الهام دانشیار

آزمون رشد حرکتی درشت نسخه سه (اولریخ، 2016) برای طیف اتیسم همراه با حمایت بینایی پیشنهاد شده است که در مطالعه حاضر، هنجاریابی این آزمون در پسران سالم و در پسران با اختلال طیف اتیسم ارزیابی شد. پژوهش حاضر، توصیفی- هنجاری و طرح پژوهش، مقطعی و بالینی بود. نمونه آماری 160 پسر سه تا 10 سال شهر ارومیه با میانگین سنی 09/3 ± 73/7 بودند که 80 نفر با اختلال اتیسم و 80 نفر سالم و بدون اختلال یا بدون تأخیر رشدی- حرکتی بودند. ابزار جمع آوری داده ها، آزمون اولریخ- سه با حمایت بینایی بود که مهارت های بنیادی کودکان را در دامنه سنی سه تا10 سال ارزیابی می کند. آزمون شامل شش مهارت جابه جایی و هفت مهارت توپی بود. بررسی پایایی آزمون ازطریق آلفای کرونباخ، پایایی بین ارزیاب، پایایی درون ارزیاب و بازآزمایی نشان داد که آزمون اولریخ- سه در پسران سالم و اولریخ- سه با حمایت بینایی در کودکان با اختلال اتیسم ابزاری پایا است. روایی آزمون نیز ازطریق مقایسه نمره های کودکان سالم و کودکان با اختلال اتیسم و بررسی همبستگی سن با عملکرد حرکتی درشت ارزیابی شد. کودکان سالم در عملکرد حرکتی نسبت به کودکان با اختلال اتیسم برتری داشتند و عملکرد حرکتی کودکان با اختلال اتیسم با حمایت بینایی نسبت به آزمون بدون حمایت بینایی، بهبود داشت. ارتباط بین سن و خرده مقیاس جابه جایی، مهارت توپی و نمره کل در کودکان با اختلال اتیسم و سالم تأیید شد و در خرده مقیاس جابه جایی در آزمون با حمایت بینایی بسیار کم بود. آزمون رشد حرکتی درشت نسخه سه، به عنوان آزمونی روا و پایا در کودکان سالم و در کودکان با اختلال اتیسم در بازه سنی سه تا 10 سال اعتبار و اطمینان ارزیابی را دارد و می تواند استفاده شود.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه اثربخشی بازی های ریتمیک و گروهی بر مهارت های حرکتی درشت و تعامل اجتماعی کودکان اتیسم بود.. آزمودنیها، 21 کودک با میانگین سنی (80/2 ± 04/9) مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم در شهرستان ارومیه بودند که بر اساس نتایج پیش آزمون به صورت تصادفی در سه گروه تمرین بازی های گروهی،بازی های ریتمیک و گروه کنترل قرار گرفتند. جمع آوری داده ها از طریق آزمون برونینکس اوزرتسکی و پرسشنامه گارس انجام گرفت. آزمودنیهای هرسه گروه پس از پیش آزمون شامل اجرای آزمون برونینکس اوزرتسکی و تکمیل پرسشنامه توسط مراقبین کودک(والدین،مربیان) به مدت 24 جلسه در برنامه بازی های گروهی و ریتمیک شرکت کردند.گروه کنترل بدون برنامه بازی خاصی به فعالیت های روزانه خود پرداختند. یک روز بعد از پایان جلسه 24، از آزمودنیهای هر سه گروه آزمون برونینکس اوزرتسکی به عمل آمد و پرسشنامه گارس نیز توسط مراقبین کودکان تکمیل شد. تحلیل داده ها از طریق آزمون تحلیل واریانس عاملی (3 گروه × 2 زمان) ، تحلیل واریانس یک راهه وt وابسته در سطح معنی داری(p≤0/05 )نشان داد تمرین، اثر معناداری بر امتیاز مهارت های درشت سه گروه با برتری گروه بازی های ریتمیک و نیز بر امتیازات تعامل اجتماعی بین گروه های بازی های ریتمیک و گروهی با گروه کنترل داشت.این یافته ها تاییدی بر نقش بازی و بخصوص همراه شدن با موسیقی در افزایش انگیزه و علاقه در کودکان و در نهایت بهبود مهارت های حرکتی و اجتماعی کودکان طیف اتیسم بود.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر مدلهای آموزش سنتی و بازی موقعیتی بر دانش تاکتیکی و علاقه موقعیتی پسران 10-12 ساله در فوتبال بود. آزمودنی ها 24 دانش آموز مدرسه فوتبال (سن:73/0±11 ) بود. پژوهش شامل پیش آزمون، آموزش به دوشیوه بازی موقعیتی و سنتی، پس آزمون و آزمون یادداری تاخیری بود. آزمودنی ها در دو گروه و به مدت 12 جلسه مطابق رویکرد آموزشی گروه خود به تمرین پرداختند. آموزش به شیوه بازی موقعیتی براساس مدل مبتنی بر بازی در پنج مرحله بود. در روش سنتی نیز آموزش با تأکید بر مهارت و تکنیک انجام شد. مقیاس های دانش تاکتیکی و علاقه موقعیتی توسط فراگیران در تمام مراحل آزمون ها تکمیل شد .برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. نتایج نشان داد دانش تاکتیکی گروه بازی موقعیتی نسبت به گروه سنتی بیشتر بود. علاوه بر این امتیازات علاقه موقعیتی برای گروه بازی موقعیتی در پس آزمون نسبت به پیش-آزمون پیشرفت بیشتری را نشان داد و در عوامل چالش، نیاز به توجه، نوآوری، علاقه کلی بین دو گروه تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به اینکه مدل آموزش موقعیتی با سناریوهای بازی یک مدل خلاقانه آموزشی است که برای آموزش ورزش ها در کلاس های درس تربیت بدنی ارائه شده است، استفاده از این رویکرد جدید مبتنی بر بازی شاید بتواند علاوه برارتقاء سطح عملکرد بازی و یادگیری، موجب افزایش علاقه، کیفیت انگیزش و سطح فعالیت بدنی دانش آموزان شود.