لعیا جلیلیان

صنعت گردشگری به عنوان یکی از سودآورترین صنایع خدماتی جهان، اولویت درآمد اقتصادی در کشورهای بسیاری است. در این مقاله، با توجه به اهمیت جایگاه کلیدی دولت در اقتصاد به دلیل اینکه دولت بازیگر اصلی در فرآیند سیاسی توسعه گردشگری است، نقش سیاست های اقتصادی آن بررسی می شود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف، از نوع کاربردی؛ ازلحاظ روش انجام، از نوع توصیفی - تحلیلی و ازلحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، از نوع پیمایشی و روش مقطعی بوده و از مصاحبه به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شده است. منابع اطلاعاتی استفاده شده در این روش، مبانی نظری، پیشینه تحقیق، مشاهدات، مستندات، مصاحبه های عمیق با صاحب نظران، مدیران و کارشناسان باتجربه هستند. جامعه آماری بررسی شده شامل تمامی دست اندرکاران حوزه صنعت گردشگری است. نمونه آماری مصاحبه شده مشتمل بر 30 نفر از صاحب نظران علمی دانشگاهی و خبرگان در امر سیاست گذاری گردشگری و اقتصاد ایران بوده است. روش های نمونه گیری استفاده شده برای مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با افراد مصاحبه شونده، روش نمونه گیری هدفمند قضاوتی و روش گلوله برفی هستند و تا مرحله اشباع نظری در موضوع مقاله انجام می شوند. تحلیل ساختاری بررسی ساختار عاملی بین متغیرهای مرتبه دوم بر متغیرهای مرتبه اول نشان می دهد ساختار عاملی بین متغیر مرتبه دوم توسعه گردشگری با متغیرهای مرتبه اول (توسعه کارآفرینی و فرصت های شغلی، رقابت بین مناطق مستعد، سرمایه گذاری دولت در بخش گردشگری، سیاست گذاری اقتصادی دولت در زمینه گردشگری، مشارکت حداکثری جامعه و بخش خصوصی) روابط علّی معناداری دارند. در رابطه متغیر مرتبه دوم (توسعه گردشگری) با متغیر مرتبه اول، سیاست گذاری اقتصادی دولت در زمینه گردشگری (89/0=B) و رقابت بین مناطق مستعد (60/0=B) به ترتیب، در رتبه نخست و آخر قرار گرفتند. نتایج نشان می دهند مؤلفه سیاست گذاری اقتصادی دولت در زمینه گردشگری با ضریب 89/0، مؤلفه توسعه کارآفرینی و فرصت های اشتغال با ضریب 88/0 و مؤلفه سرمایه گذاری دولت در بخش گردشگری با ضریب 83/0 بیشترین تأثیر را در توسعه گردشگری در ایران دارند. همچنین مؤلفه مشارکت حداکثری جامعه و بخش خصوصی با ضریب 66/0 و مؤلفه رقابت بین مناطق مستعد با ضریب 60/0 کمترین تأثیر را در ارتقا و توسعه گردشگری دارند.

تبیین موضوع: در عصر حاضر که عصر فراپیچیدگی ها نام گرفته است، امنیت یکی از مسائل اساسی توسعه در جوامع انسانی محسوب می شود. به بیانی دیگر امنیت، پیش نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده و با سطح پیشرفت جوامع در ارتباط است. و این امر بدان دلیل است که آگاهی از وضعیت امنیت ساکنان یک اجتماع نقش مؤثری در شناخت چالش ها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و در جهت تقویت زیرساخت های آن عمل می نماید. روش: روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. داده های این پژوهش از طریق مطالعه اسنادی (سالنامه آماری استان یزد؛ بخش قضایی- ناحیه انتظامی استان یزد) جمع آوری گردیده است. در این پژوهش به منظور وزن دهی شاخص ها از تکنیک دلفی و به منظور تحلیل داده ها از تکنیک ARAS و به منظور تحلیل فضایی از مدلIDW استفاده گردیده است. یافته ها: پژوهش نشان می دهد شهرستان میبد با مقدار 1 در بهترین سطح و شهرستان یزد با مقدار 0.431 در بدترین وضعیت از امنیت شهروندی قرار داشته اند. به طوری که شمال غرب و جنوب منطقه مورد مطالعه از احساس امنیت نسبتاٌ متعادلی برخوردار است و بخش مرکزی استان یعنی یزد؛ تفت و بافق نسبت به دیگر شهرستان ها از تراکم کمتری برخوردار است. نتایج: پراکنش فضایی احساس امنیت شهروندی در سطح استان یزد از متغیرهای همچون میزان جمعیت، تراکم های اداری - نظامی و وسعت پیروی نمی کند به طوری که قرار گرفتن شهر یزد در رتبه دهم از سطح بندی با بیشترین جمعیت و تراکم اداری- نظامی و واقع شدن به عنوان مرکزیت شهری استان یزد روشن کننده این امر است.

مقدمه و هدف پژوهش: گردشگری فرهنگی یکی از مهم ترین وسایل مبادلات. فرهنگی ملت ها و در زمره مهمترین ابزارهای گفتگوی بین فرهنگی است. هدف از این پژوهش تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-QSPM می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش انجام شده توصیفی- تحلیلی می باشد جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده از جدول شماره 2 استراتژی های so دارای بیشترین وزن می باشد و همچنین از بین 4 استراتژی انتخاب شده، موقعیت جغرافیایی مناسب شهر در برگزاری مسابقات فرهنگی کشوری و بین المللی با نمره ی جذابیت 6915/5، ایجاد شرایط و اتخاذ مواضع اصولی جهت جلب و جذب سرمایه های خارجی با نمره ی جذابیت 61/5، ممنوع کردن بازدید بیش از حد اماکن فرهنگی با نمره ی جذابیت 493/5 و تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی برای همراهی دولت در ساماندهی صنعت گردشگری فرهنگی شهر اصفهان با نمره ی جذابیت 352/5 به ترتیب در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند نتیجه گیری: با توجه به یافته های بدست آمده از جداول شماره 2 و5 شهر اصفهان دارای توانمندی برای توسعه گردشگری فرهنگی می باشد.

امروزه آگاهی از وضعیت احساس امنیت ساکنان یک اجتماع نقش مؤثری در شناخت چالش ها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و پیش نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب می گردد. هدف از پژوهش حاضر برآورد و سطح بندی شهرستان های 13 گانه استان هرمزگان از نظر احساس امنیت شهروندی است که با استفاده از 13 متغیر امکان پذیر گردیده است. روش تحقیق در این بررسی از نوع توصیفی- تحلیلی است. داده های این پژوهش از طریق مطالعه اسنادی (سالنامه آماری؛ بخش قضایی- ناحیه انتظامی استان هرمزگان) جمع آوری گردیده است. در این پژوهش به منظور وزن دهی شاخص ها از تکنیک دلفی و به منظور تحلیل داده ها از تکنیک پرومتی استفاده گردیده است. یافته های حاصل از تحقیق گویای آن است که استان هرمزگان با مقدار جریان خالص 0.59484 به دست آمده از تکنیک پرومتی از نظر احساس امنیت دارای وضعیت نسبتاً مطلوبی می باشد. همچنین بر اساس نتایج مشخص گردید شهرستان بندرعباس با مقدار جریان خالص 0.81645 در بهترین سطح و شهرستان ابوموسی با مقدار 0.15258 در بدترین سطح از احساس امنیت شهروندی قرار داشته اند.

سرمایه اجتماعی امروزه یکی از عوامل مؤثر بر بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری و مورد تأکید برنامه ریزان محسوب می گردد. چرا که تجربه ثابت کرده است که سودمندی از سرمایه اجتماعی و مؤلفه های آن در برنامه ریزی و اجرای پروژه های شهری امری انکارناپذیر است. با توجه به اهمیت این موضوع، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرگذاری سرمایه اجتماعی بر بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری محله فهادان شهر یزد می باشد. روش تحقیق در این بررسی از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که آمار و اطلاعات آن از طریق روش های پیمایشی به دست آمده است. جامعه آماری این پژوهش را شهروندان محله فهادان شهر یزد تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه ای به حجم 365 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده است. برای تحلیل داده ها از آمار استنباطی و مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده گردیده است. نتایج استنباطی پژوهش نشان می دهد که مطلوبیت شاخص های سرمایه اجتماعی در بین جامعه شهروندان، باعث بهبود روند نوسازی و بهسازی بافت قدیم محله فهادان شهر یزد شده است. نتایج معادلات ساختاری نیز معناداری تأثیر سرمایه اجتماعی بر بهسازی و نوسازی بافت قدیم محله فهادان را اثبات می نماید.

گردشگری شهری یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی و فرهنگی شهرها به شمار می رود. هدف از این پژوهش، بررسی گردشگری شهری محله های جلفا و بیدآباد شهر اصفهان،با استفاده از مدل ترکیبیSWOT-ANP ، است. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است. برابر نتایج این پژوهش، سبک معماری شگفت انگیز، مهم ترین نقطه قوت و فقدان آگاهی عمومی از گردشگری و منافع و مزایای آن، مهم ترین نقطه ضعف و رونق اشتغال در بخش های گوناگون، مهم ترین فرصت و تخریب آثار باستانی در اثر ورود بیش از حد وسایل نقلیه، مهم ترین تهدید درزمینه گردشگری محلات شهر اصفهان است. درنهایت، نتایج اولویت سنجی راهبردها ب ا اس تفاده از م دل ANP نش ان م ی ده د راهبردهای تهاجمی، تنوع، بازنگری و تدافعی به ترتیب در اولویت های اول تا چهارم قرار دارند.

از دیرباز محیط های متعددی سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیکی و رقابتی بر روند گردشگری در کشورها تأثیرگذار بوده است. چرا که معمولاً گردشگران مقاصدی را به منظور گذران اوقات فراغت خود انتخاب می نمایند که علاوه بر وجود جاذبه های تاریخی و فرهنگی ا از نظر امکانات و خدمات از مناظق رقیب بالاتر بوده، همگام با فناوری و تکنولوژی روز باشد، از نظر اقتصادی نسبت به مناطق مشابه مقرون به صرفه تر و از نظر سیاسی و حقوقی تقریبا مشابه با کشور مبدا باشد. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل اثرات محیط های تاثیرگذار بر رضایت مندی گردشگران شهر اصفهان می باشد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، کتابخانه ای و میدانی است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (شامل فراوانی، انحراف معیار و میانگین )، آمار استنباطی (آزمون T تک نمونه ای، آزمون خی دو، آزمون رتبه ای دبلیو کندال و ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شده است. نتایج توصیفی و استنباطی پژوهش نشان می دهد که میزان رضایت گردشگران خارجی از محیط های تکنولوژیک، رقابتی، اقتصادی و سیاسی- حقوقی در سطح پایینی قرار دارد. بر اساس نتایج آزمون رتبه ای دبلیو کندال در سطح 99 درصد اطمینان مشخص گردید که سطح کیفی و رضایت گزدشگران خارجی از محیط تکنولوژیک با آماره کندال 2.78 در بالاترین سطح و سطح کیفی و رضایتمندی محیط رقابتی با آماره کندال 1.98 در پایین ترین سطح قرار داشته است...