محسن دیبایی صابر

پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان دوره متوسطه شهر قم در س ال تح صیلی 96-1395 انجام شده است. روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه معلمان دوره متوسطه شهر قم در سال 96-1395 می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی 364 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه هوش معنوی اسمیت و پرسشنامه تعهد سازمانی مایر و آلن می باشد. نتایج تحلیل داده ها که از طریق آزمون همبستگی اسپیرمن محاسبه شده، حاکی از آن است که بین هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان، همبستگی بالایی وجود دارد؛ به طوری که در بین ابعاد ده گانه هوش معنوی، به ترتیب توجه به ارزش های معنوی، شناخت و باور به ربوبیت خداوند، روحیه خدمت گزاری، ارتباط معنی بخش به کار و زندگی، داشتن اهداف متعالی، وجدان کاری، داشتن خودآگاهی عمیق، توانایی همسوسازی اهداف فردی و سازمانی، استفاده از منابع معنوی در جهت حل مسائل زندگی و تفکر سیستمی دارای بیشترین همبستگی با تعهد حرفه ای معلمان هستند. همچنین با توجه به رابطه معنادار بین هوش معنوی و تعهد حرفه ای معلمان، لازم است راهکارهای عملی برای به کارگیری هرچه بیشتر هوش معنوی را دریابند.

از آنجا که اعضای هیأت علمی باعث کیفیت و توان علمی آموزش عالی به خصوص در امر آموزش، پژوهش و تربیت افراد نخبه و متخصص می شوند، مطلوب است دانشگاه ها در راستای توسعه شایستگی های اعضای هیأت علمی، گام های اساسی برداشته و به گونه ای برنامه ریزی شده، رشد و ارتقای شایستگی های همه جانبه اعضای هیأت علمی خود را فراهم سازند. یکی از ابزارها برای رسیدن به این مهم، استفاده از مدیریت دانش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مدیریت دانش در توسعه شایستگی حرفه ا ی اعضای هیأت  علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران می باشد. نوع پژوهش حاضر، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه اعضای هیأت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران در سال تحصیلی 96-1395 است که تعداد کل آنها 130 نفر بوده است که از این جامعه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 110 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد استفاده شد (برای سنجش مدیریت دانش از پرسشنامه لاوسون و برای سنجش شایستگی حرفه ای اعضای هیأت علمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد). به منظور تحلیل آماری داده ها از ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که ابعاد ایجاد دانش، جذب دانش، انتشار دانش، کاربرد دانش، سازماندهی دانش و ذخیره دانش، به ترتیب، بیشترین ارتباط را با گرایش اساتید به کسب شایستگی حرفه ای دارند.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه توسعه شایستگی حرفه ای معلمان دوره متوسطه با اثربخشی آنان در فرایند یاددهی-یادگیری انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری، کلیه معلمان دوره متوسطه شهر قم (6348 معلم) بوده است که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری طبقه ای، نمونه ای با 364 نفر انتخاب شد. برای سنجش شایستگی از مدل اسپنسر و بویاتزیس و برای سنجش اثربخشی از مدل ادموند استفاده شده است. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه محقق ساخته توسعه شایستگی حرفه ای و پرسشنامه محقق ساخته اثربخشی معلمان بوده است. براساس مدل اسپنسر و بویاتزیس، شایستگی معلمان دارای دو بعد فردی، شامل دانش و معلومات حرفه ای، مهارت ها، ویژگی های شخصیتی و نگرش و بینش و بعد اجتماعی، شامل اعتبار حرفه ای و عمومی و همچنین مدل ادموند 5 عامل انتقال اهداف بازدهی درس، ارائه منظم اطلاعات، اجتناب از ابهام، کنترل درک، تدارک تمرین و بازخورد را برای اندازه گیری اثربخشی معلمان می سنجد. داده ها با بهره گیری از ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین توسعه شایستگی معلمان و اثربخشی آنان در فرایند یاددهی-یادگیری دانش آموزان همبستگی وجود دارد.