نوشین سلیمی

امروزه دانش آموزان و نوجوانان در دوره های حساس رشدی خود با مشکلاتی مواجهه می شوند. تفسیر و مواجهه با افکار و احساسات در موقعیت های چالش برانگیز می تواند مشکلاتی به وجود آورد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نشخوارفکری و کمال گرایی با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در بین دانش آموزان، انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1402-1401 بود. به این منظور تعداد 320 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری خوشه ایی انتخاب و با پرسش نامه های، نشخوارفکری نولن هوکسما(1991)، تنظیم هیجان گارنفسکی و کرایج(2001) و کمال گرایی هیل(2004)، مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از گرد آوری داده ها، مدل یابی معادلات ساختاری برای آزمون مدل پیشنهادی و فرضیه ها مورد استفاده قرارگرفت. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده از برازش مطلوبی برخوردار است و نشخوارفکری با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان بر کمال گرایی دانش آموزان تاثیر می گذارد. یافته ها نشان می دهد که نشخوارفکری در کاهش کمال گرایی، نشخوارفکری در کاهش تنظیم شناختی هیجان، تنظیم شناختی هیجان در بهبود کمال گرایی و در نهایت نشخوارفکری با نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان بر کمال گرایی تاثیر معنادار دارد.

این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارآمدی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و راهبردهای مقابله با استرس در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر سرپل ذهاب انجام شد. مطالعه حاضر پژوهشی نیمه تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود که در سال 1398 در شهرستان سرپل ذهاب انجام شد. روش نمونه گیری خوشه ای و تعداد نمونه ها در دو گروه مداخله و کنترل 40 نفر بود (هر گروه 20 نفر). گروه مداخله در طول هشت جلسه60 تا 90 دقیقه ای، آموزش های گروه درمانی مبتنی بر حضور ذهن دریافت کردند. داده های مربوط به دانش آموزان در دو مقطع زمانی قبل و بلافاصله بعد از مداخله با استفاده از پرسشنامه های استاندارد انگیزش پیشرفت، خودکارآمدی تحصیلی مورگان-جینکز و راهبردهای مقابله با استرس جمع آوری شد. داده ها با آزمون های آماری t مستقل، t زوجی و آزمون کای دو و با استفاده نرم افزار SPSS 16 و سطح معنی داری 5٪ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر حضور ذهن، موجب بهبود معنادار نمرات خودکارآمدی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و راهبردهای مقابله با استرس در دانش آموزان گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل گردید (0/001 > P ). به نظر می رسد مداخله گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با افزایش مهارت های ذهنی دانش آموزان منجر به بهبود خودکارآمدی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و راهبردهای مقابله با استرس گردید.