بدیع الزمان مکی آل آقا

هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی عناصر و مؤلفه های برنامه درسى دین و زندگى مبتنى بر دیدگاه ماوراى فردى در دوره متوسطه دوم بود. روش این پژوهش از نظر هدف، توسعه ای−کاربردی و از نظر نوع روش، تحلیل محتوى مبتنى بر کدگذارى س ه مرحله اى (باز، محورى و گزینشى) بود. حوزه مورد پژوهش شامل کلیه صاحب نظران و اساتید حوزه برنامه ریزی درسی، علوم تربیتی و مدیریت آموزشی بود که با روش نمونه گیری هدفمند، اساتیدی که شرایط مورد نظر را داشتند مورد مصاحبه نیمه−ساختاریافته قرار گرفتند که با رسیدن به اشباع نظریِ یافته ها، تعداد نمونه های پژوهش به دوازده نفر رسید. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه، از روش های سه مرحله ایِ کدگذاریِ استفاده شد. براساس یافته های به دست آمده، از کدبندی مصاحبه ها، هیجده مقوله و پنج عنصر مشخص گردید که شامل: عنصر هدف با پنج مقوله، عنصر ارزشیابی با چهار مقوله و عنصرهای ویژگی یادگیرنده، محتوا و روش به طور مشترک با سه مقوله به عنوان عناصر و محتواهای مورد شناسایی برای برنامه درسى دین و زندگى مبتنى بر دیدگاه ماوراى فردى در دوره متوسطه دوم بودند. از عناصر و مؤلفه های شناسایی شده می توان در طراحی الگوی مبتنی بر دیدگاه ماورای فردی در برنامه درسی دین و زندگی استفاده نمود.

هدف این پژوهش شناسایی عوامل برنامه درسی چندفرهنگی دوره متوسطه دوم آموزش و پرورش ایران بوده است. که از نظر هدف کاربردی، روش اجرا توصیفی از نوع آمیخته اکتشافی و پیمایشی است. مشارکت کنندگان اول، شامل 9 نفر ازخبرگان و صاحب نظران (استادان عضو هیات علمی دانشگاه با تحصیلات دکتری در رشته برنامه ریزی درسی)  حداقل دارای 15 سال سابقه بودند که به صورت هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و با همان تعداد به اشباع رسیده و تحت مصاحبه های نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. برای اطمینان از روایی مصاحبه از روش مثلث سازی (سه سویه سازی) استفاده گردید. مشارکت کنندگان دوم پژوهش، شامل مدیران و دبیران دوره متوسطه دوم شهر تهران در سال 1399 حدود 2000 نفر هستند. که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، تعداد 400 پرسشنامه بین این افراد توزیع و تعداد 386 پرسشنامه دریافت و مورد تحلیل قرار گرفت. برای بررسی روایی واگرا، از مقایسه ی جذر AVE هر سازه (متغیر) با مقادیر ضرایب همبستگی بین سازه ها استفاده شد و ضریب پایایی ترکیبی به دست آمده برای همه مؤلفه های تحقیق بزرگ تر از 70/0 هستند و این موضوع نشان دهنده همبستگی درونی مناسب بین متغیرها برای سنجش مفاهیم مورد نظر بود. روش گردآوری داده ها در جامعه اول  بصورت مطالعه کتابخانه ای است. کدگذاری داده ها در سه مرحله (باز، محوری و انتخابی) انجام شد و پنج تن از مشارکت کنندگان با تأیید یافته های پژوهش، روایی و پایایی کدگذاری ها را تأیید کردند. و در جامعه دوم پزوهش، تحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزارهای Smart PLSو SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که برنامه درسی چندفرهنگی به مؤلفه های «مبانی؛ شرایط علی، «برنامه درسی چندفرهنگی؛ مقوله محوری»، «فعالیت ها به عنوان عوامل زمینه ای»، «اهداف به عنوان راهبردها»، «روش های ارزیابی به عنوان شرایط مداخله گر» و در نهایت «محتوی به عنوان پیامدها» وابسته است. در نهایت نتایج نشان داد که روایی و فرضیات مدل مورد تأئید قرار گرفته است.  

هدف از انجام این تحقیق، طراحی برنامه درسی مبتنی بر توسعه پایدار، توسعه ی حرفه ای و تربیت شهروندی و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان بوده است. برنامه درسی با رویکرد جهانی شدن براساس الگوی تایلر شامل اهداف، محتوا، روش های تدریس و ارزشیابی برنامه درسی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل اساتید و اعضای هیئت علمی متخصص در زمینه توسعه پایدار و توسعه حرفه ای و تربیت شهروندی شاغل در دانشگاه های شهر تهران و متخصصان نظام آموزش و پرورش در این حوزه بود وبرای تعیین حجم نمونه مورد نیاز از نمونه گیری هدفدار قضاوتی که تعداد آنان 30 نفر می باشد. ایزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. پس از روایی سنجی به وسیله نسبت روایی محتوایی CVR و شاخص روایی محتوای CVI ، 13 گویه در بخش اهداف، 13 گویه محتوا، 9 گویه روش های تدریس و 6 گویه ارزشیابی حاصل شد که در مجموع شامل 41 گویه می باشد.

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامه درسی آموزش شهروندی به دانش آموزان انجام شده است. برای این منظور از روش های کمی و کیفی در قالب یک طرح آمیخته بهره برده شده است. مرحله اول پژوهش به روش کیفی از نوع نظریه مبنایی صورت گرفته است. در این مرحله 28 متخصصین حوزه های تعلیم و تربیت، برنامه ریزی درسی و علوم اجتماعی به روش زنجیره ای انتخاب شده و مورد مصاحبه قرار گرفتند. در مرحله دوم که با روش پیمایشی می باشد، به منظور بررسی اعتبار الگوی طراحی شده از نظرات متخصصین و معلمان با سابقه بهره برده شده است. یافته های به دست آمده نشان می دهد که سرفصلهای آموزش شهروندی شامل ارزشهای انسانی و اخلاقی، آموزش مهارتهای زندگی جمعی (نظم و مسئولیت پذیری)، بازسازی فرهنگی، آموزش سیاسی، مشارکت مدنی، تاکید بر عدالت اجتماعی و آموزش چندفرهنگی است. در روشهای آموزش و همچنین ارزشیابی نیز، بر تشکیل گروههای غیررسمی و نظارت بر فعالیت گروهها، یادگیری در عمل و روشهای تدریس شاگرد محور و مشارکتی تاکید شده است. بررسی ضرایب توافق در خصوص همه سرفصلهای آموزشی و روشهای آموزش بالاتر از 0.6 می باشد که حاکی از اعتبار نتایج به دست آمده است.

هدف پژوهش حاضر، طراحی برنامه درسی مبتنی بر توسعه پایدار و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان بوده است. روش پژوهش حاضر، روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی بوده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از سه گروه اسناد، متخصصان در زمینه توسعه پایدار در دانشگاه های شهر تهران و متخصصان برنامه درسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این حوزه بود. برای تعیین حجم نمونه مورد نیاز از نمونه گیری هدفمند استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته و تحلیل اسناد بود. روایی محتوایی مصاحبه با استفاده از نظر متخصصین مطالعات برنامه درسی به دست آمد. نتایج تحلیل داده ها در طی سه مرحله، کدگذاری باز، کدگذاری نظری و کدگذاری انتخابی انجام شد و اعتبارسنجی الگوی ارائه شده از روش دلفی استفاده شد.

هدف از انجام این تحقیق، طراحی برنامه درسی با رویکرد جهانی شدن و حفظ هویت فرهنگی و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان است. برنامه درسی با رویکرد جهانی شدن براساس الگوی کلاین شامل اهداف، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری، مواد و منابع آموزشی، فعالیت های یادگیری، زمان آموزش، فضای آموزش، گروه بندی یادگیرنده، ارزشیابی برنامه درسی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه خبرگان و متخصصان برنامه درسی می باشد و برای تعیین حجم نمونه مورد نیاز از نمونه گیری هدفدار – قضاوتی که تعداد آنان 40 نفر می باشد. ایزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که برای تجزیه و تحلیل داده ها از اخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. پس از روایی سنجی به وسیله نسبت روایی محتوایی CVR و شاخص روایی محتوای CVI ، 14 گویه در بخش اهداف، 10 گویه محتوا، 5گویه راهبردهای یاددهی و یادگیری، 5 گویه مواد و منابع آموزشی، 5 گویه فعالیت های یادگیری، 6 گویه زمان آموزش، 6 گویه فضای آموزش، 7 گویه گروه بندی، 5 گویه ارزشیابی حاصل شد که در مجموع شامل 62 گویه می باشد.

زمینه: عوامل متعددی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مرتبط است و تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده است، اما آیا سواد رسانه ای والدین با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ارتباط دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سواد رسانه ای والدین و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی -همبستگی بود. از جامعه آماری دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 به تعداد 50707 نفر، تعداد 500 نفر به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش شامل پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی (هرمنس،1987) و پرسشنامه سواد رسانه ای (کانسیداین، 1995) بودندکه بعد از جمع آوری داده ها، تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل ها نشان داد که همبستگی مثبت و معناداری بین سواد رسانه ای والدین با انگیزه پیشرفت تحصیلی وجود دارد (0/005≥ P ). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که مؤلفه های رعایت اصل صداقت در فضای مجازی و رسانه، اجتناب از توهین و هتک حرمت در فضای مجازی و رسانه، تنفراز خشونت در فضای مجازی و رسانه، حمایت از حیوانات و محیط زیست در فضای مجازی و رسانه قادر به پیش بینی انگیزه پیشرفت تحصیلی می باشد (0/005 ≥ P ). نتیجه گیری: سواد رسانه ای والدین و مؤلفه های آن نقش مهمی در انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد و می تواند منجر به بهبود انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شود.

هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی با رویکرد جهانی شدن و حفظ هویت فرهنگی بوده است. این پژوهش بر اساس معیار هدف کاربردی است، روش گردآوری اطلاعات کیفی می باشد. شیوه انتخاب نمونه ها هدفمند از نوع گلوله برفی بوده است. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. در این پژوهش اشباع نظری در نفر یازدهم بود. روش تجزیه و تحلیل روش نظریه داده بنیاد می باشد. تحلیل ها به وسیله سه نوع کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی بوده است. در این پژوهش 13 مقوله اصلی، 27 مقوله فرعی و 129 خرده مقوله برنامه درسی برای جهانی شدن و حفظ هویت فرهنگی مشخص شد و پس از روایی سنجی کلیه گویه ها، 14 خرده مقوله در بخش ضرورت و نیاز، 12 خرده مقوله در بخش اهداف، 19 خرده مقوله در بخش محتوا، 16خرده مقوله در بخش روش های یاددهی- یادگیری، 8 خرده مقوله در بخش نقش معلم و ... شناسایی شد و مدل ترسیمی ارائه شده مدل پارادیمی برنامه درسی رویکرد جهانی شدن و حفظ هویت فرهنگی بر اساس نظریه داده بنیاد ارائه گردید.