سید مهدی حسینی مطلق

سیستم‌‌های نگهداری مواد و کالا از جمله سیستم‌هایی هستند که در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. این پیشرفت‌ها هم در زمینه سخت‌افزاری مانند سیستم‌های قفسه‌بندی، ماشین‌های ذخیره‌سازی و بازیابی مواد و هم در زمینه نرم‌افزاری نظیر مدل‌های زمان سفر و استراتژی بکارگیری تجهیزات رخ داده اند. توسعه سیستم ذخیره‌سازی و بازیابی اتوماتیک (AS/RS) یکی از مهم ترین پیشرفت‌ها در مسیر مدرن کردن مکانیزم صنایع است. یک سیستم حمل‌و‌نقل در انبار اتوماتیک که گاهی اوقات به انبار مرتفع اطلاق می‌شود،‌ ترکیبی از تجهیزات و کنترل‌هاست که مواد را سریع تر و با امنیت بیشتر و کارآتر از روشهای سنتی جابجایی، ذخیره، بازیابی و یا جابجا می‌کند. در این مقاله مدل جدیدی در حوزه مسأله فروشنده دوره‌گرد (TSP) ارائه شده که در آن مسأله مسیریابی حمل‌و‌نقل اقلام و قطعات از یک AS/RS بر اساس یک سفارش متشکل از چند قلم کالای متنوع مدل‌سازی شده است. این مدل نشانگر ساختار ریاضی مسأله‌ای جدید است که بر پایه تعمیم مسأله فروشنده دوره‌گرد (GTSP) بنا شده است. مسأله جدید "مسأله فروشنده دوره‌گرد تعمیم‌یافته تو در توی مرتبه 2 "(2-nested GTSP) نامیده شده است. در این مقاله ضمن ارائه مدل ریاضی این مسأله جدید، نشان داده شده که با استفاده از این مدل می‌توان مسأله ترتیب برداشت اقلام یک سفارش از یک AS/RS را که در آن هر قلم کالا در بیش از یک مکان نگهداری می‌شود، حل کرد. چگونگی حل مسأله به روش بهینه و همچنین یک الگوریتم فرا ابتکاری مورچگان که آنرا ACSrank نامیده‌ایم طراحی شده و محاسبات مقایسه‌ای برای دوازده مسأله نمونه نشان داده شده است.

هدف این پژوهش، تدوین مدل روابط میان تکبر، حرص و حسادت است. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است و حجم نمونه آن 384 نفر از دانشجویان دانشگاه خمین می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از مقیاس های اسلامی حرص- قناعت، تکبر- تواضع و نسخه تجدیدنظر شده حسادت برای جمع آوری داده ها استفاده شد که با استفاده از روش تحلیل مسیر و آزمون سوبل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. شاخص ها نشان از برازش مطلوب مدل ارائه شده و تأیید نقش میانجی حرص در رابطه بین کبر و حسادت دارد. نتایج نشان داد که صفت تکبر، ریشه بسیاری از احساس ها و صفات منفی از جمله حسادت خواهد بود که جا دارد به زیربناها، روابط و مکانیزم عمل این قبیل صفات اخلاقی بیشتر توجه شود.

خرده فروش از سیستم موجودی مرور دوره ای برای سفارش دهی استفاده می کند و با کمبودهای جزئی مواجه می باشد. متغیر های تصمیم برای خرده فروش، طول دوره مرور و حداکثر سطح موجودی در هر بار سفارش می باشند. ابتدا مقدار بهینه این دو متغیر، در حالت تصمیم گیری غیرمتمرکز و متمرکز بدست آمده است. تصمیمات حالت متمرکز، سود کل زنجیره تامین را افزایش می دهند، اما این تصمیمات موجب کاهش سود خرده فروش نسبت به حالت غیرمتمرکز می شوند؛ به منظور پیاده سازی تصمیمات حالت متمرکز و ترغیب خرده فروش به تغییر تصمیمات، یک مدل هماهنگی ارائه شده است. در مدل هماهنگ از قرارداد تخفیف مقداری به عنوان طرح انگیزشی استفاده شده است و در محاسبه فاکتور تخفیف، سود هر دو عضو مورد توجه واقع شده است. همچنین جهت تسهیم عادلانه سود حاصل از هماهنگی، یک استراتژی تسهیم بر مبنای قدرت چانه زنی اعضا ارائه شده است. تحلیل حساسیت مدل پیشنهادی نسبت به پارامترهای کلیدی متعددی انجام گرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهند که از دیدگاه اقتصادی، مدل هماهنگ ارائه شده می تواند سود شبکه "تامین-توزیع" را افزایش دهد و علاوه بر آن افزایش سود اعضا نسبت به مدل غیرمتمرکز را نیز تضمین نماید. از دیدگاه مدیریت موجودی، قرارداد تخفیف پیشنهادی، ریسک کمبود موجودی خرده فروش را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد. علاوه بر آن، نتایج بررسی مدل هماهنگ در شرایط عدم قطعیت زیاد تقاضا، نشان داد که مدل پیشنهادی قابلیت هماهنگی زنجیره تامین را تحت شرایط مختلف همچون نوسانات تقاضا و مقادیر زیاد انحراف معیار تقاضا، دارا می باشد.

رده بندی متون پژوهشی به منظور شناسایی و تحلیل عرضه و تقاضای پژوهشی در حوزه های مختلف علوم اهمیت ویژه ای دارد. در این میان رده بندی پژوهش های حوزه محیط زیست به دلیل اهمیت فراوان آن در کشور و نیز میان رشته ای بودن آن ضروری است. این پژوهش روش رده بندی تک رده ای متون پژوهشی این حوزه را با استفاده از ماشین بردار پشتیبان ارائه می دهد و به ارزیابی پارامترهای مهم تأثیرگذار در کیفیت این رده بندی می پردازد. نتایج نشان می دهد که استفاده از مجموعه داده هسته توصیفی در یادگیری مدل، کارایی بهتری نسبت به هسته محتوایی دارد. همچنین، استفاده از هسته چندجمله ای و وزن دهی دودویی واژه ها در ماتریس بردار ویژگی ها نتایج بهتری نسبت به حالت های معمول دیگر ارائه می کند. در این مطالعه، روش جدید وزن دهی با نام NG-TF معرفی و ارائه شده است که نتایج ارزیابی آن نسبت به روش های دیگر، به ویژه در معیار دقت، برتری قابل توجهی دارد. از این رو، می توان از این روش وزن دهی برای تعیین واژگان نماینده یک حوزه پژوهشی استفاده کرد.

مسئله مسیریابی موجودی به بررسی همزمان مدیریت موجودی و مسیریابی وسایل نقلیه، در زمان اجرای سیستم مدیریت موجودی بر مبنای فروشنده می پردازد. در این مقاله به بررسی مسئله مسیریابی موجودی قطعی اقلام دارویی در زنجیره تأمین دارو متشکل از یک توزیع کننده و مجموعه ای از خرده فروشان پرداخته شده است. اقلام دارویی بررسی شده به دو دسته یخچالی و غیریخچالی تقسیم شده اند که برای حمل نوع یخچالی به وسایل نقلیه یخچال دار نیاز است. بنابراین، این مسئله در حوزه زنجیره سرد با دمای کنترل شده تعریف می شود. ظرفیت انبار خرده فروشان نیز برای نگهداری محصولات، شامل دو قسمت یخچالی و غیریخچالی است. با هدف مینیمم کردن مجموع هزینه های حمل و نقل و نگهداری موجودی، مدل عدد صحیح مختلط خطی ای ارائه شده است. برای حل مدل، روشی ابتکاری مبتنی بر روش جست وجوی همسایگی بزرگ انطباقی ارائه شده و برای ساخت جواب اولیه از یک الگوریتم ابتکاری دو فازی استفاده شده است. از مجموعه داده های موجود در ادبیات به منظور آزمایش های عددی الگوریتم استفاده شده است. با مقایسه نتایج حاصل از این آزمایش ها با جواب های موجود، کارآمدی الگوریتم نام برده تأیید شده است.

اکثر مطالعات موجود در مسائل تصمیم گیری مساله را در محیطی از داده های قطعی فرض نموده اند و با توجه به اینکه عدم قطعیت در زنجیره ی تامین منجر به غیربهینه شدن تصمیماتی می گردد که با فرض قطعیت گرفته می شوند، لذا در این مقاله یک مدل فازی بر مبنای اعتبار برای مساله مسیریابی وسایل نقلیه با در نظر گرفتن گذاشت و برداشت همزمان و همچنین پنجره های زمانی (VRPSDPTW) ارائه می شود. هزینه اعزام وسایل نقلیه و پنجره های زمانی مشتریان در حالت عدم قطعیت و در قالب اعداد فازی ذوزنقه ای در نظر گرفته شده اند. همچنین از یک الگوریتم فراابتکاری ترکیبی با نام بهینه سازی ازدحام ذرات بهبود یافته (IPSO) برای حل مساله استفاده شده است. الگوریتم پیشنهادی ترکیبی از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) و تکنیک های گذاشت و برداشت می باشد که موجب بهبود قابلیت جستجوی الگوریتم و همچنین حفظ تنوع جواب ها می گردد. در نهایت نیز برای نشان دادن کاربرد مدل ارائه شده در دنیای واقعی، به بررسی مساله توزیع محصولات لبنی توسط یک شرکت توزیع کننده بین مشتریان در استان فارس پرداخته ایم که نتایج محاسباتی نشان می دهد که توزیع کنندگان می توانند با استفاده از این شیوه، هزینه های عملیاتی شرکت را کاهش دهند.