آمنه شاکری

زمینه: رانندگی امری مهم و جدایی ناپذیر در انجام کار، فعالیت های اقتصادی و زندگی اجتماعی است. افزایش سطح شادکامی و ارتقاء خودکارآمدی رانندگان ازجمله عواملی است که با آموزش مهارت های روانی - اجتماعی قابل حصول است. در کشورهای مختلف توجه ویژه ای به سلامت روان رانندگان می شود و برنامه های متعددی در این زمینه طراحی و اجرا می گردد. به هر حال، در ایران به این مهم توجه نشده است. با توجه به بالا بودن آمار تصادفات ناشی از مشکلات روانشناختی رانندگان در ایران نیاز است که توجه به صحت و سلامت شغلی رانندگان در مرکز توجه ارائه کنندگان خدمات سلامت روان قرار گیرد. هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر بسته آموزشی مهارت های روانی - اجتماعی بر شادکامی و خودکارآمدی عمومی رانندگان بود. روش: روش این پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون تک گروهی بود. جامعه آماری شامل رانندگان شرکت واحد اتوبوس رانی مناطق 1 تا 22 شهر تهران بود که از میان آنها 101 نفر از رانندگان به صورت گروه نمونه در دسترس انتخاب شده و آموزش های موردنظر را در زمینه بسته آموزشی توانش های روانی - اجتماعی در تابستان 1395 در دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی دریافت کردند. این پروژه از سال 1390 آغاز شده و در فازهای مخلتف بر روی رانندگانی که متقاضی استخدام در شرکت واحد بودند اجرا گردیده است. برای ارزیابی اثربخشی برنامه آموزشی از دو مقیاس شادکامی مونش (کوزما، استون و استونز، 2000) و مقیاس خودکارآمدی عمومی (شوارتز و جروسلم، 1995) استفاده شد . در این کارگاه ها که طی 9 جلسه 80 دقیقه ای برگزار شد، رانندگان در زمینه های مدیریت خشم، رانندگی انتقام جویانه، ارتباط مؤثر و مدیریت تنیدگی آموزش دیدند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل اندازه گیری های مکرر و t وابسته تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: یافته های به دست آمده از آزمون تحلیل اندازه گیری های مکرر برای بررسی شادکامی نشان می دهد تفاوت بین میانگین ها در خرده آزمون تجربه مثبت در پیش آزمون (10/49 M= ) و پس آزمون (11/29 M= ) در سطح 0/05 P< معنادار است. نتایج حاصل از تحلیل آزمون t وابسته بر روی داده های حاصل از پرسشنامه ارزیابی خودکارآمدی عمومی نشان می دهد که اگرچه در میانگین نمرات پیش آزمون (31/81 M= ) و پس آزمون (32/64 M= ) تفاوت وجود دارد، بااین حال این تفاوت از نظر آماری معنادار نیست (0/05 P> ) . نتیجه گیری: شرکت در کارگاه توانش های روانی - اجتماعی اثر مثبتی بر عملکرد شرکت کنندگان در زمینه ی افزایش تجربه مثبت داشته است. بااین وجود تحلیل یافته ها، تفاوت معناداری را درزمینه ی افزایش احساس مثبت و خودکارآمدی عمومی و کاهش احساس و تجربه منفی نشان نمی دهد. یافته های حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که بسته آموزشی توانش های روانی - اجتماعی می تواند مداخله ای مؤثر در بهبود سلامت روان رانندگان باشد.

زمینه: اختلافات والد - نوجوان بخشی اجتناب ناپذیر از دوران نوجوانی است. هر چند که تعلق به نسل های متفاوت در هر خانواده ای، ناگریز فاصله ای میان نسل ها ایجاد می کند، اما در خانواده های مهاجر، دشواری گذار از تعارضات دوران نوجوانی، با چالش های رایج بعد از مهاجرت در می آمیزد و تنش هایی را در ارتباط والدین و نوجوان برمی انگیزد. اهمیت موضوع ارتباط والد - نوجوان در خانواده های مهاجر، سبب شده است پژوهش های بسیاری در این زمینه با محوریت گروه های پرجمعیت مهاجران انجام پذیرد، اما پژوهشی که بررسی چالش های ارتباطی والد - نوجوان بپردازد مغفول واقع شده است. هدف: چالش های ارتباطی والد - نوجوان در خانواده های مسلمان ایرانی مقیم آمریکا از نگاه والدین بود. روش: پژوهش از نوع کیفی با روش پدیدارشناسی بود. جامعه آماری شامل خانواده های مسلمان ایرانی مقیم آمریکا بود که ۱۵ نفر از پدران و مادران به روش نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته بود. تحلیل داده ها با روش هفت مرحله ای کلایزی انجام شد. یافته ها: مؤلفه های چالش های ارتباطی والد - نوجوان در خانواده های مسلمان ایرانی مقیم آمریکا از نگاه والدین عبارتند از: تفاوت های فرهنگی، شکاف نسلی زمانی و مکانی و عدم آشنایی کافی والدین مهاجر با محیط مدارس و گروه همسالان فرزندان بود. نتیجه گیری: تفاوت های فرهنگی، شکاف نسلی زمانی و مکانی و عدم آشنایی کافی والدین مهاجر با محیط مدارس و گروه همسالان فرزندان می تواند عملکرد خانواده ی مهاجر را به خطر انداخته و دشواری های ارتباطی میان والدین و نوجوان ایجاد کند.