رضا محبوبی

به دنبال چرخش پارادایمی، در گفتمان رفاه اجتماعی و توجه به ابعاد ذهنی رفاه، موضوعِ ساختِ مقیاس برای سنجش احساس رفاه اجتماعی، بعنوان یکی از ابعاد مهم رفاه اجتماعی بیش از پیش اهمیت یافته است و این در حالی است که تاکنون اقدام بایسته ای برای ساخت ابزار سنجش احساس رفاه اجتماعی صورت نگرفته است. در این تحقیق پس از ساخت مدل مفهومی برای تبیین رفاه ذهنی؛ نسبت به طراحی ابزار سنجش (پرسشنامه ای با 66 سؤال و گویه) برای اندازه گیری احساس رفاه اجتماعی اقدام شد. پرسشنامه بصورت آزمایشی در شهر ارومیه با 51 نمونه آماری که بصورت تصادفی انتخاب شده بودند، مورد اجرا قرار گرفت، و نتایج آزمون های آماری نشان داد که: مقدار KMO محاسبه شده ابزار سنجش نزدیک 7/0 بود (696/0) و نتیجه آزمون بارتلت نیز در سطح خطای کوچک تر از 01/0 معنی دار بوده است. همچنین محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای ابزار سنجش نشان داد مقدار این ضریب بیش از 7/0 بوده است (Cronbach's Alpha= 0.856). پس، براساس همه روش های اعتبار سنجی اعم از اعتبار محتوا و اعتبار مبتنی بر ملاک (همزمان) و اعتبار سازه ای (مبتنی برآزمون آماری پیشرفته تحلیل عاملی) و نیز ضریب آلفای کرونباخ، ابزارِ ساخته شده برای سنجش احساس رفاه اجتماعی (پس از حذف 18 گویه از مجموع 66 گویه)، مجموعاً با 48 سؤال و گویه از اعتبار- روایی (validity) و اعتماد- پایایی (reliability) لازم برخوردار بوده است.

هدف: تهیه مقیاس استاندارد برای اندازه گیری میزان دینداری؛ به خصوص در جامعه ایران که دینداری یکی از شاخصهای اصلی توصیف وضعیت اجتماعی است، یکی از ضرورتهای انکارناپذیر است؛ به ویژه اینکه اکثر شاخص هایی که برای سنجش دینداری ارائه شده اند، عمدتاً بر مبنای الگوهای غربی و دیدگاههای مسیحی گرا ساخته شده اند. لذا هدف اصلی این پژوهش، ساخت الگوی مفهومی و ابزار اندازه گیری بومی برای سنجش میزان دینداری بوده است. روش: این مطالعه به صورت میدانی و با استفاده از تکنیک مصاحبه در قالب پرسشنامه محقق ساخته به انجام رسیده و نتایج آن به وسیله نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: دراین تحقیق، یک الگوی مفهومی جدید مشتمل بر وجوه سه گانه و ابعاد چهارگانه دین(اعتقادات، ایمان، اخلاق و شریعت) برای سنجش دینداری طراحی و ارائه شد و نتایج آزمونهای آماری نشان داد که مقدار KMO محاسبه شده ابزار سنجش بیش از 7/0 بود(780/0) و نتیجه آزمون بارتلت نیز درسطح خطای کوچک تر از 01/0 معنادار بوده است. همچنین محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای ابزار سنجش دینداری نشان داد مقدار این ضریب بیش از 7/0 بوده است. لذا مقیاسها و ابزارِ محقق ساخته برای سنجش دینداری از اعتبار/روایی واعتماد/پایایی لازم برخوردار شد. نتیجه گیری: معمولاً یکی از دغدغه های محققان، دستیابی به ابزاری است که اعتبار و روایی آنها به ویژه در جامعه ایران مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته باشد و این امر، به خصوص در تحقیقاتی که برای سنجش دینداری انجام می شوند، از اهمیت بیشتری برخورداراست. به نظر می رسد با تکیه بر نتایج تحقیق حاضر بتوان از مقیاس و ابزار سنجش دینداری که در این پژوهش معرفی شده است برای کارهای پژوهشی مشابه استفاده کرد؛ چرا که اعتبار این ابزار در این پژوهش به تأیید رسید#,

دستیابی به رفاه مادی و معنوی، یکی از آرزوهای همیشگی انسان ها بوده است که در هر دوره ای از زندگی بشر، آرزو شکل خاصی به خود گرفته و ساز و کار خاص خود را در جامعه به وجود آورده است. به همین سبب هم بسیاری از طرح ها و برنامه های دولت ها و برنامه ریزان جامعه به راه کارهای تامین رفاه بیشتر برای شهروندان معطوف بوده است. برآورده شدن این خواست در عصر حاضر به سبب تخصصی شدن هر چه بیشتر اکثر شئون زندگی بشر، الزامات خاصی پیدا کرده است که شاید مهم ترین آن ها برخورداری از دانش و تخصص باشد. مهم ترین نهادی که وظیفه تربیت اولیه نیروهای متخصص را در جامعه بر عهده دارد آموزش و پرورش است و اگر بتوان عواملی را شناسایی کرد که به ارتقا کارایی این نهاد مهم اجتماعی کمک کند در واقع گامی در جهت افزایش رفاه اجتماعی شهروندان برداشته شده است. سرمایه اجتماعی یکی از ابزارهای مفهومی در حوزه جامعه شناسی است که در دهه های اخیر جایگاه خود را به عنوان متغیری تاثیر گذار در حوزه های مختلف باز کرده است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر روی موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر ارومیه طراحی و اجرا شده است. نمونه آماری این تحقیق شامل 380 دانش آموز پیش دانشگاهی بوده است. علاوه بر فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر احتمال وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان، در تحقیق حاضر یک فرضیه دیگر هم مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق به روش پیمایشی از طریق انجام مصاحبه در چارچوب پرسشنامه محقق ساخته به انجام رسید و اطلاعات توسط نرم افزار SPSS پردازش گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر ارومیه، همبستگی مثبت و بسیار ضعیفی وجود دارد و نتایج، قابل تعمیم به جامعه آماری نبود و فرضیه تحقیق مبنی بر وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر ارومیه رد شد. اما بر اساس یافته های تحقیق، تاثیر پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده های دانش آموزان بر موفقیت تحصیلی آنان به اثبات رسید و معنی دارتر از رابطه سرمایه اجتماعی آنان با موفقیت تحصیلی بود. بر مبنای یافته های تحقیق، رابطه ای بین میزان اطلاعات و آگاهی های عمومی دانش آموزان و موفقیت تحصیلی وجود ندارد اما بین سطح ارتباطات اجتماعی و نیز بین میزان اعتماد دانش آموزان و موفقیت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد. همین طور بین سطح تحصیلات و نوع شغل والدین و موفقیت تحصیلی فرزندان رابطه معنی داری وجود دارد.

در این مقاله ،اثرات مقیاس عملیات سازمان،سلسله مراتب،مدیریت سبز ومسئولیت اجتماعی شرکت ها به عنوان شاخص ها و متغیرها موثر بر روی جهت گیری زمانی مدیران ارشد به روش ها مختلف مورد واکاوی قرار گرفته است.یافته ها نشان می دهد که مدیران سبز وپایبند به مسئولیت اجتماعی به عملکردکوتاه مدت در سطوح اهمیت مختلف ،توجه دارند.همچنین،نتایج نشان می دهد که مدیران ارشد شرکت های که دارای مقیاس بزرگتر از فعالیت و سلسله مراتب بیشتر هستند،بیشتر به عملکرد کوتاه مدت توجه می کنند. مدیران ارشد به دلیل اینکه در تصمیم گیری های استراتژیک شرکت می کنند،اصلی ترین بازیگران سازمان هستند.با تصمیمات خود آینده سازمان را می سازند.این تحقیق به دنبال چگونگی رابطه ای میان مدیریت سبز،مسئولیت اجتماعی شرکت،مقیاس عملیات،سلسله مراتب برجهت گیری زمانی تصمیمات مدیران ارشد سازمانها است. سهامداران درجایگاه مالکیت شرکت قرار دارند فشار آنها بر روی مدیران ارشد، تصمیمات را در سازمانها به سمت جهت گیری وتمرکز کوتاه مدت سوق می دهد.جامعه آماری حدوداً 200نفرازمدیران شرکتها وسازمانهای غرب وشمال غرب کشور،تعداد نمونه آماری 132نفر درنظر گرفته شد.شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای می باشد.باتوجه به اینکه آلفبای کرونباخ برای تمامی سوالات بالای 7. می باشد،نشانده دهنده پایای بالای پرسشنامه می یاشد.برای تجزیه وتحلیل داده ها حاصل از پرسشنامه از نرم افزارspss))وبرای آزمون فرضیات پس از بررسی نرمالیته توزیع متغیرها(کلموگروف اسمیرنوف) از آزمون های رگرسیون واسپیرمنیا پیرسون استفاده شد.

مقدمه: وقتی از«رفاه اجتماعی» سخن به میان می آید؛ کمتر به ریشه ها و فلسفه رفاه توجه می شود و معمولاَ، نیازهای رفاهی از جنس نیازهای دست دوم و روبنایی تلقی می شوند و همین امر سبب می شود که به خصوص در مواقع بروز محدودیت های اقتصادی و سیاسی به راحتی از تأمین نیازهای رفاهی مردم صرف نظر شود. این درحالی است که مفاهیم بنیادین مربوط به رفاه اجتماعی در اغلب سنت های فکری دقیقاً همان مفاهیمی هستند که پایه های اصلی «حق» را تشکیل می دهند و لذا اگر به مقوله رفاه اجتماعی به منزله «حق» نگریسته شود، آنگاه رفاه اجتماعی نیز جزء حقوق «اساسی» مردم تلقی می شود. ما در این مقاله سعی داریم با مرور مفاهیم نظری فلسفه حق، ارتباط تنگاتنگ بین «حق» و «رفاه اجتماعی» را مورد بررسی قرار دهیم. روش: این تحقیق به روش اسنادی و با مراجعه به منابع علمی به صورت مروری به منظور بسط مباحث نظری پیرامون فلسفه رفاه اجتماعی به انجام رسیده است. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد که در اکثر منابع و متون علمی «حق» به معنای «ادعای تضمین شده و حاکم» است؛ یعنی ادعایی که با پشتیبانی قدرت سیاسی الزام می شود و در مقابل ادعاهای متعارض همواره پیروز و حاکم است. مفهوم و نهاد حق، بر پایه اصل کرامت ذاتی انسان قابل موجه شدن است و آنچه که موجب معنی دار شدن کرامت ذاتی انسان ها می شود این است که آنها عملاً بتوانند آزادانه در مسیر کرامت ذاتی خود حرکت نمایند. از طرف دیگر، اگر به مباحثی که نوعاً توسط اندیشمندان حوزه رفاه اجتماعی مطرح می شود دقت کنیم، اغلب آنها به مفاهیمی چون «عدالت، برابری، آزادی و توزیع منابع» اشاره می کنند و بسیاری از سیاست های اجتماعی برای تأمین عدالت و برابری، استقرار آزادی و توزیع عادلانه منابع مادی ارائه می گردند. نتایج: براساس یافته های این تحقیق، رابطه معنی داری بین مفاهیم بنیادین «حق» و «رفاه اجتماعی» برقرار است و ازآنجاکه «دفاع از حق» جایگاه رفیعی در هنجارهای اجتماعی و ساختارهای سیاسی دارد؛ لذا با پذیرش این واقعیت که: مطالبات، نیازها، ادعاها و انتظارات رفاهی مردم از جنس «حقوق اساسی» به شمار می روند، می توان برای تأمین این نیازها و مطالبات؛ ارزشی همسنگ مطالبات حقوقی قائل شد.