زهرا مهری

یکی از مهم ترین اهداف سیاستگذاران اقتصادی، توزیع عادلانه و مناسب درآمد بین اقشار مختلف جامعه است. با توجه به اهمیت بحث عدالت و توزیع عادلانه درآمد در ایران و وضعیت نامناسب شاخص های توزیع درآمد در استان های کشور، در این پژوهش به بررسی رابطه نابرابری درآمد با شهرنشینی و رشد اقتصادی در استان های ایران در دوره زمانی 1398-1385 پرداخته شده است. در این راستا به منظور بررسی دقیق رابطه بین متغیرهای پژوهش، از دو رویکرد برای بررسی مسئله پژوهش استفاده شده است. ابتدا رابطه علّیت بین نابرابری درآمد با شهرنشینی و رشد اقتصادی با استفاده از روش دومیترسکو-هورلین مورد بررسی قرار گرفته است. سپس به منظور تکمیل بحث و تعیین میزان اثرگذاری متغیرهای شهرنشینی و تولید ناخالص داخلی بر نابرابری درآمد، مدل نابرابری درآمد با در نظر گرفتن ساختار فضایی و با لحاظ دو متغیر شهرنشینی و GDP سرانه و چندین متغیر کنترل، با استفاده از رهیافت پانل فضایی مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج آزمون علّیت دومیترسکو-هورلین نشان دهنده وجود رابطه علّیت یک طرفه از شهرنشینی به نابرابری درآمدی و وجود رابطه علّیت دوطرفه بین تولید ناخالص داخلی و نابرابری درآمدی در استان های ایران است. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش پانل فضایی نیز نشان می دهد که متغیرهای نرخ شهرنشینی، تولید ناخالص داخلی سرانه و باسوادی از مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر نابرابری درآمدی در استان های کشور هستند.

شهر تبریز یکی از کلان شهرهای ایران محسوب می گردد. این شهر همانند دیگر مناطق و شهرهای ایران در حوزه توسعه متوازن و تمرکز زدایی دارای مشکلات زیادی است، بطوری که مرکز این شهر از منظر حوزه های متعدد جمعیتی، سکونتگاهی، اداری، تجاری دارای تمرکز بسیار بالایی در مقایسه با اطراف آن است، که این موضوع مشکلات و چالش های متعددی را ایجاد نموده است. با این حال با توجه به اقداماتی که در چند سال اخیر در حوزه تمرکز زدایی در این شهر صورت گرفته است، این مشکل همچنان پابرجا مانده است. یکی از مهمترین عواملی که موضوع تمرکز زدایی در این شهر را کند نموده است اختلاف نظرها در حوزه فواید و مزایای فرایند تمرکز زدایی است بطوری که برخی بر این اعتقادند که تمرکز زدایی در این شهر از یک سو منجر به کاهش بسیار زیاد هزینه های اقتصادی و ایجاد فرصت برای دیگر بخشهای شهر خواهد شد و عده ای دیگر بر این اعتقادند که اجرای سیاست تمرکز زدایی نه تنها عاری از مزیت است بلکه هزینه های اجرای فرآیند تمرکز زدایی را نیز بر این شهر تحمیل می کند. بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع، مقاله حاضر درصدد است تا اثرات و رابطه سیاست های تمرکز زدایی با کاهش هزینه ها و فرصتهای اقتصادی در این شهر را مورد بررسی قرار دهد.

یکی از اهداف استراتژیک کسب و کار فعلی، بهبود پایداری در زنجیره های تامین می باشد. شرکت ها استراتژی های جدید مدیریتی را برای دستیابی به پایداری در زنجیره تامین تولیدی مورد پذیرش قرار داده اند. بنابراین ضروری است عملکرد پایداری استراتژی های جدید مدیریتی به کار گرفته شده را در زنجیره تامین مورد ارزیابی قرار دهند. هدف این مقاله، ارائه مدل ارزیابی عملکرد پایداری شیوه های مدیریت زنجیره تامین لارج در زنجیره تامین خودروسازی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم می باشد. در این پژوهش، با مرور ادبیات و مصاحبه با خبرگان، شیوه های مدیریت زنجیره تامین لارج شناسایی و با استفاده از دیمتل فازی و فرآیند تحلیل شبکه ای فازی اولویت بندی شدند و رویکرد یکپارچه از شیوه های لارج ارائه گردید و در نهایت از رویکرد پویایی سیستم برای ارزیابی پویایی شیوه های مدیریت زنجیره تامین لارج و تاثیرشان بر عملکرد پایداری در زنجیره تامین استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که سناریوهای بهبود در حمل و نقل انعطاف پذیر و بهبود در اجرای تولید به موقع، موجب پایدارتر شدن زنجیره تامین می گردد. نتایج حاصل از اجرای این سناریوها نشان از بهبود پایداری در زنجیره تامین می دهد. همچنین نتایج نشان می دهد که استراتژی ناب، استراتژی بسیار مهمی در دستیابی به پایداری در زنجیره تامین می باشد. مدل ارائه شده به مدیران صنعت و تصمیم گیرندگان کمک می کند که نتایج بدست آمده از اجرای شیوه های مدیریت زنجیره تامین لارج را شناسایی کنند و با اتخاذ تدابیری، شیوه های موثر بر پایداری در زنجیره تامین را بهبود دهند.

مطالعه ی تغییرات توزیع عادلانه درآمد در مسیر رشد اقتصادی، همیشه مورد علاقه اقتصاددانان و دولتمردان بوده است. لازمه رشد اقتصادی، انباشت سرمایه است که از راه تجمیع پس انداز خانوارها حاصل می شود. مطالعات انجام شده در دهه های گذشته عمدتا مبنی بر این فرض بود که نسبت پس انداز به درآمد در گروه های درآمدی،متناسب افزایش می یابد. درنتیجه جامعه در مرحله ی اول توسعه که نیاز به نرخ بالای سرمایه گذاری دارد، به ناچار باید درجه ای از نابرابری درآمدی را بپذیرد تا به تدریج پس از توسعه و افزایش منابع امکان اعمال سیاست های توزیعی، فراهم شود. بر همین اساس جمله معروف ‹‹ توزیع درآمد برای اینکه بهتر شود باید بدتر شود›› در مطالعات تجربی انجام شده توسط کوزنتس تبدیل به فرضیه ای فراگیر شد. پیامد فرضیه کوزنتس آن است که توزیع نابرابر درآمد، هزینه اجتناب ناپذیر رسیدن به رشد اقتصادی است. با توجه به آزمون فرضیه کوزنتس در ایران و به دست آوردن ارتباط متقابل رشد اقتصادی و توزیع درآمد، به دلیل اهمیت و حساسیت های موجود در این باره در پژوهش حاضر به بررسی جهت علیت بین نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی با استفاده از رویکرد علیت گرنجری تلفیقی ارائه شده توسط کونیا (2006) در بازه زمانی 1385 تا 1391در منتخب استان های ایران پرداخته شده است و مبتنی بر رگرسیون های به ظاهر نامرتبط (SUR) و آزمون های والد با مقادیر بحرانی بوت استرپ خاص هراستان است، می باشد. یافته-های این پژوهش برای استان های منتخب حاکی از رابطه علیت یک طرفه بین رشد اقتصادی و نابرابری درآمد است.