غلامرضا وطن دوست

تاریخ ایران در نیمه دوم قرن نوزده و آغاز قرن بیست، گستره نقش آفرینی و فرمانروایی دودمان قاجار بود. گسترش حوزه اقتدار امپراتوریهای خارجی، فروش امتیازهای بازرگانی، انبوه وامهای خارجی، اختناق سیاسی، فقر اجتماعی، ناآرامی فزاینده همه گیر، ضعف نظارت مرکزی بر ایالات و ولایات، تباهی ساختار تشکیلاتی و فساد قانون شکنی حکومت، سیمای مصیبت بار حیات تاریخی کشور در این دوره است. از دیگر سو، ایران در این دوره با اقتصاد جهانی پیوندی نزدیک یافت. پیوند با ساختار بازرگانی و مالی بین المللی، رشد حجم بازرگانی و سرانجام کسری تراز بازرگانی ایران، گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی صنعتی، تباهی صنایع دستی و آغاز بهره وری از صنایع نوین باختر زمین، سقوط جهانی بهای نقره و تاثیر مصیبت بار آن بر اقتصاد کشور، رشد جمعیت و دگرگونیهای پدید آمده در ساختار اجتماعی، روزگار فرمانروایی قاجاریه را به گونه دوره گذار به ساختار رشد و انباشت سرمایه های کلان در آورد....

بی تردید، نظام آموزشی، یکی از مهم ترین پایه های هر جامعه به شمار می آید، که ضمن اثرگذاری بر دیگر نظام های اجتماعی، از آن ها نیز تأثیر می پذیرد.دولت پهلوی اول با هدف مدرن سازی کشور، از جمله این عرصه را مورد توجه خود قرار داد.از آنجا که هر نظام سیاسی دارای شاخصه هایی است، یکی از اصلی ترین شاخصه های عصر پهلوی اول ملی گرایی(ناسیونالیسم) بود، که در این دوره در شکل میهن دوستی، شاه پرستی، توجه به نژاد آریا و گذشته گرایی با تکیه بر دوران باستان بروز یافت.در این عصر میهن دوستی در پیوند نزدیک با مولفه های شاه پرستی و باستان گرایی قرار گرفت و در بخش های مختلف اجتماع آن دوره از جمله نظام آموزشی و به ویژه در تدوین کتاب های درسی تاثیر گذاشت. این مقاله تبلور پدیده ناسیونالیسم در کتاب های درسی تاریخ را با تکیه بر مقطع ابتدایی مبنای پژوهش قرار داده است و به این سؤال پرداخته است که پدیده ناسیونالیسم در این دوره چه تأثیری بر محتوای کتاب های درسی تاریخ گذاشت.پرسشی که پاسخ آن در «باستان گرایی»، «میهن دوستی» و «شاه پرستی» به مثابه مظاهر ناسیونالیسم در متون درسی تاریخ جستجو شده است.

جبران خلیل جبران درسال 1883در دهکده ای کوچک از منطقه بشاری لبنان زاده شد و هم اکنون هفتاد سالی از مرگ او می گذرد اما همچنان تاثیر او چشمگیر است و زندگیش برای خاص و عام در هاله ای از راز و نمادوارگی. مادرش- دختر کشیشی بود و پایبند اصول و ارزشها بود- و میهنش لبنان، دیدارگاه شرق و غرب و جایگاه مدارا و آمیزش ادیان و مذاهب گوناگون، بر او تاثیر زیادی داشته اند وی در سن شانزده سالگی به همراه مادر و دو خواهرش به آمریکا مهاجرت کرد و به زودی خودش را با محیط جدید تطبیق داده به شهرت و نام آوری رسید. شهرت و شخصیت وی چنان بود که برخی از وی خداواره ای می سازند و برخی نیز او را شاعری مردم پسند و پیش پا افتاده می دانند. در این مقاله گوشه هایی از زندگی، شخصیت و آثار او مورد بررسی قرار گرفته و در پایان فهرست آثار عربی و انگلیسی و نامه های او، همچنین آثار مهمی که درباره او نوشته شده و نیز آثاری که از وی تا بحال به فارسی ترجمه شده است، معرفی شده است.

عوامل فشار داخلی از جمله فقر، ناامنی و استبدادی و عوامل کشش خارجی ( بازارکار ، درآمد بالاتر،…..) سبب شد در واپسین ربع سده نوزدهم، سیلی بزرگ از مهاجران ایرانی به روسیه سرازیرشود.آشنایی ایرانیان با تحولات و دستاوردهای سیاسی، اجتماعی و صنعتی غرب و ارتباط ایرانیان ماندگار در اروپا و قفقاز با طبقه روشنفکر و بازاریان ایران سبب شد شرایط لازم را برای یک حرکت اعتراضی خواهنده مهیا شود و جنبش مشروطه به راه افتد.

امروزه پدیده مواد مخدر به یکی از مهم ترین مشکلات جوامع بشری تبدیل شده است و ابعاد این مشکل به حدی است که به صورت تهدیدی برای سلامت بشری و رفاه ملی، استقلال و امنیت و ساختار اجتماعی کشورها در آمده است هدف اصلی این پژوهش به جغرافیای کشت و راه های ورودی ترانزیت موادمخدر از مرزهای شرقی و چگونکی تأثیر آن بر اقتصاد خانوارها می باشد که نزدیکی به مرزهای شرقی براقتصاد و معتادکردن سرپرست خانوارها تأثیر بیشتری دارد. در پی اثبات فرضیه مقاله می¬باشیم که به نظر می¬رسد هر چه از مناطق مرکزی به نواحی مرزی کشور نزدیک شویم مواد مخدر تأثیر بیشتری بر اقتصاد خانوار دارد.این پژوهش با روش کتابخانه¬ای و مقایسه¬ای انجام شده است. یافته های به دست آمده بیانگر آن است که مردان معتاد در مقایسه شهر تهران و شهرستان تایباد از نظر نزدیکی به مناطق کشت و تولید موادمخدر، فقر و محرومیت، تهیه آسان مواد، کمبود امکانات اجتماعی، وجود پدر معتاد در خانواده دارای تفاوت های معناداری بوده اند. بیکاری، استعمال تفننی مواد، نداشتن سواد، مشکلات و درگیری در خانواده، ازدواج زودرس، از دست دادن امکانات مالی، استعمال مواد مخدر در جهت بالا بردن انرژی معنادار نبوده است. نتیجه گیری: نزدیکی جغرافیای به مرزهای شرقی بیشترین تأثیر را بر اقتصاد سرپرست خانواده¬های مرزنشین (تایباد) دارد

مشروطیت ایران محصول بیداری افکار ایرانیانی رادمرد و دلیر بود که اکثراً مردانی شرافتمند بودند و می خواستند از وضع مساعد تاریخ برای بهروزی و پیروزی ایرانیان استفاده کنند. نهضت انقلابی در ادبیات و حیات ادبی هم تاثیر گذاشت. گروهی زیاد از شعرا و نویسندگان به آزادیخواهان و روزنامه نویسی روی آوردند و با وجود اینکه اکثریت وسایل چاپ در دست مستبدین بود ولی تبلیغات مبارزان در روزنامه ها انجام می گرفت. بعد از مشروطه و گشایش مجلس، روزنامه های فراوانی در تهران و شهرستان ها انتشار یافت. از جمله مجلس، وطن، ندای وطن، کشکول، مساوات، صبح صادق، کوکب دری، تمدن و ... که اینها با سر لوحه هایی از قرآن و سخنان بزرگان و مطالب پراکنده توام بود. اکثریت این روزنامه ها چون باب میل حاکمان وقت نبودند معمولاً دیری نمی پائیدند و از بین می رفتند. در این مقاله سعی بر این است تا سه روزنامه تمدن، خورشید و کوکب دری را از زوایای مختلف مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم.

زمینه و هدف: پیشرفت شغلی فرماندهان عاملی اساسی در موفقیت سازمانی است، چرا که مستقیماً بر رهبری، پویایی و عملکرد کلی سازمان تاثیرگذار است. هدف از این مقاله شناسایی مولفه های پیشرفت شغلی فرماندهان در راستای افزایش موفقیت شغلی سازمانی در فراجا است.روش: روش انجام تحقیق آمیخته کیفی-کمّی اکتشافی می باشد. جامعه آماری در بخش کمّی شامل فرماندهان ارشد فراجا است که تعداد آنها برابر با 117 نفر بوده و براساس جدول مورگان تعداد 92 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند و در بخش کیفی نمونه گیری هدفمند به روش  تصادفی ساده انجام پذیرفت. به منظور تحلیل اطلاعات بدست آمده از مصاحبه ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده می شود. همچنین در بخش کمّی از مدل معادلات ساختاری مبتنی بر پی ال اس[1] برای اعتباریابی استفاده می شود.یافته ها: در بخش کیفی، در تحلیل محتوای انجام شده 11 محتوای پایه شناسایی شدند که شامل تصمیم گیری استراتژیک، شبکه سازی، مهارت های ارتباطی، جانشین پروری، برنامه ریزی فرآیند، ارزیابی عملکرد سازمانی، تقویت فرهنگ سازمانی، آموزش مداوم، شناخت عملکرد و پاداش، تعادل کار و زندگی کارکنان و رفاه کارکنان می باشند که در سه مقوله سازمان دهنده مهارت های رهبری، شایستگی های تخصصی و ارزش های سازمانی قرار گرفتند. نتایج بخش کمّی پژوهش نشان می دهدکه پیشرفت شغلی مدیران و فرماندهان در راستای موفقیت سازمان دارای سه بعد ارزش سازمانی، مهارت های رهبری و شایستگی های تخصصی بود که هر سه پیش بینی کننده موفقیت سازمانی بودند و در بین این سه مقوله مهارت های رهبری دارای بیشترین تاثیر با ضریب تاثیر 0.627 و شایستگی های تخصصی دارای کمترین تاثیر با ضریب تاثیر 0.109 بود.نتیجه گیری: چنانچه فرماندهان ارشد فراجا مهارت های رهبری، شایستگی های تخصصی و سازمانی خود را تقویت کنند، موفقیت شغلی سازمانی مناسب تری را کسب خواهند کرد، چرا که توسعه مهارت های رهبری و توجه به شایستگی ها باعث بهبود کارایی و عملکرد فرآیندهای سازمان و موفقیت شغلی می شود.