانونیه ومشارکه أصحاب المصلحه فی الصناعه البیئیه مؤثره فی اجتذاب رأس المال والخبره لدی ملاک الأعمال.

     در جهان کنونی هر کدام از کشورها  به دنبال ربودن گوی پیشرفت از سایر رقبا هستند. بنابراین کشورهای در حال توسعه نیازمند استفاده از موتور محرکه قدرتمندی همچون گرایش کارآفرینانه است. ازاین رو هریک از کشورها که گرایش به کارآفرینی آن ها بالاتر باشد در مسیر جلوتری قرار می گیرد. در این مسیر پر تلاطم استفاده از تکنیک های موجود در رویکرد نوآوری باز موفقیت بیشتری برای این کشورها به وجود می آورد. از طرفی  شرکت های کوچک و متوسط علاوه بر تأکید به نوآوی، نیازمند بهره بردن از منابع و امکانات موجود نیز هستند. بنابراین وجود دوسوتوانی سازمانی به عنوان متغیر میانجی در این رابطه احساس می شود. تحقیق حاضر از جنبه هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی_ پیمایشی است. در این تحقیق79 شرکت از 99 شرکت کوچک و متوسط فعال در شهرک صنعتی شهر زاهدان به عنوان نمونه بررسی شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS 16 و Smart PLS 2  استفاده شده و سپس پایایی و روایی پرسشنامه تأیید گردید. چهار فرضیه اصلی برای این تحقیق در نظر گرفته شده است که نتایج تحقیق نشان می دهد که دوسوتوانی سازمانی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین گرایش کارآفرینانه و نوآوری باز در شرکت های کوچک و متوسط تأثیر مثبت و معناداری دارد.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که گرایش کارآفرینانه بر نوآوری باز اثر می گذارد. بنابراین فرضیه اصلی تحقیق تأیید می شود. در نهایت پس از بررسی چهار فرضیه اصلی تحقیق نتیجه گرفته می شود که شرکت-های کوچک و متوسط با استفاده از گرایش کارآفرینانه به همراه دوسوتوان سازمانی می توانند به نوآوری دست یابند و از این طریق موفقیت اقتصادی بیشتری برای شرکت ها ایجاد می شود.

مفهوم فرصت را می توان یکی از محوری ترین مباحث کارآفرینی دانست. درعین حال، فرصت یکی از مجادله برانگیزترین مفاهیم در قلمرو ادبیات کارآفرینی است؛ به گونه ای که پیش فرض های حاکم بر کارکرد شناسایی فرصت های کارآفرینانه و همچنین ماهیت و ویژگی های این پدیده، مواجهه با رهیافت ها و دیدگاه های گوناگون و گاه حتی متناقض گونه است. در چنین شرایطی، راهکارها و روش های متفاوت نیز به منظور بهره برداری از آن ها در کارکردهای کارآفرینانه مطلوب است. در مقاله حاضر، ضمن اشاره به تعاریف و نقش محوری مفهوم فرصت در متون علمی حوزه مطالعاتی  پژوهشی کارآفرینی، به بررسی دیدگاه های اندیشمندان برجسته حوزه های اقتصاد و کارآفرینی در این خصوص پرداخته شده است. در رویکرد عرضه و تقاضای اقتصادی، برمبنای پیش فرض های فلسفی و چارچوب ابزار هدف، الگوهای تخصیص، کشف، و خلق سه الگوی اصلیِ کارکرد شناسایی فرصت های کارآفرینانه را تشکیل می دهند. همچنین فرصت های شومپیتری و کرزنری دو دیدگاه اصلی و متمایز پیرامون فرصت های کارآفرینانه اند که دو جریان اصلی از مطالعات و پژوهش های فرصت های کارآفرینانه را توسعه داده اند. این دو دیدگاه، در تقابل با یکدیگر، از ابعاد گوناگون مانند الگوها، رویکردها، ماهیت و الزامات فازهای بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه و خلق ارزش بررسی می شوند.

اتخاذ رویکرد غایت گرا، امکان تبیین مناسب فرآیند تصمیم گیری کارآفرینان را فراهم نمی کند. این پژوهش در تلاش است، ضمن اتخاذ رویکرد غیرغایت گرا و در چارچوب طرح پژوهش کیفی نظریه پردازی داده بنیاد، به واکاوی فرآیند تصمیم گیری ایجاد کسب وکار جدید، در نمونه ای از کارآفرینان نوپای حوزه کسب وکارهای فناور پیشرفته (نانو و زیست فناوری) ایران بپردازد. گردآوری داده ها با استفاده از مصاحبه های کیفی با 20 کارآفرین نمونه نظری پژوهش انجام شد. تحلیل داده های گردآوری شده، توسط سه رویه یکپارچه کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت پذیرفت. نتایج تحلیل ها، 6 مقوله را به عنوان عناصر تشکیل دهنده فرآیند مورد مطالعه، تعیین کرد. این مقوله ها شامل «ویژگی ها و پیشینه کارآفرین»، «شرایط خاص زمینه ای»، «شرایط عمومی زمینه ای»، «گرایش و شایستگی کارآفرینانه»، «شناسایی، ارزیابی و توانمندسازی»، و «تصمیم ایجاد کسب وکار» می باشند. گزاره های ناظر بر روابط میان مقوله ها، امکان توسعه الگوی تصمیم گیری ایجاد کسب وکار جدید در نمونه کارآفرینان حوزه کسب وکارهای فناور پیشرفته ایران را فراهم می کند. همچنین، فرآیند مورد مطالعه، در قالب خط داستان نظریه داده بنیاد، تبیین می گردد.

عوامل تسهیل گر در راه اندازی کسب وکار، ضمن تقویت احتمال راه اندازی کسب وکار، بر موفقیت کارآفرین در راه اندازی کسب وکار اثرگذارده و دستیابی به نتایج مثبت را نیز برای وی سرعت میدهد. در یک دسته بندی جامع، این عوامل به دو مجموعهی شرایط چارچوب کارآفرینانه و شرایط کارآفرین تقسیم بندی میشوند. براساس الگوی مفهومی دیده بان جهانی کارآفرینی، شرایط چارچوب کارآفرینانه عواملی هستند که به ایجاد کسب وکارهای جدید کمک میکنند. از طرفی، شرایط کارآفرین مشتمل بر عواملی است که مختص کارآفرین بوده و مانند اهرم های محرک، انگیزه و توان مندی لازم را در راه اندازی موفقیت آمیز کسب وکار برای وی فراهم میکند. در این مقاله، عوامل یادشده به همراه عوامل زیرمجموعهی آن ها به تفصیل بررسی شده و آن گاه با استفاده از روش مقدار ترکیبی قضاوت ها در محیط فازی اولویت بندی میشوند. این تحقیق با توجه به هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و بر مبنای طرح، از نوع پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. هم چنین جامعهی تحقیق، کارآفرینان و مؤسسان کسب وکارهای کوچک و متوسط واقع در شهرک صنعتی استان سیستان و بلوچستان است. نتایج تحلیل های انجام شده بر روی نظریه های نمونه ای به حجم 20 نفر از کارآفرینان، ضمن اولویت بندی عوامل در هر مجموعه، به طور کلی، نشان دهندهی ارجحیت شرایط چارچوب کارآفرینانه بر شرایط کارآفرین است.

در این مطالعه، تحلیل تجربی ارتباط بین حجم معاملات و نوسانات بازده سهام به استناد فرضی ترکیب توزیع ها یا MDH، در بازار بورس اوراق بهادار تهران بررسی و حجم معاملات و نوسانات شرطی در قالب مدل GARCH آزموده شده است. بر خلاف نتایج مطالعات لامورکس و لاستراپس (1990)، یافته های این تحقیق، کاهش معنی داری را در اندازه (مقدار) ضرایب معادله واریانس شرطی، هنگامی که حجم معاملات به عنوان یک متغیر برون زا وارد مدل شد. نشان نداده و نیز بر خلاف مطالعات انجام شده در بازار های توسعه یافته، نوسانات بازده هنگامی که حجم معاملات به عنوان جایگزینی برای ورود اطلاعات در نظر گرفته می شود از بین نرفت و نیز فرضیه MDH در بازار ایران اثبات نشده است. علت این موضوع، عدم ورود هم زمان اطلاعات به بازار که از شرط های اصلی فرضیه MDH می باشد، بیان شده است.