ماهرخ اللهیاری

زمینه و هدف: یکی از ضروری ترین مسائل اجتماعی، اجرای احکام حقوقی اسلام از جمله حدود است؛ با توجه به مبتلابه بودن مسأله زنا در جامعه امروزی و وجود اختلافات در آرای فقهی مذاهب اسلامی، این سؤال مطرح می شود که مذاهب اسلامی در انواع حد زنا از چه نظر اتفاق یا اختلاف نظر دارند؟ مواد و روش ها: در این مقاله محقق با روش مطالعه کتابخانه ای انواع حد زنا را بین مذاهب خمسه بیان کرده و سپس به تطبیق ادله آن پرداخته است. ملاحظات اخلاقی: تمامی اصول اخلاقی در مراحل نگارش پژوهش حاضر، رعایت شده است. یافته ها: با توجه به خصوصیات مجرم، برای زناکار در فقه جزایی امامیه هشت نوع حد و در نزد اهل سنت، به طور کلی دو قسم قتل، تازیانه و سنگسار مطرح شده که گاهی علاوه بر این دو مجازات اصلی، تبعید مجرم یا حبس نیز به تناسب نوع جرم و فتاوای فقهای ایشان اعمال شده است. نتیجه گیری: با وجود اختلاف نظر بین مذاهب، فتاوای فقهای امامیه و اهل سنت تباین کلی نداشته، بلکه در بیشتر موارد اتفاق نظر وجود دارد.

یکی از ضروری ترین مسائل برای اجرای احکام جزایی اسلام از جمله حدزنا اثبات آن است؛ با توجه به مبتلابه بودن مسأله زنا در جامعه امروزی و وجود اختلافات در آرای فقهی مذاهب اسلامی، این سؤال مطرح می شود که مذاهب اسلامی در اثبات حد زنا از چه نظر اتفاق یا اختلاف نظر دارند؟ اثبات حد برای زناکار در فقه جزایی امامیه از طریق چهار بار اقرار مجرم یا شهادت شهود و در نزد اهل سنت نیز، به طور کلی برای اثبات جرم زنا از طریق اقرار زانی وزانیه وشهادت شهود اتفاقنظر دارند. با وجود اختلاف نظر بین مذاهب، فتاوای فقهای امامیه و اهل سنت تباین کلی نداشته، بلکه در بیشتر موارد اتفاق نظر وجود دارد.

نماز عالی ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان داشته و تأثیر بسزایى در زندگى فردى و اجتماعى فرد دارد و ش رای ط و آدابش، تمام نظام و روابط ان س ان ى را تنظیم و اصلاح مى کند. در ج هان امروز که لجام گسیختگى فرهنگى به شدت سلامت و ام نیت بسیارى از جوامع را به مخاطره انداخته است، مساله بی انگیزگی جوانان به نماز خواندن مورد توجه پژوهشگران دینی قرار گرفته است. چرا که ن ماز و توکل به امدادهاى غیبى خداوندى مى تواند ناجى افراد از سقوط در منجلاب گناهان شود. لذا دستیابی به میزان تاثیر عوامل فردی و اجتماعی در میان دانش آموزان ساکن شهر اردبیل و متغیرهای مرتبط با آن هدف اصلی مطالعه بوده است. پژوهش حاضر به روش آماری و تحلیلی با نمونه گیری تصادفی نشان می دهد که: دوستان 7/41 درصد، نگرش فردی 44 درصد، مساجد و محافل معنوی 44 درصد ، معلمان و محیط مدرسه 3/40 درصد ، رسانه 40 درصد و والدین با 3/46 درصد بیشترین ارتباط را دارد. لذا والدین باید با راهکارهای مناسب جهت ترغیب فرزندان به نماز آشنا شوند تا بتوانند با تبیین فلسفه نماز، هویت دینی را جایگزین بی انگیزگی به نماز نمایند.

آسیب شناسی فریضه نماز از مسائل اساسی در ترغیب جوانان به نماز است. به همین منظور مقاله حاضر به روش تحلیلی – استنباطی مؤلفه های اصلی؛ تراکم جمعیت، ناهمگونی جمعیت، ناهماهنگی اهداف و امکانات، ارتباط با جوانان و فرهنگ آسیب شناسی نماز و تأثیر آن ها بر جوانان را موردبررسی قرار داده است. جامعه آماری سیصد نفر با روش نمونه گیری سه مرحله ای سهمیه ای، خوشه ای و تصادفی ساده از بین جوانان انتخاب شده است. بررسی ها حاکی از آن است که علل سستی در فریضه نماز جوانان: عوامل درونی شامل؛ خصوصیات فردی از حیث علم، آگاهی، نوع نگرش افراد به فلسفه نماز و نقاط ضعف اخلاقی فرد نمازگزار است. عوامل بیرونی شامل: آسیب های تکوینی نماز همچون شیطان، نحوه عمل و تأثیر او در نماز، چگونگی ایجاد مصونیت در مقابل آن و آسیب های غیرتکوینی؛ از قبیل عوامل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است که هر یک می توانند آسیب قابل ملاحظه ای بر فریضه نماز وارد کنند. نتیجه تحقیق که با نمونه گیری تصادفی میان جوانان اردبیل صورت گرفته نشان داد که عوامل درونی تأثیر کمی بر آسیب پذیری نماز در جامعه آماری موردمطالعه دارند درحالی که آسیب پذیری عوامل بیرونی غیر تکوینی با 3/46 درصد، بالاترین آمار را به خود اختصاص داده است.

نماز عالی ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، ش رای ط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در ج هان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و ام نیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، ن ماز و توکل و امدادهای غیبی خداوندی می تواند ناجی افراد از سقوط در منجلاب گناهان شود. پژوهش حاضر به روش میدانی و تحلیلی با نمونه گیری تصادفی میان تمام دانش آموزان مقاطع دوره ابتدایی، متوسطه دوره اول و دوم استان اردبیل صورت گرفته است و با تمسک به قرآن کریم در صدد ارائه راهکارهای کاربردی مؤثر و قابل اجرا جهت جذب فرزندان به نماز است. والدین از میان مؤلفه های مختلف با 3/46 بالاترین آمار را در جذب فرزندان به نماز به خود اختصاص داده است. لذا نقش والدین با تمسک به قرآن در ارائه راه های ترغیب فرزندان به نماز و مسجد جهت حفظ و ارتقای هویت اسلامی و ملّی و صیانت از خانواده و جامعه غیر قابل انکار است.