بهرام افشاری

این مقاله با هدف بررسی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر اهمال کاری در سازمان آموزش و پرورش و استفاده از آموزه های اسلامی برای رفع این آسیب انجام شده است. مقاله از نظر هدف کاربردی و روش آن ترکیبی از نوع اکتشافی است. مدل یابی آن براساس الگوی مفهومی و معادلات ساختاری می باشد. گرد آوری اطلاعات بخش کیفی با روش شبکه متخصصان و ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته تا حد اشباع و در بخش کمی دو پرسش نامه با تأیید روایی و پایایی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از نرم افزار NVIVO10 و تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمّی از معادلات ساختاری و درخت تصمیم CRT به کمک نرم افزارهای SPSS23 و AMOS18 انجام شد. براساس نتایج تحلیل مسیر بیشترین تأثیر بر اهمال کاری مربوط به عوامل برون سازمانی است؛ بنابراین مهم ترین راه کاهش اهمال کاری تعمیق و اعتلای فرهنگ ناب اسلامی در سازمان است؛ ازاین رو با تعلیم آموزه های اسلامی و معرفی و ارائه الگوها و مصادیق بارز اسلامی می توان اهمال کاری در سازمان را کاهش داد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجیگری خودکارآمدی، انگیزش شغلی، رضایت شغلی، فرسودگی شغلی و مدیریت زمان در رابطه ی با سلامت روان و اهمال-کاری در سازمان آموزش و پرورش بود. بدین منظور 400 نفر دبیر، مدیر و کارشناس اداری به روش نمونه گیری متناسب با حجم انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس های اهمال کاری سازمانی صفاری نیا و رازلیقی(1390)، انگیزش شغلی رایت (2004)، فرسودگی شغلی مسلش و جکسون (1985)، خودکارآمدی شرر (1982)، رضایت شغلی فیلد و روث(1951)، سلامت روان لایبوندولایبوند(1995) و مدیریت زمان کوئین و همکاران(1990) استفاده شده است. برای بررسی متغیر های پژوهش از ضرایب مسیر رگرسیونی و تحلیل مسیر معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج تحلیل ها نشان داد در سطح (p<0/ 05) بین عوامل خودکارآمدی، رضایت شغلی و سلامت روان با اهمال کاری ارتباط منفی و بین عامل فرسودگی شغلی با اهمال کاری ارتباط مثبت وجود دارد. همچنین ضرایب تعیین بیانگر این است که 42 درصد از تغییرات اهمال کاری بوسیله تغییرات عوامل سلامت روان، خودکارآمدی، مدیریت زمان، رضایت شغلی، انگیزش شغلی و فرسودگی شغلی تبیین می شود. به دلیل معنادار شدن مقدار کای اسکوئر مدل(P>0/ 05) می توان نتیجه گرفت مدل با داده های پژوهش برازش دارد.

   امروزه اهمیت پژوهش آن قدر اساسی و حیاتی است که آن را موتور محرک ملّت ها می دانند. این مهم عناصری دارد که بی تردید اخلاق از مهمترین آن ها است. با عنایت به اینکه اخلاق، به ویژه در پژوهش های علوم تربیتی، بسیار مهم است، محقق بر آن است تا اصول و ضوابطی را ارائه دهد که پژوهشگران به درستیِ آن باور دارند و باید در قالب قانون و دستورالعمل در امور تحقیقی به کار ببرند. بنابراین با تکیه بر روش کیفی و با استفاده از روش مرور، اسناد و مدارک مربوط به موضوع موردمطالعه، بررسی می شود. در این مطالعه ضمن تبیین چیستی اخلاق در پژوهش های علوم تربیتی، به ملاحظات و معیارهای اخلاقی در پژوهش در سه بخش، معیارهای اخلاقی قبل از ورود به پژوهش، معیارهای اخلاقی حین انجام پژوهش و در نهایت معیارهای اخلاقی بعد از جمع آوری داده و پس از پژوهش پرداخته می شود. در پایان محقق  با ارائه مولفه هایی برای اثربخشی و فرهنگ سازی کاربرد معیارهای اخلاقی در پژوهشگران، پیشنهادهای کاربردی در این زمینه را مطرح می نماید.