سمیه کرمی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر همجوشی شناختی و خوددلسوزی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران مبتلا به دیابت نوع دو شهرستان شهرضا در فصل تابستان سال 1400 بود. در این پژوهش تعداد 34 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش مداخله روان درمانی مثبت نگر را طی دو و نیم ماه در 8 جلسه 75 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه همجوشی شناختی (گیلاندرز و همکاران، 2014) و پرسشنامه خوددلسوزی (نف، 2003) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که روان درمانی مثبت نگر بر همجوشی شناختی و خوددلسوزی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو تأثیر معنادار دارد (p<0/001). بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که روان درمانی مثبت نگر با بهره گیری از فنونی همانند چشم انداز مثبت به زندگی و آموزش خوش بینی و امید به آینده می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش همجوشی شناختی و بهبود خوددلسوزی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مورد استفاده قرار گیرد.

اطلاعات ما از زنان ایرانی در سراسر تاریخ دوره ی اسلامی همواره کاستی هایی داشته است و ساختارهای سیاسی و اجتماعی مردسالارانه، زنان را در جایگاه فروتری نسبت به مردان نشانده اند. منابع تاریخی دوره ی صفویه نیز به سبب برخی محدودیت های عرفی و مذهبی از وضع آموزش زنان به ویژه بانوان بیوت علمای شیعه اطلاعات اندکی به دست می دهند و زنان این دوره را کم سواد و فاقد نقش اجتماعی نشان می دهند؛ حال آن که گزارش های برخی کتب تراجم و رجال از فعالیت های علمی و تعلیمی بانوان بیوت علمای شیعه و آثار ارزشمند بازمانده از آنان، گواه سنت بنیادین آموزش در میان ایشان است. در این مقاله بر پایه ی منابع خطی و چاپی تاریخی و کتب تراجم، کوشش شده است تا سهم بانوان در آموزش و تألیف در این دوره بررسی شود.

با توجه به ماهیت فرایند ارزیابی ترجمه که از لحاظ زمان، انرژی و هزینه قابل تامل می باشد، بهره گیری از فن آوری های نوین در حوزه ترجمه ماشینی منطقی به نظر می رسد. ابزارهای خودکار جانشین ارزیابی کیفیت ترجمه یکی از این فن آوری ها است که در حوزه ترجمه ماشینی کاربرد دارد. این پژوهش در صدد یافتن پاسخ این سؤال است که پایایی نمرات این ابزارها در سطح واژگان به ترجمه های انسانی (۵۱ دانشجوی سال آخر رشته ترجمه در ایران) با استفاده از ۱، ۲، ... تا ۵ ترجمه معیار به صورت مرحله به مرحله و جداگانه چه تغییری می کند. لذا پژوهشی تجربی و کاربردی با رویکردی کمی برای محاسبه میزان پایایی نمرات این ابزارها در مقایسه با میانگین نمرات ۵ ارزیاب متخصص انجام شد. میزان رابطه همبستگی میان این دو مجموعه نمره (در حالت های مختلف استفاده از ۱، ۲، ... تا ۵ ترجمه معیار) به منزله پایایی نمرات ابزار خودکار تفسیر شده است. نتایج تحلیل آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که استفاده از ۵ ترجمه معیار در ۸۰/۳۷ درصد موارد منجر به بالاترین میزان رابطه همبستگی شده است که بیشتر از هر حالت دیگر در این پژوهش است (۴ ترجمه معیار (۶۵/۳درصد)، ۳ ترجمه معیار (۱۰.۹۷ درصد)، ۲ ترجمه معیار (۷۰/۳۱ درصد) و۱ ترجمه معیار (۸۵/۱۵ درصد)). بنابراین، فرضیه پژوهش تایید می شود که استفاده از ترجمه های معیار بیشتر منجر به رابطه همبستگی بالاتر و پایایی بیشتر نمرات می شود. در عین حال، استفاده از ۲ ترجمه معیار جایگاه دوم را از نظر دستیابی به بالاترین میزان رابطه همبستگی دارد و فرضیه پژوهش را نقض می کند.

عصر حاضر می تواند آغاز بحرانی باشد که عامل اساسی آن را یک عنصر حیاتی، یعنی آب شکل می دهد. بحران کم آبی که امروزه سطح زمین را فراگرفته، آسیب ها و تهدیدات جدی را برای مردم در سراسر کره زمین ایجاد نموده است. در این میان، ایران بنابر عواملی از قبیل موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد، اختلال و نوسان در بارش از جمله کشورهای کم آبی به شمار می آید که وضعیت آب در برخی مناطق آن بحرانی است؛ به ویژه آنکه در کنار این اوضاع نامساعد، مواردی از قبیل رویه نامتعادل مصرفی و افزایش فعالیت های صنعتی و کشاورزی به مسأله بحران آب عمق معناداری داده که طبعاً تداوم این روند به تحولات و تغییراتی در عرصه اجتماعی منجر گردیده است. هدف مقاله حاضر آن است که ابتدا وضعیت آب و ابعاد آن را در ایران بیان نماید و سپس مسأله بحران آب و تحولات ناشی از آن را بر روی جامعه ایرانی مورد بررسی قرار دهد و در آخر تلاش می شود تا راهکارهایی برای آن ارائه گردد. پرسش اصلی عبارت است از اینکه بحران کم آبی در ایران با چه مولفه هایی شکل می گیرد و چه تأثیرات بحران زایی را در عرصه اجتماعی به همراه دارد؟ در همین راستا، این فرضیه مطرح است که بحران کم آبی معمولاً متأثر از فعالیت های انسانی، ایجاد گردیده و لذا، رفع آنها نیازمند نقد علمی و آسیب شناسانه و توأم با ارائه راهکارهایی است. روش تحقیق بکار گرفته شده در مقاله، به شکل تحلیلی-توصیفی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای و همچنین با استناد به منابع آماری موجود در آرشیو هواشناسی انجام شده است.

وضع زنان حرم سرای شاهی در دوره صفوی از موضوعات مورد توجه سفرنامه نویسان اروپایی بوده است که بیشتر در قالب هیأت های سیاسی و مذهبی به دربار ایران رفت و آمد داشتند. برخی از آنها، بانوان عصر صفوی، به ویژه بانوان حرم سرای شاهی را زنانی تنگ نظر و تن پرور دانسته اند که قادر به انجام هیچ کار مهمی نبوده و صرفاً ابزار کامجویی مردان و انجام وظیفه فرزندآوری بودند. از نظر آنها، زنان محصور در دربار به هیچ نوع آموزش و کسب مهارت دسترسی نداشتند و اوقات مرارت بار خود را به بطالت می گذراندند؛ اما در گزارش های برخی از مورخان عصر صفوی و سفرنامه نویسان اروپایی، به تلاش و تکاپوی بانوان حرم سرا برای کسب علوم و فنون عصر خویش و آموزش های نظری و عملی آنها در حوزه های گوناگون علمی اشاره شده که بیانگرحضور زنانی فرهیخته و خیّر در دربار صفوی است؛ چنان که برخی از نگاره های عصر صفوی نیز مؤیّد این دیدگاه است. در این مقاله با تکیه بر گزارش های جهانگردان و تطبیق آن ها با برخی از نگاره های عصر صفوی، به مقایسه بین دو دیدگاه پرداخته و وضع آموزشی بانوان حرم سرا بررسی شده است.