علی اکبر شیخی فینی

این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه های کاربرد درس پژوهی درس ریاضی در مدارس ابتدایی استان مازندران به منظور ارائه مدل مفهومی انجام شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روشی آمیخته اکتشافی متوالی بوده است. جامعه تحقیق شامل صاحب نظران حوزه درس پژوهی، کلیه معلمان ریاضی و مدیران مدارس ابتدایی استان مازندران به تعداد 10700 نفر بوده است. روش نمونه گیری در بخش کیفی، روش موارد مطلوب شامل 16 نفر و در بخش کمی تصادفی ساده شامل 370 نفر بود. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه های عمیق و اکتشافی و پرسشنامه محقق ساخته (85 سؤالی) استخراج شده از مصاحبه ها بوده است. روش تجزیه وتحلیل داده ها در مرحله کیفی روش برخاسته از داده ها و در مرحله کمی تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی و آزمون فریدمن می باشد. یافته ها نشان داد که ابعاد درس پژوهی، شامل جنبه انسانی، جنبه ساختاری، جنبه فرهنگی، جنبه مدیریتی و جنبه پداگوژیکی است. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد که از نظر پاسخگویان حاضر در این تحقیق اولویت اول مربوط به جنبه پداگوژیکی، اولویت دوم مربوط به جنبه فرهنگی، اولویت سوم مربوط به جنبه ساختاری، اولویت چهارم مربوط به جنبه انسانی و اولویت پنجم مربوط به جنبه مدیریتی است.

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی برنامه درسی آموزش عالی در شهرهای مبتنی بر دانش است. این پژوهش از نظر روش، در زمره تحقیقات کاربردی و از نوع داده بنیاد محسوب می شود که جمع آوری داده های مورد نیاز آن از میان مقالات منتشر شده در پایگاه های معتبر علمی بدست آمده است. اطلاعات بدست آمده بعد از استخراج طبقه بندی و کدگذاری شدند و الگوی برنامه درسی که مبتنی بر فرهنگ جامعه ایرانی باشد با کدگذاری اطلاعات استخراج شد، روند کدگذاری تارسیدن به مرحله اشباع ادامه یافت و سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی صورت پذیرفت؛ سپس یک مدل مفهومی از پژوهش های مربوطه استخراج گردید. نتایج پژوهش نشان داد در ارائه الگوی برنامه درسی شهر دانشی می تواند به توسعه نقش آموزش عالی، آموزش، تولید و انتشار دانش، بومی سازی دانش و تبدیل دانش و فناوری به محصول کمک کند و این رسالت نیاز به آماده سازی زیرساخت هایی از جمله تدوین قوانین و مقررات حمایتی، حقوق مالکیت فکری و زیرساخت های ارتباطی و اطلاعاتی دارد.

هدف این مقاله معرفی انواع شایستگی ها لازم برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک در نظام آموزشی ایران است. بدین منظور از روش سنتزپژوهی استفاده شد. اطلاعات از مقالات و پایان نامه های انگلیسی و فارسی مرتبط با شایستگی های تربیت اجتماعی دموکراتیک کسب و با بکارگیری روش تحلیل مضمون، سبک آتراید-استرلینگ (2001)، تحلیل شدند. با استفاده از یک الگوی مرور نظام دار متون، مقالات و پایان نامه های انگلیسی در سال های 2010 تا 2021 از شش پایگاه و مقالات و پایان نامه های فارسی از چهار پایگاه اطلاعاتی انتخاب، پالایش و سپس با استفاده از نرم افزار MAXQDA در قالب 7 مضمون فراگیر و 28 مضمون سازمان دهنده و 124 مضمون پایه، تحلیل شدند. نتایج نشان داد شایستگی ها برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک شامل هفت مؤلفه شایستگی «خرد عملی و کنش تاملی»، «شایستگی معنوی»، «شایستگی عدالت طلبی» (دارای بیشترین مضامین)، «شایستگی سیاسی»، «شایستگی فناورانه» (دارای کمترین مضامین)، «شایستگی فرهنگی» و «شایستگی جهانی اندیشیدن» می باشد؛ که مکمل یکدیگر هستند. 

این پژوهش به منظور مقایسه ی اثربخشی روش های آموزش ویژه ی کلاسی و غیرکلاسی بر عملکرد مهارت انشانویسی دانش آموزان دختر پایه ی سوم ابتدایی شهرستان رامهرمز انجام شده است. روش پژوهش به صورت آزمایشی میدانی بوده است. به صورت تصادفی ساده سه گروه از دانش آموزان دختر پایه ی سوم ابتدایی شهرستان رامهرمز انتخاب شد. یک گروه تحت آموزش های ویژه ی کلاسی و گروه دیگر تحت آموزش های غیرکلاسی قرار گرفت؛ و به گروه گواه آموزشی داده نشد. تعداد اعضای نمونه 52 دانش آموز دختر پایه ی سوم ابتدایی بودند. ابزار گرد آوری اطلاعات شامل روش تدریس مبتنی بر آموزش مهارت های هشت گانه ی انشا نویسی و میانگین نمره های نیمسال اول و دوم درس انشا بود. به گروه های آزمایشی در هشت جلسه ی یک ساعته حیطه های هشت گانه ی انشا نویسی آموزش داده شد. این مرحله ها شامل انشای شفایی، انشای روی تابلو، انشای کتبی در کلاس درس، انشا در منزل، خلاصه نویسی و نقاشی کشیدن بود. پس از اعمال این مداخله ها بار دیگر در نیم سال دوم انشا هر سه گروه تصحیح و نمره گذاری شد. که این نمره ها به عنوان پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. نتیجه ی حاصل از t-test گروه های مستقل و تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که بین تفاضل نمره های پیش آزمون و پس آزمون درس انشای دانش آموزان گروه های آزمایشی با گروه گواه تفاوت معنی داری وجود دارد. اما بین گروه های آزمایشی تفاوت معناداری مشاهده نشد. بطور کلی نتیجه نشان داد که آموزش مهارت های انشانویسی در ارتقا و بهبود کیفیت انشا دانش آموزان دختر اثرگذار بوده است .