فیروزه سپهریان آذر

هدف از مطالعه حاضر، پاسخ به این سوال است که آیا می توان بر اساس نظریه های موجود و فرهنگ بومی برای نوجوانان ایرانی آزمون هوش هیجانی ساخت و سپس آن را برای جامعه ایران هنجاریابی کرد؟ برای این منظور ابتدا نظریه های هوش هیجانی مورد مطالعه قرار گرفتند و با هم مقایسه شدند. سپس در حوزه های مختلف مولفه های انتخاب شدند. سوالاتی در ارتباط با مولفه ها نوشته شد و سعی شد که در محتوا و شکل ظاهری سوالات فرهنگ بومی در نظر گرفته شود. برای وقوف به مشکلات احتمالی، آزمون محقق ساخته، به 35 نفر از دانش آموزان دبیرستانی داده شد. بر اساس بررسی مقدماتی تعدادی از سوالات تغییر یافتند و تعدادی نیز حذف شدند. آزمون محقق ساخته به همراه آزمون بار-آن اجرا گردید. آزمونی ها 362 نفر دانش آموز دبیرستانی بودند (183 پسر و 179 نفر دختر) که بطور تصادفی از میان دانش آموزان کلاسهای دوم و سوم دبیرستان ها انتخاب شدند. برای تحلیل داده های پژوهش، روشهای آماری، میانگین، انحراف استاندارد، رتبه درصدی، همبستگی پیرستون، آزمون های کرویت بارتلت، کفایت نمونه برداری (KMO)، تحلیل عاملی با چرخش واریماکس و آلفای کرانباخ بکار گرفته شد. یافته ها نشان داد که آزمون محقق ساخته ویژگی ها و ملاک یک آزمون هوش هیجانی معتبر را دارا می باشد. یافته ها همچنین عامل جدیدی را معرفی کرد که نشان دهنده تاثیرات فرهنگی می باشد.

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر آموزش مهارت های هوش هیجانی بر شیوه های مقابله با فشار روانی در نوجوانان شهرستان ارومیه بود. 95 دانش آموز (47 دختر و 48 پسر) کلاس دوم دبیرستان در این پژوهش شرکت کردند که به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابتدا آزمون پارکر - اندلر برای چهار گروه (دو گروه آزمایش و دو گروه گواه) اجرا شد، سپس گروه های آزمایش در کلاس های آموزش مهارت های هوش هیجانی شرکت کردند. این کلاس ها در 16 جلسه به مدت یک و نیم ساعت برگزار شدند. مهارت هایی که برای جلسات آموزش در نظر گرفته شد عبارت بودند از: مهارت خودآگاهی، شناخت افکار منفی و مهارت متوقف کردن آنها، فشار روانی و شیوه های مقابله با آنها، ابراز وجود، همدلی، ارتباط صحیح، مهارت حل مساله و تصمیم گیری. بعد از اتمام آموزش مجددا آزمون پارکر - اندلر برای چهار گروه آزمایش و گواه اجرا گردید. برای تحلیل داده های پژوهش، شاخص ها و روش های آماری، مانند، میانگین، انحراف معیار و آزمون t برای گروه های مستقل بکار گرفته شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های هوش هیجانی در گروه مساله مدار پسران و گروه اجتنابی و هیجان مدار دختران تاثیر معناداری داشته اشت.