مجید غیوری ثالث

شناخت صحیح و ورود به موقع در عرصه های نوین دفاعی، همواره یکی از دغدغه های طراحان و بازیگران حوزه جنگ های سایبری است. ارزیابی قدرت سایبری و شناخت نقاط ضعف و آسیب پذیری ها به منظور پیشگیری از غافلگیری در عرصه جنگ های آینده از اهمیت بسزایی برخوردار است. در پژوهش حاضر، با نگاهی جامع و آینده نگرانه، ابعاد و مؤلفه های قدرت سایبری در بُعد پدافند سایبری نیروهای مسلح مطالعه و سناریوهایی برای ارزیابی قدرت سایبری نیروهای مسلح، ارائه گردید. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی قدرت سایبری نیروهای مسلح در بُعد پدافند سایبری است. جامعه آماری شامل 20 نفر از خبرگان حوزه سایبر نیروهای مسلح است. نوع پژوهش، کاربردی است. روش پژوهش با استفاده از رویکرد آینده پژوهی و مبتنی بر روش سناریو، انجام شده است. نتیجه آنکه رویکرد پدافند سایبری دارای مؤلفه های چهار گانه شامل: بستر پدافندی، دیپلماسی سایبری، عامل انسانی و افزارها است. همچنین، مؤلفه عامل انسانی، از اولویت بالاتری نسبت به سایر مؤلفه ها برخوردار است. پیشنهاد می شود، معاونت فاوای نیروهای مسلح، نسبت به ارزیابی قدرت سایبری با تأکید بر بعد آفند سایبری و در قالب پژوهشی مجزا، اقدام نماید.

هدف از این پژوهش، بررسیِ جامعِ انواع الگوهای مدل کسب وکار داده محور به منظور کمک به فعالان حوزه های کارآفرینی و نوآوری، به ویژه کسب وکارهای دیجیتالی است. این مقاله یک مطالعه استدلالی-انتقادی است که از روش مروریِ روایی با رویکرد سندی استفاده می کند. به منظور گرد آوری و استخراج اطلاعات، یک جستجوی جامع در اسناد موجود در پایگاه های اطلاعاتی ایرانی ، بین المللی و بعضی از شرکت های مشهور مشاوره مدیریت جهان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه متون و اسناد مرتبط با کلیدواژه مدل کسب و کار داده محور در بازه زمانی 2000 تا 2018 میلادی بود. پس از مطالعه اسناد، ابتدا در بخش ادبیات پژوهش 26 الگوی مدل کسب وکار داده محور فهرست گردید و پس از بررسی شباهتها، 20 الگو احصا شد. در دومین بازنگری این موارد، 13 الگو متمایز از هم شناسایی شدند و در سومین دور بررسی ، ضرورت نیاز این 13 الگو به 5 ابزار مکمل، تشخیص داده شد و سپس به این موارد اشاره گردید. الگوهای مدل کسب و کار داده محور می توانند به نوآوران و کارآفرینان کمک کنند تا متناسب با گروه های مشتریان خود از این الگوها بهره برداری نمایند و یا حتی از کسب وکارهای موفق جهان که از این الگوها استفاده می کنند، ایده بگیرند. در این پژوهش برای اولین بار تمام انواع مدل های کسب و کار داده محور از منظرهای مختلف گردآوری شدند. اگر شرکت ها بخواهند عملا از این الگوها استفاده کنند می بایست به مجموعه ای از ابزارهای مکمل نیز مجهز شوند. عمده ابزارهای مکمل، در خصوص اخلاق داده، شناسایی ذینفعان داده ای و تنظیم داده با کسب وکار، نقش آفرینی می کنند.

از جمله روش های مقابله با تهدیدات سایبری، فراهم نمودن زمینه ایجاد بازدارندگی سایبری است. در پژوهش حاضر، ابعاد و مؤلفه های قدرت سایبری در حوزه بعد بازدارندگی سایبری نیروهای مسلح مطالعه گردید. هدف از این پژوهش، ارائه مدل مفهومی ارزیابی قدرت سایبری نیروهای مسلح با تأکید بر بعد بازدارندگی سایبری است. جامعه آماری، متخصصان حوزه  سایبر بوده که با رعایت ملاحظات امنیتی متشکل از 200 نفر و حجم نمونه شامل 132 نفر است. نوع پژوهش، کاربردی است. روش پژوهش، در مرحله اول به علت شناخت ابعاد و مؤلفه های مدل مفهومی، اکتشافی است و در مرحله دوم به علت انجام تحلیل های آماری، تحلیلی است. روش گردآوری داده ها، میدانی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. از روش تحلیل آماری، تی- تک نمونه ای استفاده شده است. نتیجه آنکه مدل مفهومی دارای مؤلفه های پنج گانه: پشیمان کنندگی دشمن، استمرار عملیات، پاسخ به تهاجم، استحکام سازی و بازیابی است. همچنین، مؤلفه استمرار عملیات، از اولویت بالاتری نسبت به سایر مؤلفه ها برخوردار است. استفاده از نتیجه این تحقیق به وسیله معاونت فاوا می تواند برای شناسایی و اولویت بندی سرمایه های سایبری نیروهای مسلح به منظور ایجاد زمینه بازدارندگی سایبری در مقابل تهدیدات، مفید باشد.